Danıştay 6. Daire 2020/7446 Esas 2021/10579 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/7446
Karar No : 2021/10579

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : … İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E: …, K: … sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, İstanbul ili, Silivri ilçesi, … Mahallesi, … ada, …-…-…-…-…-…-… parsel sayılı taşınmazları kapsayan alana ilişkin hazırlanan ve … tarihli … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen Silivri Merkez ve Yakın Çevresi (Tem Otoyolu Güneyi) 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, Danıştay Altıncı Dairesinin 19.09.2014 tarihli, E:2011/68, K:2014/5531 sayılı bozma kararına uyularak, anılan bozma kararı öncesi idare mahkemesince yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu taşınmazlara üst ölçekli planda "gelişme alanı" olarak tanımlanan ve dava konusu plan ile yerleşme yapısı yeniden düzenlenen bölgedeki konut yoğunlukları dikkate alınarak fonksiyonlar verildiği, buna göre donatı alanlarının belirlendiği, planın kendi içinde bir bütünlük arzettiği ve taşınmazlar için belirlenen fonksiyonların üst ölçekli plana ve plan kararlarına, şehircilik ilkelerine, planlama esasları ve tekniklerine, kamu yararına ve imar mevzuatına uygun olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
İşlem tarihi itibariyle yürürlükte olan 3194 sayılı İmar Kanunun "Tanımlar" başlıklı 5. maddesinde nazım imar planı; "varsa bölge planlarının mekana ilişkin genel ilkelerine ve varsa çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, nüfus yoğunlukları ve eşiklerini, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, plan hükümleri ve raporuyla beraber bütün olan plandır.", uygulama imar planı; "tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır." şeklinde tanımlanmıştır.
İmar planları ülke, bölge ve kent verilerine göre kentsel işlevler arasında var olan ya da sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi çözüm yollarını bulmak, belde halkına iyi yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kentin kendine özgü, yaşayış biçimi ve karakteri, nüfus planı ve yapı ilişkileri, yörenin gerek çevresiyle ve gerekse çeşitli alanları arasında olan bağlantıları, halkın sosyal ve kültürel gereksinimleri, güvenlik ve sağlığı ile ilgili konular gözönüne alınarak hazırlanır ve koşulların zorunlu kıldığı biçim ve zamanda mevzuatta öngörülen yöntemlerle değiştirilebilir.
Uyuşmazlık konusu … ada, … -…-…-…-…-… -… parsel sayılı taşınmazların … tarihli, … sayılı Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile kabul edilen Silivri Merkez ve Yakın Çevresi (Tem Otoyolu Güneyi) 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile kısmen "yeşil alan" ve kısmen "park alanı"na ayrıldığı, askı süresi içinde 24.04.2009 tarihinde plan değişikliğine yapılan itirazın süresinde cevap verilmeyerek reddi üzerine, planın anılan taşınmazlar yönünden iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Görülmekte olan uyuşmazlıkta, … İdare Mahkemesinin … tarihli, E: …, K: … sayılı kararı ile, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerledirilmesi sonucu dava konusu nazım imar planının uyuşmazlığa konu taşınmazlar yönünden planlama ilke ve teknikleri ile kamu yararına ve hukuka uygun olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu kararın temyizi aşamasında ise dava konusu plandan sonra davalı idarece, davacının parsellerini de kapsayan alana ilişkin 03.07.2012 onay tarihli, 1/5000 ölçekli plan değişikliğinin yapıldığı ve davacının parsellerine getirilen "yeşil alan" fonksiyonunun …, …, …, …, … ve … parsel sayılı taşınmazlar yönünden kaldırıldığı ve anılan parsellerin tamamen "alt merkez alanı" fonksiyonuna alındığı, dava konusu planda tamamen "yeşil alan" fonksiyonunda olan … sayılı parselin ise kısmen "yeşil alan", kısmen "alt merkez alanı" fonksiyonuna alındığı anlaşılmış, davacı tarafından ise, taşınmazlarınının konut alanında olması gerektiği, kırsal kesimde alt merkez fonksiyonunun uygun olmadığı, taşınmazının tamamını konut olarak kullanamadığı ifade edilmiştir.
… İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E: …, K: … sayılı kararı, Danıştay Altıncı Dairesinin 19.09.2014 tarihli, E:2011/68, K:2014/5531 sayılı kararı ile, dava konusu taşınmazın bulunduğu alana yönelik 1/5000 ölçekli Silivri Merkez ve Yakın Çevresi Nazım İmar Planında 03.07.2012 onay tarihli plan değişikliği yapıldığı, dava konusu taşınmazların kısmen alt merkez ile kısmen park alanına ayrıldığı, davalı idarece, dava konusu taşınmazların fonksiyonlarının yeniden değerlendirildiği ve alt merkez alanı kullanımı getirildiği, İdare mahkemesince bu husus araştırılarak yeniden karar verilmesi gerektiği, gerekçesiyle bozulmuştur.
İdare Mahkemesince bozma kararı üzerine yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmadan ya da bilirkişilerden ek rapor alınmadan davanın reddine karar verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 266.madddesinde, "Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Hâkimlik mesleğinin gerektirdiği genel ve hukuki bilgiyle çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamaz." kuralı yer almıştır.
Bu durumda, dava konusu nazım imar planlanının uyuşmazlık konusu taşınmazlar yönünden son durumları itibariyle imar mevzuatına, şehirleşme ilkelerine, planlama esaslarına uygun olup olmadığı hususunun mahallinde yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi suretiyle karar verilmesi gerekirken, önceden farklı plan kararlarına yönelik bilirkişi raporları esas alınmak suretiyle eksik incelemeye dayalı verilen davanın reddi yolundaki mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Bu itibarla konusunda uzman bilirkişi heyeti ile mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak ve elde edilecek bilgiler değerlendirilmek suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E: …, K: … sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 05/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.