19. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/20387 Karar No: 2017/4722 Karar Tarihi: 08.06.2017
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2016/20387 Esas 2017/4722 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, müvekkilinin ciro edilen çeklerin ödeme amaçlı olarak verildiğini ancak karşılıksız çıkan çek dışındakilerin dava dışı şirkete iade edilerek durumun protokole bağlandığını, ancak cironun çizilmesinin unutulduğunu ve davalının kötü niyetli olarak davaya konu çeki 2. İcra Müdürlüğünün 2013/3649 E. sayılı dosyası ile icra takibine koyduğunu ileri sürerek, müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkeme, çekin bedelsiz kaldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak, davanın reddi gerektiği ve kambiyo senetlerine ilişkin bedelsizlik iddiasının yazılı delille ispatlanması gerektiği açıklanmıştır. Kararda, Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu'nun ilgili maddelerine atıfta bulunulmuştur.
19. Hukuk Dairesi 2016/20387 E. , 2017/4722 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkil şirketin kömür ithalatı ile uğraştığını, müvekkili ile davalı ...’ ın temsilcisi olduğu ... Yakıt Ltd. Şti arasında kömür alım satım ilişkisi olduğunu, bu ticari alım-satım karşılığında ... tarafından keşide ve... tarafından ciro edilen çeklerin ödeme amaçlı olarak müvekkiline verildiğini, bu çeklerden 15.02.2012 tarih 141.000,00 TL meblağlı çekin bankaya ibrazıyla karşılığının olmadığının anlaşıldığını, bunun üzerine karşılıksız çıkan çek dışındaki çeklerin dava dışı şirkete iade edilerek durumun protokole bağlandığını, ancak cironun çizilmesinin unutulduğunu ve davalının kötü niyetli olarak davaya konu çeki ... 2. İcra Müdürlüğünün 2013/3649 E. sayılı dosyası ile icra takibine koyduğunu ileri sürerek müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, takibe konu çekteki imzanın davacıya ait olduğunu, çekin illetten mücerret bir borç vesikası olduğunu, davacının ileri sürdüğü def’ilerin sadece keşideciye karşı ileri sürülebileceğini, müvekkilinin yasal hamil olduğunu beyan ederek davanın reddini istemiştir. Mahkemece, dava konusu çekin dava dışı şirkete iade edildiği, çekin dava dışı şirket tarafından davacı lehine keşide edilmesine yol açan ilişki dolayısıyla keşideci şirketin lehtar şirkete karşı olan borçlarını ödeyemediği ve bu nedenle çekin temel ilişkide bedelsiz kaldığı, davalının çeki keşide eden şirket ile yakın ilişki içinde bulunan kişi durumunda olduğundan bu çekin iyi niyetli hamili konumunda olduğunun ve dolayısıyla bedelsizlik definin kendisine karşı ileri sürülemeyeceğini iddia edemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava konusu çekin keşidecisi dava dışı ... Yakıt Ltd. Şti olup lehdarı davacı, lehdardan ciro ile devir alan davalı ...’ dır. Kambiyo senetlerine ilişkin bedelsizlik iddiası yazılı delille ispatlanmalıdır. Kaldı ki davacı, borçlu dava dışı ...’ den alacaklı konumundadır. Bu durumda davacı, önce ...’ a borçlu olmadığını usulüne uygun delille kanıtlamalı daha sonra hamilin çekin bedelsiz olduğunu bile bile kötüniyetle iktisap ettiğini ispat etmesi gerekir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeden yazılı şekilde yorum yoluyla karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 08/06/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.