Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
No : 2019/2032-2020/1641
İlk Derece Mahkemesi : ... 1. İş Mahkemesi

Dava, davalı işveren yanında geçen çalışmaları yönünden fiili hizmet süresi zammının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının davalı Kurumun süre yönünden reddine, davalı ... yönünden esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı, davalı ... ... Tersanesi 81. Döküm Fabrikasında dökümcü olarak geçen, ancak normal çalışma olarak bildirimi yapılan sürelerinin fiili hizmet zammı süresi kapsamında geçen çalışmalar olarak bildirilmesi gerektiğinin tespitini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı işveren vekili, ... Tersanesi Komutanlığı İşletme Müdürlüğü bağlısı 81 Döküm Fabrikasının, 5510 sayılı Yasanın 40. maddesinin (8) numaralı sırasındaki döküm fabrikası kapsamında olup olmadığının ...’ndan sorulduğunu, Kurumun bu fabrikanın “döküm fabrikaları işyerlerinden” sayılmasının ve bu fabrikada çalışan işçilerin fiili hizmet zammı süresinden yararlandırılmasının mümkün bulunmadığını bildirmesi üzerine, çalışanların 4/a bildirimlerinin fiili hizmet zammı süresi kapsamından çıkarılarak normal bildirim olarak yapılmaya başlandığını beyanla davanın reddini istemiştir.
Davalı Kurum vekili işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemesince “...-Davanın kabulü ile davacının ... Tersane Komutanlığı’na ait 501 sicil nolu işyerinin 81 döküm fabrikasında 27.04.2010-14.07.2017 tarihleri arasında geçen, sigorta primi ödenmiş günler olan toplam 2583 günleri X 6 / 36 (2.fıkra 8.bent) formülüyle hesaplanan 2583 X 6 / 36 = 430 gün fiili hizmet zammı süresi bulunduğunun ve bu sürenin davacıya ait prim ödeme gün sayısına fiili hizmet süresi olarak eklenmesi gerektiğinin tespitine,...” karar verilmiştir.
IV-BAM KARARI
Hukuk Dairesince “...Davalı ..."nın istinaf dilekçesinin HMK 352/1-c maddesi gereğince süre yönünden reddine,
2-Davalı ..."nın istinaf başvurusunun HMK 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine,...” karar verilmiştir.
V-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı işveren vekili, kararın ileri sürülen ve resen dikkate alınacak diğer nedenlerle bozulmasını istemiştir.
Davalı Kurum vekili kararın ileri sürülen ve resen dikkate alınacak diğer nedenlerle bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
01.10.2008 günü itibarıyla aynı tarihte yürürlüğe giren “Fiili hizmet süresi zammı” başlıklı 40. maddesinde, belirtilen iş yerlerinde ve işlerde çalışan sigortalıların prim ödeme gün sayılarına, bu iş yerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için karşılarında gösterilen gün sayılarının, fiili hizmet süresi zammı olarak ekleneceği, çalışmanın fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilebilmesi için, tablonun (13) ve (14) numaralı sıralarında belirtilen sigortalılar hariç, sigortalının kapsamdaki iş yerleri ile birlikte işlerde fiilen çalışması ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalmasının koşul olduğu açıklanmış, maddenin (8) numaralı sırasında da “Kapsamdaki İşler/İş yerleri” başlığı altında “Döküm fabrikaları”, “Kapsamdaki Sigortalılar” başlıklı bölümde de “1)Döküm kalıp ve maçalarının yapılması ve döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar. 2)Döküm şarjının hazırlanması ve her çeşit maden eritme (izabe) fırınlarının döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar. 3)Maden eritme ve dökme işlerinde çalışanlar.” ibarelerine yer verilmiştir.
Dosya ve emsal dosyalar kapsamında, dinlenen tanık beyanları, keşif ve bilirkişi kurulu raporlarından, davacının, ergitme ocakları, kalıp hazırlama, maça hazırlama ve ısıl işlem gibi kısımlarda, hem demir esaslı malzemelerin hem demir dışı malzemelerin dökümünün yapılması ve bu kapsamda deniz kuvvetlerinin ihtiyacı olan pervane, tulumba, fan kanadı, valf gibi parçaların dökümünün yapılarak imali işinde bir grup işçi ile sürekli üretimde çalıştığı yönündeki saptamalar birlikte değerlendirildiğinde, iş yerinin 5510 sayılı Kanun’un 40. maddesinin 8. sırasında yer alan döküm fabrikası kapsamında olduğu, davacının da döküm kalıp ve maçalarının yapılması ve döküme hazır duruma getirilmesi, döküm şarjının hazırlanması ve her çeşit maden eritme (izabe) fırınlarının döküme hazır duruma getirilmesi, maden eritme ve dökme işlerinde çalışan olarak 5510 sayılı Kanun’un 40. maddesinden yararlanması gerektiği anlaşılmakta olup mahkemece davanın kabulü yönündeki saptaması isabetli ise de fiili hizmet süresinin tespiti yönündeki belirleme hatalı olup bozma nedenidir.
Mahkemece, fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacakları dönem içinde kalan; yıllık ücretli izin, sıhhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs sürelerin vs fiilen çalışılmayan sürelerin tespit edilerek bu süreler yönünden fiili hizmet zammından yararlanamayacağı ve davalı işveren tarafından fiili hizmet zammı kapsamında yapılan bildirimin davacı hakkında 03.06.2010 tarihi itibariyle sonlandırıldığı gözetilerek karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf istemlerinin reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak, temyiz edilen İlk Derece Mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 20.10.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.