Danıştay 2. Daire 2021/10481 Esas 2021/3162 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10481
Karar No : 2021/3162


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı / …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Halıcılık Turizm Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Dava; mülkiyeti davalı idareye ait, Antalya ili, Kaş ilçesi, Kalkan Mahallesi, … pafta, … parselde yer alan taşınmazda, davacının işletmekte olduğu işyerinin, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu çerçevesinde ihale edileceğinden bahisle 15 gün içinde tahliye edilerek idareye teslim edilmesi, aksi durumda işgalci durumuna düşüleceğinden ecrimisil tahsil edileceği ve 2886 sayılı Kanun uyarınca mülki amir tarafından tahliyesinin sağlanacağı hususunun ihtar edilmesine ilişkin … tarih … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davaya konu taşınmazın devletin hüküm tasarrufu altındaki yerlerden olduğu, bu nedenle ecrimisil ve tahliye gibi işlemlerin tasarrufa yetkisi olan Maliye Bakanlığı tarafından tesis edilmesi gerekirken bu hususta yetkisi bulunmayan belediye tarafından tesis edildiği, öte yandan, dava konusu taşınmazın işlem tarihinden çok sonra belediye adına tescil edildiği gerekçeleriyle işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, taşınmazın 1986 yılından itibaren Kalkan Belediyesince davacıya kiralandığı, davacı tarafından Kaş Belediye Başkanlığının kiracısı olmadığının tespiti için Kaş Sulh Hukuk Mahkemesinde açılan davanın ise reddedildiği, Hazinenin taşınmaz üzerinde bugüne kadar hak iddiasında bulunmadığı, Kaş Belediye Encümeninin 11/02/2015 günlü kararı ile Kaş ve Kalkanda bulunan belediye mülklerini ihale ile kiralanmasına karar verilmesi nedeniyle dava konusu işlemin tesis edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesi'nce; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlar Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hâkimi'nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacının, mülga Kalkan Belediye Başkanlığının 1986 yılından itibaren kiracı olarak bulunduğu taşınmazda, en son 2010 yılında yapılan ve 1 yıl süreli olan kira sözleşmesi uyarınca davacı tarafından işletilen işyerinin, davalı idarece ihaleye çıkılacağından bahisle taşınmazın 15 gün içinde tahliye edilmesi, aksi durumda davacının işgalci durumuna düşeceğinden ecrimisil tahakkuk ettirilerek, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesi uyarıca mülki amir tarafından tahliyenin sağlanacağına ilişkin dava konusu işlemin tesis edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinin 3. fıkrasının (d) bendinde; dava konusu işlemlerin, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden inceleneceği; 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde ise kesin ve yürütülmesi gerekli olmayan işlemlere karşı açılan davaların reddedileceği hüküm altına alınmıştır.
2577 sayılı Kanun'un 2. maddesinde tanımlanan iptal davalarına, kişilerin hukuksal durumlarında değişiklik meydana getiren etkili ve yürütülmesi zorunlu idari işlemler konu edilir. Kesin ve yürütülmesi zorunlu olan işlemler ise; idarelerin kamu gücüne dayanarak tek yanlı irade beyanıyla tesis ettikleri, hukuk düzeninde değişiklik yapan, başka bir ifadeyle ilgililerin hukukunu etkileyen işlemlerdir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesinin 1. fıkrasında, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden ecrimisil isteneceği; 4. fıkrasında da, işgal edilen taşınmaz malın, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği hükmü yer almıştır.
Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 89. maddesinde de, kiraya verilen, irtifak hakkı kurulan veya kullanma izni verilen taşınmazlardan süresi dolduğu hâlde tahliye edilmeyen, sözleşmesi feshedilen veya herhangi bir sözleşmeye dayanmaksızın fuzuli olarak işgal edilen Hazine taşınmazlarının tahliyesi; hasat sezonu, iş ve hizmetlerin mevsimlik faaliyet dönemi de dikkate alınarak defterdarlık veya malmüdürlüğünün talebi üzerine, bulunduğu yer mülki amirince en geç 15 gün içinde sağlanarak, taşınmazın İdarece görevlendirilecek memurlara boş olarak teslim edileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden, mülga Kalkan Belediye Başkanlığıyla yapılan kira sözleşmeleri uyarınca, devletin hüküm tasarrufu altındaki taşınmazda kiracı olan davacı tarafından, taşınmazın Kalkan Belediyesinin kapatılması üzerine Kaş Belediye Başkanlığınca ihaleye çıkarılmak suretiyle yeniden kiraya verileceğinden bahisle tahliye edilmesinin istenilmesine, aksi durumda tahliyenin mülki amir tarafından sağlanacağına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada, temyize konu Mahkeme kararıyla; devletin hüküm tasarrufu altındaki taşınmazla ilgili işlemin Maliye Bakanlığı tarafından tesis edilmesi gerekirken bu hususta yetkisi bulunmayan belediye tarafından tesis edildiği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiş ise de, dava konusu işlemin, taşınmazın rızaen tahliye edilmesine dönük ihtar edici nitelik taşıdığı görülmüştür.
Bu durumda, yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların tahliyesinin ancak gayrimenkullerin bulunduğu yer mülki amirince sağlanacağı açık olup; belediye başkanlığının taşınmazın tahliye edilmesine yönelik olarak işlem tesis etme yetkisinin bulunmadığı, davacının taşınmazı tahliye etmesi, aksi takdirde 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi uyarınca mülki amir eliyle tahliyenin sağlanacağına ilişkin dava konusu işlemin, bildirim niteliğinde, açıklayıcı ve ihtar edici bir özellik gösterdiği, kesin ve nihai işlem niteliğinde olmadığı anlaşıldığından, bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın esasının incelenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın, 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesinin 1/b bendi uyarınca incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerekirken, uyuşmazlığın esası incelenerek dava konusu işlemin iptali yönünde verilen kararda hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.