Danıştay 6. Daire 2019/12403 Esas 2021/10617 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/12403
Karar No : 2021/10617

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Altıncı Dairesinin 23/01/2018 tarihli, E:2016/995, K:2018/464 sayılı bozma kararına uyularak verilen … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Trabzon ili, Ortahisar ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parselin bulunduğu alanda 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği yapılmasına ilişkin … Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; İdare Mahkemesince dosyanın ve yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden, uyuşmazlık konusu nazım ve uygulama imar planları ile dava konusu parsele getirilen kullanım kararlarının birbirleri ile uyumlu olduğu ve üst 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı hükümlerine de aykırılık taşımadığı, davacının uyuşmazlık konusu imar planlarından önceki planlara karşı açtığı dava nedeniyle yapılan imar planı değişikliğinden haberinin olduğu, bu nedenle dava konusu planlara ilişkin olarak davacının görüşünün alındığının kabulünün gerektiği, dava konusu imar planı değişikliği sonucunda eğitim alanının arttırıldığı, öte yandan Karayolları Genel Müdürlüğü'nün talebi üzerine Kanuni Bulvarına ilişkin karayolu projesinin işlenmesi amacıyla yapılan plan değişikliğinde davalı idarenin bağlı yetkisinin olduğu, onaylı karayolu projesinin ilgili mevzuat uyarınca imar planlarına işlenmesinin gerektiği, dava konusu imar planı değişiklikleri ile dava konusu taşınmaz ve çevresine ilişkin fonksiyon değişikliği yapılmadığı, sadece yol ağı nedeniyle ada formlarında yeni düzenlemeler getirildiği, parselin kullanım alanının da arttırıldığı, dava konusu işlemin imar mevzuatı, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava dilekçesinde ileri sürülen nedenler dikkate alınmadan karar verildiği, yasaya uygun olmayan kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Yargı iptal kararı gereklerinin yerine getirilmesi amacıyla tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu, temyize konu kararın onanması gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Trabzon ili, Ortahisar ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parseli kapsayan alanda, Trabzon Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile; Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından onaylanan yol projesi kapsamında tespit edilen kamulaştırma sınırı 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planına işlenmiş, bu işlem sonucunda; mevcut imar planlarında "ilköğretim tesis alanı"nda kalan ve üzerinde okul binası bulunan parsel, binayı da etkileyecek şekilde kısmen "yol alanı" olarak planlanmış, parselin geri kalan kısmı ise "ilköğretim tesis alanı" olarak korunmuştur. Anılan işlemin "yol alanına" ilişkin kısmının iptali istemiyle davacı tarafından açılan davada, … İdare Mahkemesince … tarihli, E:…, K:… sayılı; davacı idarenin görüşü alınmadan ve bölge içinde eşdeğer yeni bir okul alanı ayrılmadan yapılan plan değişikliğinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararın Danıştay Altıncı Dairesinin 23/12/2019 tarihli, E:2015/2530, K:2019/14911 kararıyla onanmasına karar verilmiş, 05/10/2021 tarihli, E:2020/7174, K:2021/10616 sayılı kararın düzeltilmesi isteminin reddine karar verilmesi sonucunda da karar kesinleşmiştir.
Söz konusu yargı iptal kararının gereklerinin yerine getirilmesi amacıyla Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla yapılan 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT: 3194 sayılı İmar Yasasının 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır. Aynı Yasanın 8.maddesinin 1.fıkrasının (e) bendinde; "Kamu kurum ve kuruluşları veya plan müellifleri; ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından plana ilişkin görüşlerini alır. Kurum ve kuruluşlar, görüşlerini en geç otuz gün içerisinde bildirmek zorundadır. Görüş bildirilmesi için etüt ve analiz gibi uzun süreli çalışma yapılması gereken hallerde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının talebi üzerine otuz günü geçmemek üzere ilave süre verilir. Bu süre içerisinde görüş bildirilmediği takdirde plan hakkında olumsuz bir görüşün bulunmadığı kabul edilir." hükmüne yer verilmiştir.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 26.maddesinin 3.fıkrasının (a) bendinde; "İmar planındaki durumu değişecek olan sosyal ve teknik altyapı alanındaki tesisi gerçekleştirecek ilgili yatırımcı Bakanlık ve kuruluşların görüşü alınır." düzenlemesi yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dairemizin E:… sayılı dosyası ile dava dosyasının birlikte incelenmesinden; uyuşmazlıkta, imar planında "ilköğretim tesis alanı" fonksiyonunda kalan ve üzerinde okul binası bulunan dava konusu parsel, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından onaylanan yol projesi kapsamında belirlenen kamulaştırma sınırının 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarına işlenmesi sonucunda kısmen "yol alanı"nda bırakılmış olup, söz konusu düzenlemeler yapılırken ilgili kurum görüşünün alınmadığı gerekçesiyle İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ve bu karar kanun yolu aşamalarından geçerek kesinleşmiştir.
Dava konusu işlem incelendiğinde, her ne kadar, yargı kararının gereklerinin yerine getirilmesi amacıyla yapıldığı belirtilmekte ise de, dosya içeriğinden işlemin yine ilgili kurum görüşü alınmaksızın gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır. İmar mevzuatının yukarıda belirtilen açık hükmü uyarınca ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından plana ilişkin görüşlerinin alınması gerektiğinden, davalı idarenin savunmasında yer verilen; Trabzon Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla yapılan önceki imar planı değişikliğine karşı açılan dava nedeniyle davacının görüşünün alındığının kabulünün gerektiği iddiasına itibar edilmesine ise olanak bulunmamaktadır.
Bu bakımdan, ilgili/yatırımcı Bakanlığın temsilcisi olan davacının görüşü alınmaksızın yapılan dava konusu imar planı değişikliklerinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 05/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.