9. Hukuk Dairesi 2020/4982 E. , 2021/3267 K.
"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : ... Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen karar, süresi içinde duruşmalı olarak davalı vekili tarafından temyiz edilmiş ise de; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 369. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işverenin ... ilçesi ve Damar beldesindeki iş yerlerinde güvenlik görevlisi olarak çalışmaya başlayıp, 28.02.2018 tarihinde kıdem ve ihbar tazminatı ödenerek işine son verildiğini, müvekkilinin işe başladığı tarihten çıkış verilen tarihe kadar her gün 8 saatlik çalışmanın dışında fazla mesai yapmak zorunda kaldığını, çalıştığı süre zarfında yıllık izin ücretlerini alamadığı gibi ulusal bayram günlerinde de çalıştırılmasına rağmen buna ilişkin ücretlerinin de ödenmediğini ileri sürerek fazla mesai, ulusal bayram ve genel tatil ile yıllık izin ücretlerinin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının ibraname ile müvekkil şirketi ibra ettiğinden tüm alacak kalemleri yönünden davanın reddi gerektiğini, davacının yıllık izin ücreti alacağı bulunduğu iddiasının hukuka aykırı olduğunu, bu hesap kalemi yönünden kullanılmayan tüm yıllık izinlerin iş sözleşmesinin feshi sonrasında davacıya ödendiğini, davacının fazla çalışma yaptığı ve ücretinin ödenmediği iddiasının da gerçeği yansıtmadığını belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353-(1)-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, belgelere ve tüm dosya kapsamına göre; davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma ile ulusal bayram genel tatil ücretlerine hak kazanıp kazanmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Fazla mesainin ispatı konusunda yukarıda bahsedilen ilkeler, ulusal bayram ve genel tatil ücretinin ispatı içinde geçerlidir.
Somut uyuşmazlıkta, güvenlik görevlisi olarak çalışan davacı, işe başladığı tarihten çıkış verilen tarihe kadar her gün 8 saatlik çalışmanın dışında fazla mesai yapmak zorunda kaldığını ve her gün 4 saatten fazla süre, fazladan çalıştırıldığını, yine ulusal bayram günlerinde de çalışmış olmasına rağmen buna ilişkin ücretlerinin de ödenmediğini ileri sürmüş, davalı ise resmi çalışma saatlerine uyulduğunu ve genellikle bu saatlerin dışına çıkılmadığını, istisnai olarak çalışma olduğundanda ise karşılığının ödendiğini savunmuştur.
Davacı, davalı iş yerinde fazla mesai yaptığı ve ulusal bayram genel tatil günlerinde çalıştığı hususunda tanık deliline dayanmış olup itibar edilen bilirkişi raporunda da davacının bu talepleri davacı tanıklarının beyanları dikkate alınarak hesaplanmıştır. Dosya kapsamından ise davacı tanıklarının her üçünün de davalıya karşı davalarının olduğu anlaşılmış olup bu itibarla sırf husumetli tanık beyanlarına dayalı olarak davacının fazla mesai ücreti ile ulusal bayram genel tatil günlerinde çalıştığına karar verilmesi de hatalıdır. Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi, tanık anlatımları yanında davacının icra ettiği
iş göz önünde tutulduğunda mahkemece kabul edilen çalışma saatlerinin ve bu bağlamda hesaplanan fazla mesai ve genel tatil ücretlerinin dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesine yer vermiş ise de, sunulan bordrolarda yapılan tahakkukların üzeri çalışma davacı tarafından ispat edilememiştir. Davalı taraf tanık dinletmemiş, dosyada bu çalışmaları ispata yönelik husumetli tanık dışında delil olmadığı görülmüştür.
O nedenle, fazla mesai ile ulusal bayram genel tatil ücretlerinin davacı tarafça ispatlanamadığının kabulü ile, taleplerin reddine karar verilmesi gerekirken, aksi yöndeki kabul hatalı olmuştur.
SONUÇ:
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 03.02.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.