Danıştay 8. Daire 2021/4114 Esas 2021/4290 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4114
Karar No : 2021/4290


DAVACI : … Birliği Derneği
DAVALI : … Bakanlığı

DAVANIN ÖZETİ: 16/04/2020 tarih 6428158 sayılı makam oluru ile yürürlüğe giren ve 06/04/2021 tarih 23733555 sayılı makam oluru ile güncellenen Özel Kurslar Sınav Yönergesi'nin yürütmesinin durdurulması ve iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü.

HUKUKİ SÜREÇ:
Dava; 16/04/2020 tarih 6428158 sayılı makam oluru ile yürürlüğe giren ve 06/04/2021 tarih 23733555 sayılı makam oluru ile güncellenen Özel Kurslar Sınav Yönergesi'nin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde idari davaların idari işlemler hakkında yetki, sebep, şekil, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılacağı belirtilmiş, Kanun'un 3. maddesinde ise, idarî davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı, dilekçelerde tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adreslerinin, davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idarî işlemin yazılı bildirim tarihinin, tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktarın gösterileceği, dava dilekçelerinin ve bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 14. maddesinin 3. fıkrasında, dava dilekçelerinin, görev ve yetki, idarî merci tecavüzü, ehliyet, idarî davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, süre aşımı, husumet, 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği; 15. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde ise, dilekçelerin 3. ve 5. maddelere uygun olmadıklarının tespiti hâlinde, yeniden dava açılmak üzere dilekçenin reddedileceği kurala bağlanmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
USUL YÖNÜNDEN:
Yargılama hukukunun temel ilkelerinden biri taleple bağlılıktır. Bu ilke uyarınca iptali istenen idarî işlemle sınırlı olarak yargı merciince inceleme yapılması gerekmekte olup, talebin incelemeye konu olabilecek nitelikte açık, belirli ve somut olması gerektiği kuşkusuzdur.
Bununla birlikte, düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davalarında, iptali istenen düzenleyici işlemlerin hangi maddelerinin, hangi yönlerden hukuka aykırı olduklarının tek tek, somut ve açık bir biçimde belirtilmesi ve bu kısımların davacının menfaatini nasıl etkilediğinin ortaya konulması gerekmektedir.
Dava dilekçesi ve ekleri incelendiğinde;
1-Dava dilekçesinin talep sonucu kısmında,16/04/2020 tarih 6428158 sayılı makam oluru ile yürürlüğe giren ve 06/04/2021 tarih 23733555 sayılı makam oluru ile güncellenen Özel Kurslar Sınav Yönergesi'nin tamamının iptali istemine yer verildiği; dilekçe içeriğinde ise, bazı maddeler hakkında hukuka aykırılık iddialarına yer verilmek suretiyle Yönerge'nin tamamının mı yoksa belirli bir kısmının mı iptalinin istenildiğinin anlaşılamadığı,
2-Dava dilekçesinde Özel Kurslar Sınav Yönergesi'nin 6. maddesinin 2. fıkrasında geçen "eğitime başlamadan önce" ifadesinin iptalinin istenildiği, dilekçenin devamında 2. fıkranın iptali istemine yer verildiği, bu haliyle belirtilen ifadenin mi yoksa fıkranın tamamının mı iptalinin istenildiğinin anlaşılamadığı,
3-Dava dilekçesi içeriğinde, "16/04/2020 tarih 6428158 sayılı makam oluru ile yürürlüğe giren ve 06/04/2021 tarih 23733555 sayılı makam oluru ile güncellenen Özel Kurslar Sınav Yönergesi'nin tümüyle iptali, bu talebin reddi halinde ise ikincil talep olarak, iptali talep edilen mevzuatın dava dilekçesinde belirtilen maddelerinin iptali" şeklinde "terditli" istemde bulunulduğu, idari yargıda açılan davalarda terditli (birden fazla istemle açılıp, birisi olmadığı takdirde diğerine karar verilmesi yolunda) istemde bulunulması ve bu şekilde dava açılması olanağının bulunmadığı ve bu haliyle davanın konusunun açık ve net olarak ortaya konulamadığı,
4-Dava konusu düzenlemelerin, davacının menfaatini nasıl etkilediğinin dava dilekçesinde açıklanmadığı,
5-Her ne kadar dava dilekçesinde 06/04/2021 tarih 23733555 sayılı makam oluru ile güncellenen dava konusu Yönerge'nin 6. maddesinin 2. fıkrasının, 6. maddesinin 4. fıkrasının ve 8. maddesinin iptali istemine yer verildiği görülmekte ise de; Özel Kurslar Sınav Yönergesi'nin 16/04/2020 tarih 6428158 sayılı makam oluru ile yürürlüğe girdiği ve davacı tarafından ilgili Yönergenin iptali istemiyle Dairemize E:2020/7633 sayısı ile dava açıldığı, ilgili dava dilekçesinde 16/04/2020 tarih 6428158 sayılı makam oluru ile yürürlüğe giren Yönerge'nin 6. maddesinin 2. fıkrasının, 6. maddesinin 4. fıkrasının ve 8. maddesinin iptali istemine yer verildiği, 06/04/2021 tarih 2373355 sayılı makam oluru ile Yönergenin bazı maddelerinde değişiklik yapıldığı ancak, davacının iş bu dava dilekçesinde istemde bulunduğu 6. maddesinin 2. fıkrasının, 6. maddesinin 4. fıkrasının ve 8. maddesinin değiştirilmediği, bu haliyle daha önce iptali isteminde bulunulan maddelerin ve Yönergenin tekrar iptali isteminde bulunulması nedeniyle, "tarafları ve konusu aynı olan bir davanın daha önce aynı veya başka bir mahkemede açıldığı ve görülmekte olduğunun saptanması halinde, usul hukukunun temel kavramlarından olan derdestlik müessesesinin temelinde yatan, ilk davanın aynısı olan ikinci davanın açılmasında davacının hukuki yararı bulunmadığı olgusundan hareketle, ikinci davanın derdest olacağı", görülmektedir.
Yukarıda belirtilen nedenler dolayısıyla 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun olmadığı sonucuna ulaşılan dilekçe ile açılan iş bu davanın esasının incelenme olanağı bulunmamaktadır.
Bu durumda; uyuşmazlıkta, iptal davasına konu edilen düzenleyici işlemin hangi maddesinin, Yönergenin tamamının mı yoksa belirli bir kısmının mı iptalinin istenildiğinin, iptali istenen düzenlemeler yönünden tek tek hukuka aykırılık sebeplerinin belirtilmesi suretiyle iptali istenilen düzenlemelerin davacının menfaatini ne şekilde etkilediğinin açıklanması suretiyle 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun olarak yenilenen, Danıştay Başkanlığı'na hitaben yazılmış açık ve anlaşılabilir bir dilekçeyle dava açılması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15/1-d maddesi uyarınca, bu kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde 3. maddeye uygun şekilde düzenlenerek noksanları tamamlandıktan sonra dilekçe ret kararını veren yargı yeri sıfatıyla Danıştay'da yeniden dava açmakta serbest olmak üzere DİLEKÇENİN REDDİNE,
2. Aynı Kanun'un 15/5. maddesi hükmüne göre dilekçenin reddi üzerine yeniden verilecek dilekçede aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceğinin davacıya tebliğine,
3. Davanın yenilenmesi hâlinde yeniden harç alınmamasına,
4. Davanın yenilenmemesi durumunda kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcı ile posta gideri avansından artan miktarın davacıya iadesine, 05/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.