Mahkemesi : Bursa 1. İş Mahkemesi

Dava, kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esasdan reddine karar verilmiştir.
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacının, dava dışı ..."ye ait işyerinin muhasebe bürosu bölümünde 05.04.2008-31.07.2008 tarihleri arasında çalıştığını ancak davalı Kurumun 21.12.2010 tarihli denetim raporuna istinaden anılan işyerinde geçen çalışmalarının fiili çalışmaya dayanmadığı gerekçesiyle adına yapılan bildirimlerin iptal edildiğini, Kurum işleminin yerinde olmadığını, davacının iptale konu dönemde fiilen çalıştığını ileri sürerek Kurum işleminin iptali ile davacının 05.04.2008-31.07.2008 tarihleri arasındaki çalışmalarının geçerli olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı kurum vekili, davacının, dava konusu dönemde fiili olarak çalışmadığının saptandığını, Kurum işlemlerinin yerinde olduğunu ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi, davanın kabulü ile; davacının 05.04.2008-31.07.2008 tarihleri arasındaki sigortalı çalışmalarını iptal eden Kurum işleminin iptali ile bu tarihler arasındaki çalışmalarının fiili olduğunun tespitine karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi, ilk derece mahkemesi kararını usul ve yasaya uygun bularak istinaf başvurusunun esasdan reddine karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, davacı iddialarının hiçbir kuşku ve duraksamaya meydan vermeyecek ölçüde ispatlanması gerektiğini, mahkemece yeterli araştırma yapılmadan karar verildiğini, davanın reddi gerektiğini, kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı kanunun 79/10. maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesidir. 506 sayılı Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olması nedeni ile özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanması gerektiği özellikle göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut davada, davacının 10157231 sicil sayılı dava dışı ... unvanlı işyerinden 05.04.2008-31.07.2008 tarihleri arasında bildirimlerinin olduğu, hizmetlerinin 21.12.2010 tarihli denetim raporuna istinaden fiili çalışmaya dayanmadığı gerekçesiyle iptal edildiği anlaşılmaktadır Davacı ..."ye ait muhasebe bürosunda 05.04.2008-31.07.2008 tarihleri arasında çalıştığını, bahse konu dönemde öğrenci olduğunu ancak sabahçı olarak eğitim gördüğünü ve harçlığını kazanmak için haftanın 6 günü öğleden sonraları saat 13:00-19;00/20:00 saatleri arasında çoğu zaman geç saatlere kadar ve gerektiğinde pazar günleri muhasebe bürosunun getir götür, çay,servis,temizlik vs. işlerini yaparak çalıştığını, yaz tatillerinde ise haftanın 6 günü ve gerektiğinde pazar günleri tam gün çalıştığını belirtmektedir. 21.10.2010 tarihli denetmen raporunda iş yeri çalışanı ..."ın ifadesinin alındığı ve iş yerinden 2008 yılı nisan ayında sigortalı bildirilen davacının da içlerinde bulunduğu yedi kişinin iş yerinde fiilen çalışmadıklarını beyan ettiği, buna dayanarak bu kişilerin sigortalılıklarının iptal edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece, davacının öğrenim durumu ve öğrenim gördüğü okulu, eğitim öğretim müfredatına göre davaya konu dönemde çalışma imkanı bulunup bulunmadığı araştırılıp belirlenmeli, denetim raporunda ifadesi alınan ..."ın davacı dahil bildirimleri iptal edilenlerin iş yerinde fiilen çalışmadıkları, sadece soyal güvenlik numarası alabilmek için bildirim yapıldığı yönündeki beyanı üzerinde durulup, bu tanık mahkemece dinlenilerek ayrıca daha önce dinlenen tanıkların beyanları ile ..."ın denetim raporundaki beyanı arasındaki çelişki üzerinde durulup giderilmeli,ayrıca gerekiyor ise komşu iş yeri, işverenler ve bordro tanıkları belirlenip dinlenilmeli, komşu işyerlerine ait ruhsat ve iş yeri belgeleri ile çalışanlara ilişkin hizmet cetvelleri celp edilerek tanıkların beyanları denetlenmeli, bu şekilde çalışmanın fiili ve gerçek olup olmadığı tespit edilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece yukarıda belirtilen hukuki ve maddi olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esasdan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk derece Mahkemesine gönderilmesine, 18.10.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.