Danıştay 6. Daire 2020/5687 Esas 2021/10811 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/5687
Karar No : 2021/10811

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN ÖZETİ : Trabzon ili, Akçaabat ilçesi, ... Mahallesi sınırları içerisinde sahil şeridinde (mülga) Kavaklı Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile yapılan imar planı değişikliğinin iptali ile bu alanların Kıyı Kanunu ve Yönetmeliğinde belirtilen şekilde kamunun yararlanmasına uygun bir imar planı yapılması ve Kıyı Kanunu ve Yönetmeliğine aykırı bir şekilde onaylanan yapı ruhsatlarının iptali ve yapılan yapıların yıkımı talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin (mülga) Kavaklı Belediye Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı kararı ile ... sayılı parsele verilen ... tarih ve ... sayılı yapı ruhsatının iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Altıncı Dairesinin 09/10/2019 tarih ve E:2019/198, K:2019/8915 sayılı bozma kararına uyularak davanın ehliyet yönünden reddi yolunda ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ...'IN DÜŞÜNCESİ : Dava, Trabzon ili, Akçaabat ilçesi, ... Mahallesi sınırları içerisinde sahil şeridinde (mülga) Kavaklı Belediye Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı kararı ile yapılan imar planının değişikliğinin iptali ile bu alanların Kıyı Kanunu ve Yönetmeliğinde belirtilen şekilde kamunun yararlanmasına uygun bir imar planı yapılması ve Kıyı Kanunu ve Yönetmeliğine aykırı bir şekilde onaylanan inşaat ruhsatlarının iptali ve yapılan yapıların yıkımı talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin (mülga) Kavaklı Belediye Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı kararı ile ... sayılı parsele verilen ... tarih ve ... sayılı yapı ruhsatının iptali istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinin (a) fıkrasında, idari davaların idari işlemler hakkında yetki, sebep, şekil, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılacağı belirtildikten sonra ilk inceleme konularının belirlendiği 14. maddenin 3/c bendinde dilekçenin ehliyet yönünden inceleneceği, 15. maddenin 1/b bendinde ise bu hususta kanuna aykırılık görülmesi halinde davanın reddedileceği hükme bağlanmıştır.
Yargısal denetim amacıyla her idari işleme karşı herkes tarafından iptal davası açılmasının idari işlemlerde istikrarsızlığa neden olmaması ve idarenin işleyişinin bu yüzden olumsuz etkilenmemesi için, dava konusu edilecek işlem ile dava açacak kişi arasında belli ölçüler içinde menfaat ilişkisi bulunması koşuluna ihtiyaç vardır. Her olay ve davada, yargı merciine başvurarak dava açan kişinin menfaatinin, iptali istenen işlemle ne ölçüde ihlal edildiğinin takdiri de yargı mercilerine bırakılmıştır. İptal davası açılabilmesi için gerekli olan menfaat ilişkisi kişisel, meşru, güncel bir menfaatin bulunması halinde gerçekleşecektir. Başka bir anlatımla, iptal davasına konu olan işlemin davacının menfaatini ihlal ettiğinden söz edilebilmesi için, davacıyı etkilemesi, yani davacının kişisel menfaatini ihlal etmesi, işlem ile davacı arasında ciddi ve makul bir ilişkinin bulunması gerekmektedir.
İdari bir karar münhasıran davacıyı etkileyebileceği gibi, uyuşmazlığın niteliğine göre vatandaş veya belde sakini sıfatıyla da iptal davası açılabilmesinin hukuken olanaklı olduğu açıktır.
Bu bağlamda, davacının Trabzon ili, Akçaabat ilçesi, ... Mahallesi, ... Caddesi adresinde ikamet ettiği, bu nedenle kent sakini sıfatını haiz olduğu, uyuşmazlığa konu parselin bulunduğu alanın kıyı kenar çizgisinden itibaren 50 metre içinde yer aldığı, bu nedenle plan değişikliğinin Kıyı Kanununa, kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğu ileri sürülerek davanın açıldığı dikkate alındığında davacı ile dava konusu işlem arasında meşru, kişisel ve güncel bir menfaat ilişkisinin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davacının dava açma ehliyeti bulunduğu sonucuna varıldığından, İdare Mahkemesince, davanın ehliyet yönünden reddi yolunda verilen temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 06/10/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY (X): Dava, Trabzon ili, Akçaabat ilçesi, ... Mahallesi sınırları içerisinde sahil şeridinde (mülga) Kavaklı Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile yapılan imar planının değişikliğinin iptali ile bu alanların Kıyı Kanunu ve Yönetmeliğinde belirtilen şekilde kamunun yararlanmasına uygun bir imar planı yapılması ve Kıyı Kanunu ve Yönetmeliğine aykırı bir şekilde onaylanan yapı ruhsatlarının iptali ve yapılan yapıların yıkımı talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin (mülga) Kavaklı Belediye Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı kararı ile ... sayılı parsele verilen ... tarih ve ... sayılı yapı ruhsatının iptali istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinin (a) fıkrasında, idari davaların idari işlemler hakkında yetki, sebep, şekil, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılacağı belirtildikten sonra ilk inceleme konularının belirlendiği 14. maddenin 3/c bendinde dilekçenin ehliyet yönünden inceleneceği, 15. maddenin 1/b bendinde ise bu hususta kanuna aykırılık görülmesi halinde davanın reddedileceği hükme bağlanmıştır.
Yargısal denetim amacıyla her idari işleme karşı herkes tarafından iptal davası açılmasının idari işlemlerde istikrarsızlığa neden olmaması ve idarenin işleyişinin bu yüzden olumsuz etkilenmemesi için, dava konusu edilecek işlem ile dava açacak kişi arasında belli ölçüler içinde menfaat ilişkisi bulunması koşuluna ihtiyaç vardır. Her olay ve davada, yargı merciine başvurarak dava açan kişinin menfaatinin, iptali istenen işlemle ne ölçüde ihlal edildiğinin takdiri de yargı mercilerine bırakılmıştır. İptal davası açılabilmesi için gerekli olan menfaat ilişkisi kişisel, meşru, güncel bir menfaatin bulunması halinde gerçekleşecektir. Başka bir anlatımla, iptal davasına konu olan işlemin davacının menfaatini ihlal ettiğinden söz edilebilmesi için, davacıyı etkilemesi, yani davacının kişisel menfaatini ihlal etmesi, işlem ile davacı arasında ciddi ve makul bir ilişkinin bulunması gerekmektedir.
İdari bir karar münhasıran davacıyı etkileyebileceği gibi, uyuşmazlığın niteliğine göre vatandaş veya belde sakini sıfatıyla da iptal davası açılabilmesinin hukuken olanaklı olduğu gerektiği açıktır.
Bu bağlamda, davacının Trabzon ili, Akçaabat ilçesi, ... Mahallesi, ... Caddesi adresinde ikamet ettiği, bu nedenle kent sakini sıfatını haiz olduğu, uyuşmazlığa konu parselin bulunduğu alanın kıyı kenar çizgisinden itibaren 50 metre içinde yer aldığı, bu nedenle plan değişikliğinin Kıyı Kanununa, kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğu ileri sürülerek davanın açıldığı dikkate alındığında davacının dava konusu işlemle meşru, kişisel ve güncel bir menfaat ilişkisinin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davacının dava açma ehliyeti bulunduğu sonucuna varıldığından, İdare Mahkemesince, davanın ehliyet yönünden reddi yolunda verilen kararın bozulması gerektiği oyuyla aksi yöndeki Daire kararına katılmıyorum.