Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
No : 2019/1968-2020/2047
İlk Derece Mahkemesi : ... 5. İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı, davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince, istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacının önceki adı Rahime Bilici İlköğretim Okulu olan Kuşadası İlköğretim Okulunda 01.01.2000-2012 yılı Haziran ayına kadar Kuruma bildirimi yapılmayan çalışmalarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı ... vekili, MEB Okul Aile Birliği Yönetmeliğinin 18 maddesi ile okul aile birliklerine özel hukuk alanında sözleşme yapma yetkisi verildiğinden, işbu davanın öncelikle adı geçen okul aile birliğine yöneltilmesini, davalı Bakanlık yönünden ise reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Kurum vekili, haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda, dinlenen tüm tanıkların net bir tarih belirtememekle birlikte davacının ana sınıfında çalıştığını ifade ettikleri, özellikle söz konusu okulda öğretmen olan ve tanık olarak dinlenen ..."nun uyuşmazlık konusu dönemde öğretmen olduğunu ve davacıyı ana sınıfı annesi olarak bildiğini belirten beyanı ile ..."nun davacıyı gönüllü anne olarak bildiğini belirten beyanları dikkate alınarak, davacının uyuşmazlık konusu olan dönemde çalıştığı kanaatine varılmakla, öte yandan yine okulda müdür ve öğretmen olan bazı tanıklar davacının eğitim ve öğretime ara verilen yaz ve sömestr tatillerinde çalışmadığını beyan etmeleri nedeniyle davacının sömestr ve yaz tatillerinde çalışmadığı kabul edilmiş ve ara verilen dönemler dışlanarak, davanın kısmen kabulü ile; 1-Davacının 01.01.2000-28.01.2000, 14.02.2000-24.06.2000, 11.09.2000-26.01.2001, 12.02.2001-15.06.2001, 10.09.2001-08.02.2002, 26.02.2002-14.06.2002, 09.09.2002-31.01.2003, 17.02.2003-13.06.2003, 15.09.2003-23.01.2004, 09.02.2004-15.06.2004, 13.09.2004-19.01.2005, 07.02.2005-10.06.2005, 12.09.2005-09.01.2006, 30.01.2006-12.06.2006, 16.09.2006-26.01.2007, 12.07.2007-22.06.2007, 17.09.2007-25.01.2008, 11.02.2008-13.06.2008, 08.09.2008-23.01.2009, 09.02.2009-12.06.2009, 24.09.2009-22.01.2010, 08.02.2018-18.06.2010, 13.09.2010-28.01.2011, 14.02.2001-17.06.2011, 19.09.2011-20.01.2012 ve 06.02.2012-08.06.2012 tarihleri arasında davalı nezdinde çalıştığının tespitine, yapılan bildirimlerin hükmün infazında Kurumca dışlanmasına,
2-Fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin maddi vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, davalılar vekillerinin istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı ... vekili, davanın husumet ve hak düşürücü süreden reddinin gerektiğini, Kamu kuruluşlarında çalışanların kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılmasının asıl olduğunu belirterek, kararın temyiz incelemesi sonucu bozulmasını istemiştir.
Davalı Kurum vekili, mahkemece yeterli ve gerekli inceleme yapılmadan, dava sübut bulmadan karar verildiğini belirterek, usul ve yasaya aykırı verilen kararın temyizen bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9. maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Maddeye göre, “Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.”
Hizmet tespiti davalarının amacı hizmetlerin karşılığı olan sosyal güvenlik haklarının korunmasıdır. Hizmet akdine dayalı çalışma olgusunun ispatında delil sınırlandırması yoksa da davacının Kurum sicil dosyası, işyeri özlük dosyası temin edilip işyerinin Kanunun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlendikten sonra iddia edilen çalışmanın başlangıç ve bitiş tarihleri, hangi işyerinde ne iş yapıldığı, işyerinin kapsam, kapasite ve niteliği, prime esas kazanca tabi ücretin ne olduğu, çalışmanın sürekli, kesintili, mevsimlik olup olmadığı eksiksiz bir şekilde açıklığa kavuşturulmalıdır.
Taraf tanıklarının sözleri değerlendirilirken bunların inandırıcılığı üzerinde durulmalı, verdikleri bilgilere nasıl vakıf oldukları, işveren ve işçiyle, işyeriyle ilişkileri, bazen uzun yılları kapsayan bilgilerin insan hafızasında yıllarca eksiksiz nasıl taşınabileceği düşünülmeli ve tanıklar buna göre dinlenilmeli, re’sen araştırma kapsamında sadece taraf tanıkları ile yetinilmeyip mümkün oldukça işyerinin müdür, amir, şef, ustabaşı ve postabaşı gibi görevlileri ve o işyerinde çalışan öteki kişiler ile o işyerine komşu ve yakın işyerlerinde bu yeri bilen ve tanıyanlar dahi dinlenerek tanık beyanlarının sağlığı denetlenmeli ve çalışma olgusu böylece hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde belirlenmelidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacı adına düzenlenen 06/11/2006, 15/11/2007, 25/02/2010, 14/09/2010, 03/04/2012 ve 22/08/2011 tarihli işe giriş bildirgelerinin ... İlköğretim Okulu Okul Aile Birliği işyeri tarafından Kuruma verildiği, hizmet döküm cetvelinin incelenmesinde, Kasım/2006-Aralık/2008, Şubat/2010-Mart/2011 ve Nisan/2012-Haziran/2012 tarihleri arasındaki çalışmalarının ... sicil sayılı Okul Aile Birliği işyerinden kısmi olarak bildirildiği, Mart/2011-Haziran/2011 arasında 1113071 sicil sayılı dava dışı ....unvanlı işyerinden, Ağustos/2011-Ocak/2012 arasında 1117499 sicil sayılı dava dışı Bozdağ Ltd. Şti. unvanlı işyerinden, 03/04/2012-15/06/2012 arası bildirimlerin ise yine Okul Aile Birliği işyerinden yapıldığı, ... Okul Aile Birliği unvanlı işyerinin 18.10.2005 tarihinde kanun kapsamına alındığı, dönem bordrolarının getirtildiği, 01.10.2000-2006 yılları arasında Kuşadası İlköğretim Okulunda çalışanların beyanlarının alındığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacının 01.01.2000-Haziran 2012 arası dönemde davalı nezdinde kesintisiz ve sürekli çalıştığını ileri sürdüğü eldeki davada, mahkemece, talep edilen dönem içerisinde bildirimi yapılan dava dışı işyerlerinin, Kuşadası İlköğretim Okulu Müdürlüğünden ihale alıp almadığı, ihale almamış ise davacının dava dışı işyerlerindeki çalışmasının fiili olup olmadığı araştırılmalı, farklı iş yerleri olduğunun tespit edilmesi halinde hak düşürücü süre değerlendirilmeli, dosya arasına alınan ... Okul Aile Birliği işyerine ait 2006-2012 yılları arasında çalışması bildirilen bordro tanıklarının davacının çalışmasına yönelik ayrıntılı beyanları alınmalı, böylece bu konuda gerekli tüm araştırma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, davacının çalıştığı iddia edilen süreler tereddütsüz belirlenerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurularının esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 19.10.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.