Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/5989 Esas 2022/676 Karar Sayılı İlamı

: Kalkandere Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki iflasın ertelenmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmiştir. Temyize konu karar niteliği gereği duruşmaya tâbi olmadığından duruşma isteminin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkili şirketin çay işleme alanında faaliyet gösterdiğini, ancak ekonomik durumlarının bozularak borca batık hale geldiğini, iyileştirme projesi kapsamında erteleme kararı verilmesi halinde borca batıklıktan çıkabileceğini ileri sürerek, müvekkili şirketlerin iflasının 1 yıl süre ile ertelenmesini talep ve dava etmiştir.
İlk derece mahkemesince, şirketin borca batık olduğu, ancak son değerler göz önüne alındığında borca batıklık miktarında önemli bir azalma sağlandığı, şirketin iflas erteleme kararı verilmesi halinde borca batıklıktan kurtulacağı, şirketin faaliyetleri ve performansı değerlendirildiğinde iflas erteleme kararı verilecek olursa, erteleme süresi sonunda borca batıklıktan çıkmasının mümkün görüldüğü gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacı şirketinin iflasının bir yıl süre ile ertelenmesine karar verilmiş, bu karara karşı, müdahil ... vekilinin yaptığı istinaf başvurusunu inceleyen bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince, davacı yararına ilk tedbir tarihinden itibaren 8 yılın üzerinde süre geçtiği, borca batıklığın devam ettiği gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeninde esas hakkında davacının davasının reddi ile davacının iflasına karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
İflasın ertelenmesi, borca batık durumda bulunan şirket tarafından sunulan somut öngörüler içeren, ciddi ve inandırıcı bir iyileştirme projesi çerçevesinde bu durumdan kurtulması kuvvetle muhtemel bulunan kooperatiflerle sermaye şirketleri için öngörülmüş bir hukuki korunma yoludur. İflasın ertelenebilmesi için şirketin borca batık durumda olması sunulacak ciddi ve inandırıcı bir iyileştirme projesi kapsamında şirketin mali durumunu düzeltebileceğine dair somut veriler ileri sürmesi ve fevkalade mühletten yararlanmamış olması gerekir. Borca batıklık, 6102 Sayılı TTK’nın 377. maddesinde gösterilen şekilde varlıkların rayiç değerine ve İİK’nın 178/1. madde ve fıkrasında belirtilen alacaklılar listesinde gösterilenler ile gerçek anlamda tespit edilebilecek diğer borçların tutarına göre belirlenmelidir. İflasın ertelenmesinin amacı, borca batık sermaye şirketinin mali durumunu düzelterek borca batıklıktan kurtulmasının sağlanmasıdır. Borca batıklıktan kurtulma ise tüm borçların ödenmesi anlamına gelmeyip, aktifin pasiften fazla olmasını ifade eder. Borca batıklığın tespitinde sadece davacının kayıtlarına değil, varlıklarının rayiç değerlerine de özellikle bakılmalı, bu noktada konusunda uzman bilirkişilerin görüşüne başvurulmalıdır. Dava teorisindeki genel ilkenin bir istisnası olarak borca batıklık sadece dava tarihi itibariyle değil, yargılama safhasındaki olumlu veya olumsuz gelişmeler de dikkate alınarak belirlenmelidir.
Somut olayda, davacının beyanına göre şirketin borca batıklıktan çıktığı iddia edilmekte olup bu husustaki uzman mütalaası, rayiç bilanço ve gayrimenkul ve menkul değerleme raporu dosyaya sunulmuştur.
Bu durumda, konusunda uzman yeni oluşturulacak bir bilirkişi kurulundan alınacak raporla, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde davacı şirketin, son durumu itibariyle rayiç değerler üzerinden borca batık olup olmadığının tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirlenmesi, borca batıklığın devam ettiğinin tespiti halinde iflas ertelemeden yararlanma süresinin ilk tedbir kararının verilmesinden itibaren (4+1) 5 yılı geçemeyeceği göz önünde bulundurularak şimdiki gibi iflas kararı verilmesi, borca batıklıktan çıkmış olduğunun tespiti halinde ise borca batıklığın iflas erteleme taleplerinde dava şartı olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğinden, yargılama sonrası dosyaya sunulan belgelere göre kararın resen bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 06.09.2021 tarih, 2021/992 E., 2021/1090 K. sayılı kararının re'sen davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, HMK 373/2. maddesi gereğince dosyanın Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 09.02.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi