21. Hukuk Dairesi 2016/17061 E. , 2018/4801 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, sigorta başlangıç tarihinin 01/12/1982 olduğunun ve davalılardan işverene ait işyerinde 01/12/1982-01/09/1985 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Davacı, ilk işe giriş tarihinin 01.12.1982 olduğunun ve 01.12.1982-01.09.1985 tarihleri arasında aralıksız çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece,davanın kabulü ile, davacının dahili davalı ...Tic. A.Ş. İş yerinde 01.12.1982-31.08.1985 tarihleri arasında 990 gün süreyle asgari ücretle çalıştığının tespitine, davacının reşit olduğu tarih olan 01.01.1985 tarihinin sigorta başlangıç tarihi olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
506 sayılı Kanun’un 2. maddesine göre sigortalılık niteliğinin, hizmet akdinin kurulması ve 6. madde gereğince çalışmaya başlanması ile edinileceği düzenlenmiştir. 506 sayılı Kanun’un “Sigortalı Sayılmayanlar” başlıklı 3/II-B maddesinde; “Özel kanunda tarifi ve nitelikleri belirtilen çıraklar hakkında, çıraklık devresi sayılan süre içinde analık, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile bu Kanunun 35"inci maddesi hükümleri uygulanmaz” hükmü öngörülmüştür.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 01.01.1967 doğumlu olduğu, hizmet cetvelinde ilk bildirimin 1985/3 dönemde 120 gün olarak 4707 sicil numaralı davalı işyerinden yapıldığı, 1986/1 dönemde 60 gün çalışmasının ve 28.02.1986 tarihinde çıkışının bildirildiğinin görüldüğü, davacı adına düzenlenen 01/12/1982 tarihli işe giriş bildirgesinin 31.12.1982 tarihinde Kuruma intikal ettiği, yine davalı 4707 sicil nolu ...AŞ işyerinden davacı adına verilen 01.09.1985 tarihli işe giriş bildirgesinin 25.09.1985 tarihinde Kurum kayıtlarına girdiği,dönem bordrolarının dosyada bulunduğu, bordro tanıkları tarafından davacının 1982 yılının sonlarında işe girdiği,önceleri çırak olarak,ara işlerinde,getir götür işlerinde çalıştığı, daha sonra perçim ve montaj makinesinde çalıştığının beyan edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı, tespiti istenen dönemde 15 yaşında olup,bordro tanıkları, davacının ilk işe başladığında çırak olarak,getir götür işlerinde çalıştığını beyan ettiğinden, mahkemece, nizalı dönemde davacının okula gidip gitmediği tespit edilmeli, çalışmasında üstün tutulan yönün sigortalıya bir meslek ve sanatın öğretilmesi olup olmadığı ya da davacının işyerinde üretimle ilgili çalışmalara bilfiil katılıp katılmadığı ve meslek ve sanat eğitiminin arka planda tutulup tutulmadığı, bordro tanıklarına veya iş ilişkisini bilen komşu işyeri çalışanlarına sorularak araştırılmalı,davacının üretime yönelik çalışmasının başladığı tarih tanık beyanları ile somutlaştırılarak sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece yukarıda açıklanan bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14/05/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.