Danıştay 3. Daire 2021/2243 Esas 2021/4258 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/2243
Karar No : 2021/4258

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararına uyulmaksızın ilk kararda ısrar edilerek verilen kararın Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu'nca bozulması üzerine bozma kararı uyarınca davayı yeniden inceleyen … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Davacı adına, düğün salonu kiralama faaliyetinden doğan bir kısım kazancını kayıt ve beyan dışı bıraktığı yolunda saptamalara yer verilen vergi tekniği raporunu done alan takdir komisyonu kararı uyarınca 2010 yılına ilişkin re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı gelir vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Salt zamanaşımını durdurmak amacıyla takdire sevk işleminin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 114. maddesinde belirtilen zamanaşımı süresini durdurmayacağı, davacı hakkında dava konusu olayla ilgili inceleme yapılmadan tutulması zorunlu olan defterlerin veya verilen beyannamelerin gerçek durumu yansıtmadığına dair delil bulunduğundan bahisle 19/11/2015 tarihinde takdir komisyonuna sevki üzerine, beş yıllık tarh zamanaşımı süresinin dolmasından sonra düzenlenen 09/03/2016 tarihli inceleme talep yazısı üzerine, 04/05/2016 tarihinde düzenlenen vergi tekniği raporu done alınarak takdir komisyonunca takdir edilen matrah üzerinden yapılan tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle cezalı vergi kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacı adına yapılan tarhiyatın örnekleme yoluyla seçilen 8 kişiden adına fatura düzenlenmeyen 6 kişinin beyanına dayanılarak gerçekleştirildiği, geriye kalan 267 kişiyle ilgili somut bir tespit yapılmadığı, sözü edilen 8 kişinin verdiği ifadenin bütüne teşmil edilmesi suretiyle yapılan incelemenin 267 kişi yönünden ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun araştırılması ve gerçeğe en yakın haliyle saptanması ilkesine aykırı olduğu anlaşıldığından, tarhiyatın, 267 kişiye yönelik olarak eksik incelemeye dayalı takdir edilen matrah üzerinden yapılan kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı, davacının yasal defter ve belgelerinde kayıtlı giderlerinin, kayıtlı hasılatı ile uyumlu olmadığı yönünde herhangi bir eleştiri yapılmadığı halde, kayıt dışı bırakılan hasılat yönünden, söz konusu hasılatın defter ve belgelere yansıtılan giderlerle gerçekleştirilebileceğinin kabul edilmesi, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun araştırılması ve gerçeğe en yakın haliyle saptanması ilkesine aykırılık teşkil ettiğinden, davacının fatura düzenlemediği somut olarak tespit edilen 6 kişi yönünden, tarhiyatın davacının bu hasılatlarına ilişkin maliyet ve gider tutarları tespit edilmeksizin, hasılat tutarlarının doğrudan matrah farkı olarak dikkate alınması suretiyle yapılan kısmının da hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusu kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararı kaldırıldıktan sonra cezalı vergi kaldırılmıştır.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Usul ve hukuka aykırı olduğu, soyut verilere dayalı ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesi gerektiği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun 28/04/2021 tarih ve E:2021/470, K:2021/660 sayılı kararıyla Dairemize gönderilen dosya ile ilgili Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 06/10/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.



(X)-KARŞI OY :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinin (B) bendinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu öngörülmüş; 30. maddesinin 1. fıkrasında, re'sen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanunî ölçülere dayanılarak tespitine imkân bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlandıktan sonra maddenin ikinci fıkrasında ise, sayılan hallerden herhangi birinin bulunması durumunda vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitinin mümkün olmadığının kabul edileceği hükme bağlanmış; 31. maddesinin 1. fıkrasında, takdir komisyonunca belli edilen matrah veya matrah kısmının takdir kararına bağlanacağı; 74. maddesinde, takdir komisyonlarının görevleri sayılmış; 75. maddesinin 1. fıkrasında, takdir komisyonunun 74. maddedeki görevleri dolayısıyla bu Kanunda yazılı inceleme yetkisine haiz olduğu belirtilmiş; aynı Kanun'un 134. maddesinin 1. fıkrasında da, vergi incelemesinden amacın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırarak, tespit etmek ve sağlamak olduğu açıklanmıştır.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 2'nci maddesinde gerçek gelirin vergilendirileceği ilkesi öngörülerek matrahın, re'sen takdir yoluyla belirlenmesi gereken hallerde dahi gerçek gelire en yakın gelire ulaşılması amaçlanmıştır.
Türk vergi hukuku, maddi ve somut delillere dayalı, böylece vergi adaletini sağlamayı amaçlayan kuralları içermektedir. Bu nedenle vergilemeye ilişkin kurallar, varsayım veya kanaate dayalı, vergi adaletini tesis yönünden gerçeğe aykırı tespitlere dayanan vergileme yapılmasını önlemeye yönelik olarak düzenlenmiştir. Bu nedenle, gerçek durumun vergilemeye esas alınacağı ve incelemenin de bu amaca yönelik olacağı öngörülmüştür.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 2010 yılına ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucu düzenlenip tarhiyatların dayanağı takdir komisyonu kararıyla atıfta bulunulan … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporuyla, davacının 2010 yılında … adını taşıyan binada, 600 kişilik ... ve 1000 kişilik … isimli 2 farklı salonda düğün, sünnet, nişan vb organizasyonu faaliyeti yürüttüğü, ….'da 2010 yılında yapılan organizasyonlara ilişkin CD'de yer alan kişilerden bilgi vermek üzere tesadüfi 8 kişinin seçilerek ifadelerine başvurulduğu, ifadelere göre bu kişilerden tahsil edilen toplam tutarın 21.799,09TL olduğu, 2 kişiye fatura düzenlendiği, 6 kişiye ise aldıkları hizmet karşılığı fatura düzenlenmediği, söz konusu kişilerin ortalama kişi başı ortalama 2.724,88TL ödeme yaptığı, yine söz konusu CD görüntülerinden ...'da 2010 yılında 364 organizasyon yapıldığı, davacının söz konusu yıla ilişkin 89 fatura düzenlediği, 2 kişide ad-soyad bilgileri yer almadığı, hizmet alan 273 kişiye ise fatura düzenlenmediği, 89 faturaya isabet eden toplam gayrisafi hasılatın 261.361,00TL olduğu, bunun ortalamasının ise 2.936,13TL olduğu, davacının lehine hareket edilerek ifade veren 8 kişiye ilişkin ortalama esas alınmak suretiyle (273x2.724,88=743.892,24-TL) tutarındaki hasılatı için fatura düzenlemediği, hasılatın büyük kısmının salon kirası olması, pasta, orkestra gibi gibi giderlerin düşük orana tekabül etmesi nedeniyle kayıt dışı hasılat tutarına maliyet verilmeyeceği, kayıt dışı hasılatın defterdeki giderlerle gerçekleştirilebileceği yönünde saptamalara yer veren söz konusu raporu dayanak alan takdir komisyonu tarafından takdir edilen matrah üzerinden dava konusu tarhiyat salındığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda belirtilen tarhiyata esas alınan vergi tekniği raporundaki saptamaların ödenecek verginin doğru biçimde saptanması amacına uygun ve hukuki yeterlilikte olduğu görüldüğünden, düğün salonu işletmeciliği faaliyetinden elde edilen hasılatın kayıt ve beyan dışı bırakıldığından bahisle yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık görülmediğinden temyiz isteminin kabulü ile Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyoruz.