Danıştay 8. Daire 2016/9749 Esas 2021/4312 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/9749
Karar No : 2021/4312


Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : ...
Karşı Taraf (Davalı) : ... Genel Müdürlüğü
Vekili : Av. ...

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : ...

Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın görev yönünden redde ilişkin kısmının oybirliği ile; redde yönelik kısmının ise oyçokluğu ile; onanmasına ve temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 05/10/2021 tarihinde karar verildi.


KARŞI OY :

(X)- Dava, davacı tarafından atık su bedeli tahakkuku, tahsilat ve iadesi ile ilgili yapılan 25.11.2014 tarihli başvurunun reddine ilişkin İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı işleminin ve bu işleme dayanak alınan İZSU Tarifeler Yönetmeliğinin 5. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; "Su Abonesi; İZSU'nun su ve kanalizasyon hizmetlerinden yararlanan aboneler veya kanal bağlantısı olmayan yalnızca su hizmetlerinden yararlanan abonelerdir. Bu tip abonelere su satış tarifesi ile kullanılmış suların uzaklaştırılması tarifesi birlikte uygulanır." şeklindeki hükmün iptali istemiyle açılmıştır.
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un 2/a maddesinde, içme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyaçlarının her türlü yeraltı ve yer üstü kaynaklarından sağlanması ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılması için; kaynaklardan abonelere ulaşıncaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak, bu projelere göre tesisleri kurmak veya kurdurmak, kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek, İSKİ'nin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Aynı Kanun'un "Tarife tespit esasları" başlıklı 23. maddesinde "Su satışı, kanalizasyon tesisi bulunan yerlerdeki kullanılmış suların uzaklaştırılması, septik çukurların boşaltılması giderleri için ayrı tarifeler yapılır. Bu tarifelerin tespitinde, yönetim ve işletme giderleri ile, amortismanları doğrudan gider yazılan (aktifleştirilmeyen) yenileme, ıslah ve tevsi masrafla ve (…) bir kar oranı esas alınır. Tarifelerin tespiti ile tahsilatla ilgili usul ve esaslar bir yönetmelik ile belirlenir.", aynı Kanun'un "Şebeke olmayan yerlerde yapılacak tesisler" başlıklı 24. maddesinde; "Şehir kanalizasyon şebekesinin henüz tesis edilmediği ve uygun bir boşaltma sağlanamayan alanlarda kullanılmış sular, sağlık ve fenni şartlara uygun septik çukurlara verilebilir. Bunların İSKİ'nin belirteceği esaslara uygun olarak yapılması gereklidir. Kuruluş yeri bakımından şehir şebekesinden ayrı ve özel boşaltma tesisi yapması zorunlu bulunan, durumları özellik taşıyan müesseseler bu tesisleri İSKİ'nin izin ve denetimi altında yaparlar." hükümlerine yer verildikten sonra Ek 5. maddesinde, bu Kanunun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
2872 sayılı Çevre Kanunu'nun "İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü" başlıklı 11. maddesinin 6. fıkrasında; "Atıksu altyapı sistemlerini kullanan ve/veya kullanacaklar, bağlantı sistemlerinin olup olmadığına bakılmaksızın, arıtma sistemlerinden sorumlu yönetimlerin yapacağı her türlü yatırım, işletme, bakım, onarım, ıslah ve temizleme harcamalarının tamamına kirlilik yükü ve atıksu miktarı oranında katılmak zorundadırlar. Bu hizmetlerden yararlananlardan, belediye meclisince ve bu maddede sorumluluk verilen diğer idarelerce belirlenecek tarifeye göre atıksu toplama, arıtma ve bertaraf ücreti alınır. Bu fıkra uyarınca tahsil edilen ücretler, atıksu ile ilgili hizmetler dışında kullanılamaz." düzenlemesi yer almaktadır.
Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği'nin 25/c. maddesinde; Atıksu oluşumuna sebep olan gerçek ve tüzel kişiler, kanalizasyon sisteminden, arıtma ve/veya bertaraf amacıyla kurulmuş arıtma ve deşarj tesislerinden yararlanmalarının doğuracağı bütün harcamaları karşılamakla yükümlüdür kuralı, 32. maddesinde; Evsel nitelikli atıksu kaynaklarından doğrudan ve/veya
kentsel arıtma tesislerinden arıtılmış olarak çıkan suların alıcı ortama deşarjında istenen standart değerler bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Tablo 21'de verilmiştir. Evsel nitelikli atıksular kirlilik yüklerine göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılır........
Nüfusu 2000'den az olan yerleşim yerlerinin; otel, motel, tatil köyü, tatil sitesi, yazlık siteler ve sanayi tesislerinin evsel atıksuları hariç, evsel nitelikli atıksuları için, yerleşim yerinin çevresel ve sosyoekonomik özellikleri dikkate alınarak çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek ve bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerini karşılayacak şekilde İl Çevre ve Orman Müdürlüğünce uygun görülecek arıtma ve/veya bertaraf yöntemleri uygulanır.
Nüfusu 84 kişinin altında olan otel, motel, tatil köyü, tatil sitesi ve yazlık siteler ve sanayi tesislerinin evsel atık suları 19/3/1971 tarihli ve 13783 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Lağım Mecrası İnşaası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerine göre yapılacak olan sızdırmaz nitelikteki fosseptikte toplanır ve vidanjör vasıtası ile atıksu altyapı tesislerine verilir.
Evsel Atık sularını sızdırmaz nitelikteki fosseptikte toplayan ve vidanjör vasıtası ile atıksu altyapı tesislerine veren atıksu kaynakları, Atıksu Yönetimleriyle yaptıkları protokolü ve vidanjörle atıksu bertarafı sonucunda aldıkları belgeleri beş yıl süreyle saklamak ve denetimler sırasında görevlilere beyan etmek zorundadırlar düzenlemesi yer almaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı tarafından oturduğu sitenin kanalizasyon şebekesinin bağlantısının bulunmadığı ve üretilen atıksuların arıtma tesislerinde arıtılarak park ve bahçe sulamasında kullanıldığı, bu nedenle atıksu bedeli alınmasının mümkün olmadığı ileri sürülerek yapılan tahakkuk ve tahsilatın durdurulması, bu güne kadar haksız olarak tahsil edilen paraların tarafına iadesi istemiyle yaptığı 25.11.2014 tarihli başvurunun reddine ilişkin İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı işlemi ile bu işleme dayanak alınan İZSU Tarifeler Yönetmeliğinin 5. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; "Su Abonesi; İZSU'nun su ve kanalizasyon hizmetlerinden yararlanan aboneler veya kanal bağlantısı olmayan yalnızca su hizmetlerinden yararlanan abonelerdir. Bu tip abonelere su satış tarifesi ile kullanılmış suların uzaklaştırılması tarifesi birlikte uygulanır." şeklindeki hükmün, 2560 sayılı Kanunun 23. maddesine aykırı olduğu belirtilerek iptalini talep ettiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; yukarıdaki mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, her ne kadar atık suların nihai berterafı ve uzaklaştırılması suretiyle zararsız hale getirilmesinin belediyelerin ve ilgili kuruluşların görevi içerisinde olduğu anlaşılmakta ise de davacının su abonesi olarak kullandığı suyun tamamının kendisine ait arıtma tesisi varlığı nedeniyle atık su olarak kabul edilemeyeceği, ancak dava konusu yönetmelik maddesinde bu yönde bir düzenleme bulunmadığı anlaşıldığından eksik düzenleme nedeniyle iptali gerektiği gerekçesiyle mahkeme kararının redde yönelik kısmının bozulması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyorum.