Danıştay 9. Daire 2018/3352 Esas 2021/4506 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2018/3352
Karar No : 2021/4506

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : 1- ...Temizlik Org. ve Tic.Ltd.Şti.
2- ...Entegre Tesis Yönetimi Ltd.Şti. İş Ortaklığı (...Kurumsal Hizmetleri İş Ortak Ticari İşletmesi)
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının aleyhe olan kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunca ihale edilen ...ihale kayıt numaralı "600 Kişi ile Malzemesiz Temizlik ve Muhtelif Personel" işi uhdesinde kalan iş ortaklığını oluşturan davacı şirketler tarafından, anılan iş nedeniyle ödenen ihale kararı ve sözleşme damga vergisi ile hakedişlerinden kesilen damga vergisinin iadesi talebiyle yapılan düzeltme şikayet başvurusunun reddine dair işlemin iptali ve ödenen tutarın yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; uyuşmazlığın çözümünün; davacının üstlendiği ihale ve bu ihale sonucunda yapılacak işin, döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında olup olmadığı hususunun hukuki nitelemesinin yapılmasına, bunun ortaya konulabilmesinin ise, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun 1., 4. ve ek 2. maddeleri ile 1 Seri No'lu ve 4 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ'inde yer alan hükümlerin değerlendirilmesine ve yorumlanmasına bağlı olduğu, bu durumda, davacı iddiaları ve bu iddialar çerçevesinde ortaya çıkan uyuşmazlığın, herhangi bir kuşku ya da hukuki tartışmaya meydan bırakmayacak şekilde nitelendirilebilecek açık bir vergi hatası kapsamında olmadığı, diğer bir ifadeyle, ihtilafın çözümünün maddi olayların ve mevzuatın değerlendirilmesi ve yorumunu gerektirmesi nedeniyle, uyuşmazlığın, düzeltme ve şikayet kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna ulaşıldığından davaya konu olan idari işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli I ve II sayılı cetvellerde genel ve özel bütçe kapsamındaki kamu idareleri sayılmış olup, uyuşmazlığa konu ihaleyi yapan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu bu idareler içinde yer almadığı gibi, bu kurumun, damga vergisi yönünden resmi daire sayılacağı yada muaf olduğu yönünde bir başka Kanun yada Kanun Hükmünde Kararnamede düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla, uyuşmazlığa konu ihaleyi yapan kurumun 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 8. maddesinde belirtilen resmi daire sıfatını haiz olmadığı ve damga vergisinden muaf tutulmadığı sonucuna varıldığı, bu durumda, söz konusu ihale kararına ve hakedişlere ilişkin damga vergisinin mükellefi, her ikisine ait belgeyi de kendisi düzenlemek ve tek başına imzalamak suretiyle ispat edici niteliğe kavuşturan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu olduğundan, 488 sayılı Kanunun 24. maddesi marifetiyle mükellef ve sorumlu tutulamayacak davacı şirketlerden bu "ihale kararı" ve "hakedişler" nedeniyle damga vergisi tahsil edilmesinde mükellefiyet yönünden hata yapıldığı, davaya konu işlemin bunlara ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, davacının istinaf isteminin vergi mahkemesi kararının sözleşme damga vergisine ilişkin hüküm fıkrası yönünden reddine, ihale kararına ve hakedişlere ilişkin damga vergisine ait hüküm fıkrası yönünden kabulüyle bu hüküm fıkrasının kaldırılmasına ve davaya konu işlemin ihale kararına ve hakedişlere ilişkin kısmının iptaline ve ihale kararına ve hakedişlere ilişkin olarak ödenen damga vergilerinin ödeme tarihinden itibaren istem doğrultusunda yasal faiziyle birlikte davacıların oluşturduğu ortaklığa iadesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Dava dosyasına sunulan bilgi ve belgeler uyarınca, Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu iddiasıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Davalı idarenin temyiz isteminin, Bölge İdare Mahkemesi kararının dava konusu işlemin ihale kararı damga vergisine ilişkin kısmı bakımından reddi gerektiği; hakedişlerden kesilen damga vergisine ilişkin kısmının ise Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu'nun 488 sayılı Kanun'un 8. maddesinde belirtilen resmi daire sıfatını haiz olmadığından, hakediş ödemelerine ilişkin olarak düzenlediği kağıtların damga vergisine tabi olmadığı gerekçesiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunca ihale edilen ...ihale kayıt numaralı "600 Kişi ile Malzemesiz Temizlik ve Muhtelif Personel" işi uhdesinde kalan iş ortaklığını oluşturan davacı şirketler tarafından, anılan iş nedeniyle ödenen ihale kararı ve sözleşme damga vergisi ile hakedişlerinden kesilen damga vergisinin iadesi talebiyle yapılan düzeltme şikayet başvurusunun reddine dair işlemin iptali ve ödenen tutarın yasal faiziyle birlikte iadesi istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT: 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 8. maddesinde; bu Kanunda yazılı resmi daireden maksadın, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu, bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmelerin resmi daire sayılmayacağı hükmüne yer verilmiştir.
488 sayılı Kanun’a ekli (I) sayılı tablonun “IV. Makbuzlar ve diğer kâğıtlar” başlıklı bölümünün 1/a fıkrasında da resmî daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle kişiler tarafından resmî dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmî daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kâğıtların damga vergisine tabi tutulacağı öngörülmüştür.
4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 491. maddesinde, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu'nun kamu tüzel kişiliğine haiz, idari ve mali özerkliğe sahip, özel bütçeli, bu Bölümde hüküm bulunmayan hallerde özel hukuk hükümlerine tabi ve Tarım ve Orman Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olduğu düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare Mahkemesi kararının, dava konusu işlemin ihale kararı damga vergisinin iptali ve faiziyle birlikte iadesine ilişkin kısmına yönelik hüküm fıkrası, usul ve hukuka uygun olup, davalı idarece ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davalı idarenin, dava konusu işlemin hakedişlerden kesilen damga vergisinin iptali ve faiziyle birlikte iadesine ilişkin kısmına yönelik temyiz istemine gelince;
488 sayılı Kanun’a ekli (I) sayılı tablonun "II. Kararlar ve mazbatalar" başlıklı bölümünün 2. maddesinde, ihale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının damga vergisine tabi olduğu düzenlemişken; “IV. Makbuzlar ve diğer kâğıtlar” başlıklı bölümünün 1. maddesinin a fıkrasında; resmî daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle kişiler tarafından resmî dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmî daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kâğıtların damga vergisine tabi tutulacağı öngörüldüğü, uyuşmazlığa konu ihaleyi gerçekleştiren Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu'nun, yukarıda yer alan 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca kamu tüzel kişisi olduğunun açıkça düzenlendiği ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli I ve II sayılı cetvellerde genel ve özel bütçe kapsamındaki kamu idareleri arasında da sayılmadığından 488 sayılı Kanun'un 8. maddesinde belirtilen resmi daire sıfatını haiz olmadığı anlaşıldığından, söz konusu Kurum tarafından düzenlenen hakediş belgeleri damga vergisine tabi değildir.
Bu durumda, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu'nun hakediş ödemeleri nedeniyle düzenlediği kağıtlar damga vergisine tabi olmadığından, dava konusu işlemin hakedişlere ilişkin kısmında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 118. maddesi uyarınca mevzuda hata kapsamında hukuka uyarlık bulunmadığından, davayı, dava konusu işlemin hakedişlerden kesilen damga vergisine ilişkin kısmı yönünden, mükellefiyette hata kapsamında yukarıda yazılı gerekçe ile kabul eden Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının dava konusu işlemin ihale kararı damga vergisine ilişkin kısmının iptali ve faiziyle birlikte iadesine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA, hakedişlerden kesilen damga vergisine ilişkin kısmının iptali ve faiziyle birlikte iadesine ilişkin hüküm fıkrasının ise yukarıda yazılı gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın .... Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 06/10/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.