Danıştay 9. Daire 2018/5858 Esas 2021/4454 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2018/5858
Karar No : 2021/4454


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : 1-… Atık Yön. ve Taş. A.Ş.
2-… İnşaat ve Turizm Ltd. Şti.
VEKİLLERİ : Av. …-Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Esenyurt Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından yapılan … kayıt numaralı "Atıkların Toplanması ve Nakli, Cadde, Sokak ve Pazar Yerlerinin El ve Makine ile Süpürülmesi, Yıkanması, Tıbbi Atıkların Toplanması ve Nakli ile Çöp Konteynırlarının Yıkanması" ihalesine ilişkin sözleşmenin idarece tek taraflı olarak 20/05/2015 tarihinde feshedilmesi nedeniyle sözleşmenin hükümden yararlanılamayan kısmına tekabül eden sözleşme damga vergisi ile ihale damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 08/09/2016 tarihli işlemin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesi … tarih ve E:…; K:… sayılı kararıyla; davacıların … Adi Ortaklığını kurarak Esenyurt Belediyesince açılan … numaralı hizmet alım ihalesine katıldıkları, bu ihalenin uhdelerinde kalması sonucunda 125.975.564,00 TL bedelli ihale sözleşmesi imzaladıkları, sözleşmenin 21.592.446,04-TL'lik kısmı gerçekleşmişken ... İdare Mahkemesi kararı ile iptal edildiği ve Kamu İhale Kurumunun 01/04/2015 tarih ve 2015/MK-129 nolu kararı ile ihalenin iptaline ilişkin işlem tesis edildiği, ihale sözleşmesinin imza altına alınması ile vergilerin tahakkuk ettiği ancak ihale sözleşmesinin temelinde yer alan ihale işleminin mahkeme kararı ile iptal edildiği, sözleşmenin davacının kusuru veya bir eylemi olmaksızın geçersiz hale gelmiş olmasına karşın sözleşme bedeli üzerinden ödenen vergilerin geçerliliğini koruduğundan bahsedilemeyeceği, aksi durumun hukuk güvenliği ilkesine aykırı olacağı dikkate alınarak tahakkukların dava konusu kısmında hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu işlemin iptaline ve 989.552,67 sözleşme damga vergisi ve 593.40,37 TL karar pulunun davacıya iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: İhale kararının alınması ve sözleşmenin imzalanması ile birlikte vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği, kağıt hükümlerinin uygulanıp uygulanmaması, kısmen uygulaması, hükmünden yararlanılmaması veya kısmen yararlanılmasının vergileme açısından önem arz etmediği, ihale kararının mahkeme kararıyla iptal edilmesi ve sözleşmenin feshinin verginin iadesini gerektirmediği iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY:
Dosyanın incelenmesinden; Esenyurt Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından yapılan … kayıt numaralı "Atıkların Toplanması ve Nakli, Cadde, Sokak ve Pazar Yerlerinin El ve Makine ile Süpürülmesi, Yıkanması, Tıbbi Atıkların Toplanması ve Nakli ile Çöp Konteynırlarının Yıkanması" ihalesine ilişkin sözleşmenin idarece tek taraflı olarak 20/05/2015 tarihinde feshedilmesi nedeniyle sözleşmenin hükümden yararlanılamayan kısmına tekabül eden sözleşme damga vergisi ile ihale damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 08/09/2016 tarihli işlemin iptali istemiyle davanın açıldığı görülmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 19'uncu maddesinin 1'inci fıkrasında, vergi alacağının, vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğacağı; 8'inci maddesinin birinci fıkrasında, mükellefin, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettüp eden gerçek ve tüzel kişi; ikinci fıkrasında ise, vergi sorumlusunun, verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişi olduğu; 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1'inci maddesinin 2'nci fırasında, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeleri ifade edeceği; aynı Kanunun 3'üncü maddesinin birinci fıkrasında ise, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu kurallarına yer verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 54. maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler. Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır." düzenlemesine, 56. maddenin son fıkrasında; "İdareler hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır." ve yargısal inceleme başlıklı 57. maddesinde “Şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihai kararlar Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilir ve bu davalar öncelikle görülür.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Esenyurt Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 21/08/2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan "Atıkların Toplanması ve Nakli, Cadde, Sokak ve Pazar Yerlerinin El ve Makine İle Süpürülmesi, Yıkanması, Tıbbi Atıkların Toplanması ve Nakli İle Çöp Konteynırlarının Yıkanması" ihalesine ilişkin olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu kararının ... İdare Mahkemesi kararı ile iptal edildiği ve Kamu İhale Kurulunun 01/04/2015 tarih ve 2015/MK-129 nolu kararı ile işlem tesis edilerek ihalenin iptaline karar verildiği, mahkeme kararının temyiz incelemesi sonucunda Danıştay 13. Dairesinin 15/06/2016 tarih ve E:2015/2059; K:2016/2511 sayılı kararıyla İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildiği, bozma kararı uyarınca Kamu İhale Kurulunun 24/08/2016 tarih ve 2016/MK-430 sayılı kararıyla; Kamu İhale Kurulunun 01/04/2015 tarih ve 2015/MK-129 nolu kararının iptaline ve itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
İhaleye ilişkin sözleşmenin idarece tek taraflı olarak 20/05/2015 tarihinde feshedilmesi işleminin dayanağı Kamu İhale Kurulunun 01/04/2015 tarih ve 2015/MK-129 nolu kararı, Kamu İhale Kurulunun 24/08/2016 tarih ve 2016/MK-430 sayılı kararıyla iptal edildiğinden, davayı kabul eden vergi mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararının, bu husus değerlendirilmek suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine , 06/10/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.