Danıştay 6. Daire 2019/220 Esas 2021/10902 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/220
Karar No : 2021/10902

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir ili, Torbalı ilçesi, …Mahallesi, … ada, … sayılı Maliye Hazinesine ait ve Milli Eğitim Bakanlığına tahsisli parseli de kapsayan alanda İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan Torbalı İlçe Merkezi 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Revizyonunun iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:…, sayılı kararda; davacının uyuşmazlığa konu parsele ilişkin olarak yaptığı itiraza idari dava açma süresinin başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden (08/05/2017) itibaren 60 gün içinde davalı idarece cevap verilmeyerek isteğin reddedilmiş sayıldığı tarihten sonra büyükşehir belediye meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile davacının itirazının kabul edilerek … ada, … parselin tahsis amacına uygun olarak "eğitim alanı" olarak belirlenmesine karar verildiği anlaşıldığından konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; davacının uyuşmazlığa konu itirazının kabulüne ilişkin belediye meclisinin … tarih ve … sayılı kararının 21.08.2017 tarihinde davacı idare kayıtlarına girerek tebliğ edildiği, bakılmakta olan davanın ise 24.08.2017 tarihinde açıldığı dikkate alındığında; davanın açıldığı tarih itibariyle, dava açma süresi içinde davacı itirazının kabul edilmesi nedeniyle, dava konusu edilen … ada, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin itiraz edilen kullanım kararının geçerli olmadığı, bu haliyle ortada idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gerekli bir işlemin bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılarak istinaf başvurusunun kabulüne, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 10/07/2018 tarihli, 30474 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 101. maddesi uyarınca, Hazine malları konusunda genel yetkili kuruluş Milli Emlak Genel Müdürlüğü olup anılan Genel Müdürlük aynı Kararnamenin 99. maddesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hizmet birimleri arasında sayıldığından ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 1. maddesinin 19. fıkrası uyarınca, Hazineye ait taşınmazlara ilişkin olarak İzmir Valiliği (Defterdarlık Milli Emlak Dairesi Başkanlığı) yerine, İzmir Valiliğinin (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) davacı mevkiine alınarak gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
İzmir ili, Torbalı ilçesi, …Mahallesi, … ada, … sayılı mülkiyeti Maliye Hazinesine ait ve Milli Eğitim Bakanlığına tahsisli parselin "eğitim alanı"nda kalan kısmının "ticaret-konut alanı" olarak belirlenmesine ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı revizyonunun İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilerek 13.03.2017 tarihinde onaylandığı, nazım imar planı revizyonunun 06.04.2017-08.05.2017 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, askı süresi içerisinde 05.05.2017 tarihinde davacı tarafından "ticaret-konut alanı" olarak planlanan parselin Milli Eğitim Bakanlığı'na tahsisli olması nedeniyle tahsis amacına uygun olacak şekilde "eğitim alanı" kullanımına ayrılması gerektiği belirtilerek itiraz edildiği, bu itirazın büyükşehir belediye meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilerek parselin tahsis amacına uygun olarak "eğitim alanı" olarak belirlenmesi talebinin uygun olduğuna karar verildiği, bu doğrultuda hazırlanan 1/5000 ölçekli imar planı değişikliklerinin ise 25.09.2017-25.10.2017 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, davacının anılan parsele ilişkin olarak yaptığı itirazın kabulüne ilişkin büyükşehir belediye meclisinin … tarih ve … sayılı kararının 21.08.2017 tarihinde davacı idare kayıtlarına girerek tebliğ edildiği, 24.08.2017 tarihinde de bakılan dava açıldığı görülmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7.maddesinde, ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri hüküm altına alınmakla, ilanı gereken düzenleyici işlemler yönünden ilgililere uygulama üzerine dava açma olanağı tanındığı tartışmasızdır. Aynı Kanunun 11. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarhteki halindeki ilk üç bendinde ise, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılmasının, geri alınmasının, değiştirilmesinin veya yeni bir işlem tesis edilmesinin üst makamdan, üst makam yoksa işlemi tesis etmiş olan makamdan idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, başvuruya altmış gün içinde cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, isteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması durumunda ise dava açma süresinin yeniden işlemeye başlayacağı ve başvurma tarihine kadar geçen sürenin de hesaba katılacağı hükme bağlanmıştır.
3194 sayılı İmar Kanununun 5.maddesinde, uygulama imar planı; "tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan" olarak tanımlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare Mahkemesince, dava açıldığı tarihte davacının imar planı değişikliğine karşı yaptığı itirazın kabul edildiğini bildiği kabul edilerek davanın incelenmeksizin reddine karar verilmişse de … tarihli, … sayılı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı yazısının tebliğ alındısındaki tarihin okunaklı olmadığı, kaldı ki davacının gelen evrak listesiyle karşılaştırılarak doğruluğu da araştırılmadan yalnızca davalı idarenin sunduğu tebliğ alındısına itibar edildiği görülmüştür. Ayrıca, dava konusu imar planı değişikliklerinin dava açıldığı tarihten sonra, 25.09.2017-25.10.2017 tarihleri arasında askıya çıkarılması üzerine kesinleştiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafından zımnen ret işlemi üzerine davanın açıldığı, dava açıldığı tarihte itirazın kabulüne ilişkin imar planı değişikliklerinin kesinleşmediği ve dava konusu işlemin doğurduğu hukuki ve fiili sonuçlar dikkate alındığında idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gerekli bir işlemin bulunduğu açıktır.
Öte yandan, davacı tarafından imar planına yapılan itirazın İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edildiği ve dava devam ederken itirazın kabulüne yönelik imar planı değişikliğinin askı ve ilan süresi tamamlanarak kesinleştiği anlaşıldığından dava hakkında karar karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi ve yargılama giderleri ve vekalet ücretine dair bu durum dikkate alınarak bir karar verilmesi gerekirken davanın incelenmesizin reddine karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın incelenmeksizin reddi yolunda temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 06/10/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.