Danıştay 6. Daire 2019/21409 Esas 2021/10911 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/21409
Karar No : 2021/10911

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … 2- …
3- …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Şile ilçesi, … (…) Mahallesi, … sayılı parseli de kapsayan alanda İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih … sayılı kararı ile onaylanıp 20/03/2018-18/04/2018 tarihleri arasında askıya çıkarılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının ve bu plana askı süresi içinde yapılan itirazın reddine ilişkin Şile Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararının ve uygulama imar planının dayanağı olan İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanıp 20/03/2018-18/04/2018 tarihleri arasında askıya çıkarılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planına karşı davacıların 06/04/2018 kayıt tarihli dilekçelerle ayrı ayrı itiraz ettikleri, davacılar ve diğer muterizler tarafından planlara ilişkin askı tarihleri içerisinde yapılan itirazların Şile Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla reddedilmesi üzerine 18/12/2018 tarihinde bakılan davanın açıldığı, itirazın son ilan tarihi olan 17/06/2018 tarihinden itibaren altmış gün içerisinde cevap verilmeyerek reddedilmesi nedeniyle bu tarihten itibaren altmış gün içerisinde ve en son 07/09/2018 tarihine kadar dava açılması gerekirken bu süre geçirildikten sonra 06/04/2018 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenemeyeceği sonucuna varılarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI: Temyize konu kararın onanması istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul ili, Şile ilçesi, … (…) Mahallesi, … sayılı parseli de kapsayan alanda İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih … sayılı kararı ile onaylanıp 20/03/2018-18/04/2018 tarihleri arasında askıya çıkarılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planına karşı davacıların 06/04/2018 kayıt tarihli dilekçelerle ayrı ayrı itiraz ettikleri, davacılar ve diğer muterizler tarafından planlara ilişkin askı tarihleri içerisinde yapılan itirazların Şile Belediye Meclisinin … sayı ve … tarihli kararıyla reddedilmesi üzerine 18/12/2018 tarihinde bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7.maddesinde, ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri hüküm altına alınmakla, ilanı gereken düzenleyici işlemler yönünden ilgililere uygulama üzerine dava açma olanağı tanındığı tartışmasızdır.
İmar mevzuatı ve 2577 sayılı Yasanın 7.maddesi ile üst makamlara başvurmayı düzenleyen 11.maddesi hükümleri karşısında, imar planlarına karşı, bir aylık askı süresi içinde 2577 sayılı Yasanın 11.maddesi kapsamında başvuruda bulunulması ve bu başvuruya idari dava açma süresinin başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden itibaren işlem tarihi itibariyle 60 gün içinde cevap verilmeyerek isteğin reddedilmiş sayılması halinde, bu tarihi takip eden 60 günlük dava açma süresi içinde veya son ilan tarihini izleyen 60 gün içinde cevap verilmek suretiyle isteğin reddedilmesi halinde bu cevap tarihinde itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde idari dava açılabileceği; imar planlarına askı süresi içinde bir itirazda bulunulmamış ise, davanın, 2577 sayılı Yasanın 7.maddesi uyarınca imar planının son ilan tarihini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılması gerektiği, ancak bu süreler içerisinde dava açılmamış olması halinde imar planının uygulanmaya konulması ile birlikte uygulama işlemi üzerine işlem ile birlikte imar planına veya doğrudan işlemin dayanağı olan imar planına karşı yeniden dava açma hakkının bulunduğu ve bu aşamada dava açma süresinin uygulama işleminin süresine tabi olduğunda tartışma bulunmamaktadır.
3194 sayılı İmar Kanununun 8.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinde, imar planlarının, nazım imar planı ve uygulama imar planından meydana geldiği, mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının ilgili belediyelerce yapılacağı veya yaptırılacağı, planların, belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe gireceği, bu planların onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edileceği, bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebileceği, belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazların ve planların belediye meclisince on beş gün içinde incelenerek kesin karara bağlanacağı, onaylanmış planlarda yapılacak değişikliklerin de yukarıdaki usullere tabi olduğu, kesinleşen imar planlarının bir kopyasının, Bakanlıkça oluşturulan elektronik ortamdaki Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi Altyapısı üzerinden, ilgili idaresi tarafından, arşivlenmek üzere Bakanlığa gönderileceği hükümlerine yer verilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 14.maddesinin son fıkrasında da, "Büyükşehir kapsamındaki ilçe belediye meclisleri tarafından alınan imara ilişkin kararlar, kararın gelişinden itibaren üç ay içinde büyükşehir belediye meclisi tarafından nazım imar plânına uygunluğu yönünden incelenerek aynen veya değiştirilerek kabul edildikten sonra büyükşehir belediye başkanına gönderilir. Üç ay içinde büyükşehir belediye meclisinde görüşülmeyen kararlar onaylanmış sayılır." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı Yasanın 7.maddesinin 4.fıkrası uyarınca, 1/1000 ölçekli uygulama imar planının 1/5000 ölçekli nazım imar planının uygulaması niteliğinde bir işlem olduğundan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının ilan edilmesinden sonra süresi içinde uygulama imar planı ile birlikte dayanağı olan nazım imar planına karşı da dava açılabileceği açıktır.
Yukarıya alıntılanan mevzuat hükümlerine göre uygulama imar planının ilçe belediye meclisinin kabulünden sonra büyükşehir belediye meclisince onaylandıktan sonra yürürlüğe girip bir ay süreyle ilan edildikten sonra kesinleşeceği açık olup bu süre içinde yapılan itirazların tamamı ya da bir kısmının kabul edilmesi halinde uygulama imar planının yeniden bu süreci takip edip ilan edilerek kesinleştirilmesi, buna göre dava açma süresinin son ilan süresinin son gününden itibaren başlatılması gerekmektedir.
Bu hale göre, dava konusu uygulama imar planına yapılan itirazların bir kısmının kabul edildiği Şile Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı sayılı kararından görülmekte olup bu karar sonrasında uygulama imar planının bir ay süreyle askıya çıkarılarak ilan edilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, Şile Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı sonrasında 1/1000 ölçekli uygulama imar planının usulüne uygun bir biçimde ilan edilip edilmediği, edilmiş ise davanın son ilan tarihinden itibaren yasal dava açma süresi içinde açılıp açılmadığının araştırılması suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Buna göre, eksik incelemeye dayalı … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacılar temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 06/10/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.