Danıştay 2. Daire 2021/16139 Esas 2021/3212 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/16139
Karar No : 2021/3212

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...

VEKİLLERİ : Av. …
Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; … İl Emniyet müdürlüğü emrinde polis memuru olarak görev yapan davacının, "Yetkisi olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapmak, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşmak veya yayın yoluyla duyurmak, log kayıtlarını değiştirmek veya silmek" fiilini işlediğinden bahisle 7068 sayılı Kanun'un 8/6-(aa) maddesi uyarınca "meslekten çıkarma" cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Samsun Valiliği İl Polis Disiplin Kurulu'nun ... günlü, … sayılı kararının uygun bulunmasına dair Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulu'nun ... günlü, ... sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : .... İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının fiilinin 7068 Sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 8. maddesinin 6. fıkrasının (aa) bendinde yer alan "Yetkili olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapmak, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşmak veya yayın yoluyla duyurmak, log kayıtlarını değiştirmek veya silmek.'' kapsamında bulunmadığı, bir başka ifade ile dava konusu cezanın karşılığı olarak tanımlanan fiilin sübuta ermediği ve davacının eylemine uyan ceza ile cezalandırılmadığı, fiil ile disiplin cezasının örtüşmediği, davacının fiili ile verilen ceza arasında orantılılık bulunmadığı, davacının kusurlu eyleminin karşılığı olan cezadan daha ağır bir ceza ile cezalandırıldığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; polis memuru olan davacının hukuka uygunluk nedenleri olmamasına rağmen bilerek ve isteyerek K.B. isimli şahsın kişisel verileriyle ilgili bilgisayar loglarında sorgulama yaptığı, anılan eyleminin 7068 sayılı Kanun'un 8/6-aa maddesinde düzenlenen "yetkili olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapmak" disiplin suçu kapsamında kaldığı, bu disiplin suçunun karşılığı olarak "meslekten çıkarma" cezası ile cezalandırılmasına ilişkin tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle, davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararı kaldırılarak, davanın reddine hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, yetkisinin bulunduğu Polnet Bilgi Sstemi Ekip-4 projesi üzerinden sorgulama yaptığı, soruşturmada adı geçen şahıs cezaevinde olduğundan, tek yaşayan birinci derece akrabası olan annesinin mahkeme evrakı ile gelerek talep etmesi üzerine suç kaydını, şahsa herhangi bir bilgisayar çıktısı vermeden sadece ekrandan gösterdiği, bu bilgileri 3. kişi veya yargı organları önünde paylaşmadığı, yayın yoluyla duyurmadığı, log kayıtlarını değiştirmediği, kamunun veya başka kimselerin zarar görmediği ve herhangi bir aksama bulunmadığı, bu hususlar değerlendirilmeden, yeterli inceleme yapılmaksızın eksik incelemeye dayalı olarak tesis edilen dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz istemin reddi gerektiği ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesi'nce, Tetkik Hâkimi'nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin ve davacının duruşma istemi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; … İl Emniyet müdürlüğü bünyesinde polis memuru olarak görev yapan davacı hakkında düzenlenen disiplin soruşturma raporu sonucunda; resmi görevi olmadığı halde ve amirlerine bilgi vermeden N.B'yi karakola çağırıp bilgisayar kayıtları ve evrakları göstererek N.B adına vasi kararı hiç alınmamış iken karakoldaki evrak kayıtlarını vasi olduğu için gösterdiği şeklinde gerçek dışı beyanda bulunarak Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun'un 8/6-(aa) maddesinde yer alan "yetkili olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili olarak sorgulama yapmak, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşmak veya yayın yoluyla duyurmak, log kayıtlarını değiştirmek veya silmek" fiilini işlediği sübuta erdiğinden bahisle getirilen teklif doğrultusunda davacının meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin ... günlü, ... sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulu işleminin tesis edildiği, anılan işlemin iptali istemiyle de temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
08/03/2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un "Amaç" başlıklı 1. maddesinde, "Bu Kanunun amacı; Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personeline ilişkin disiplinsizlik ve cezaları, disiplin amirlerini ve kurullarını, disiplin soruşturma usulü ile diğer ilgili hususları düzenlemektir." hükmüne, "Disiplin cezaları" başlıklı 7. maddesinin (e) bendinde, "Meslekten çıkarma: Personelin emniyet, jandarma ve sahil güvenlik teşkilatlarında bir daha çalıştırılmamak üzere meslekten çıkarılmasıdır." hükmüne yer verilmiş, "Disiplin cezası verilecek fiiller" başlıklı 8. maddenin 6. fıkrasının (aa) bendinde de; "Yetkili olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapmak, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşmak veya yayın yoluyla duyurmak, log kayıtlarını değiştirmek veya silmek." fiili meslekten çıkarma cezasını gerektiren fiiller arasında sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Disiplin cezaları, kamu hizmetinin gereği gibi yürütülebilmesi bakımından kamu görevlilerinin mevzuat uyarınca yerine getirmek zorunda oldukları ödev ve sorumlulukları ifa etmemeleri veya mevzuatta yasaklanan fiillerde bulunmaları durumunda uygulanan yaptırımlar olup, memurların özlük hakları üzerinde doğrudan ve önemli sonuç doğurmaları sebebiyle subjektif ve bireysel etkileri bulunduğu gibi, kamu görevinin gereği gibi sürdürülmesi ve kamu düzeninin sağlanması bakımından objektif ve kamusal öneme sahiptirler. Bu bakımdan kamu görevlilerinin disiplin cezasıyla cezalandırılabilmeleri için, disipline aykırı eylem veya işlemlerin sübut bulup bulmadığının, usulüne uygun olarak yapılacak soruşturma ile ortaya konulması, soruşturma aşamasında kamu görevlisinin lehinde ve aleyhinde olan her türlü bilgi ve belgenin toplanması, bilahare disipline aykırı davranış olarak tespit edilen eylem nedeniyle, eylemine uyan disiplin cezası maddesinin tayini ve uygulanması gerekmektedir.
Ayrıca, takdir edilen disiplin cezası ile ilgilinin eylemi arasında adil bir denge bulunması disiplin hukuku ilkelerinden olup, bu denge kurulurken, olayın oluş biçimi, ilgilinin olaydaki fonksiyonu ve suç kastının bulunup bulunmadığı, irade dışı etkenlerin eylemin meydana gelmesine etkisi gibi hususların da göz önüne alınması gerekmektedir. Bir başka ifadeyle, kamu görevlisinin işlediği disiplin suçu karşılığında niteliği itibarıyla o suç için öngörülenden daha ağır bir disiplin cezası ile cezalandırılması durumunda "eylemin ağırlığına göre cezalandırma" yani "orantılık ilkesi" ihlal edilecektir.
Olayda, davacının soruşturma sırasında verdiği ifade ve savunmasında; "N.B isimli şahsa K.B isimli şahsın vasisi olduğu gerekçesiyle ekip projesi üzerinden K.B hakkında yapılan işlemleri gösterdiğini, bu işlemlere ait detay, ifade veya başka bir belgeyi kesinlikle göstermediğini, çıktı almadığını, N.B veya başka bir kişiye bir evrak sureti vermediğini, N.B'ye K.B'nin vasisi olması nedeniyle hakkında yapılan işlemleri gösterdiğini, vasi kararının ilgili mahkemesinden temin edilebileceğini, ekip projesi üzerinde sorgulama yapma yetkisinin grup amirliği bünyesinde mukayyit olarak çalıştığı için bulunduğunu, sorgulama yapmasının kimseyi ve kamuyu zarara uğratmadığını, bu konu ile ilgili adli soruşturmada herhangi bir suç oluşmadığı için hakkında takipsizlik kararı verildiğini" beyan ettiği görülmektedir.
Davacı hakkında yürütülen disiplin soruşturması esnasında yapılan araştırma neticesinde, N.B isimli şahsın K.B isimli şahsa vasi olarak atandığına dair bir kararın bulunmadığı, davacının gerek dava dilekçesinde, gerek soruşturma sırasında alınan ifade ve savunmasında, görevli bulunduğu polis merkezinde N.B isimli şahsa K.B isimli şahıs hakkında yapılan adli işlemleri gösterdiğini beyan ettiği ve davacının anılan eylemi gerçekleştirdiğinin tüm dosya kapsamından da anlaşıldığı, dolayısıyla davacının; polislik mesleğinin gerektirdiği görev ve sorumluluk bilinciyle hareket edip, kendisine görevi nedeniyle verilen şifreyi hassasiyet göstererek, ancak görevi gereği bir kamu hizmetinin yerine getirilmesi amacıyla kullanması gerekirken, böyle bir tutum ve davranış sergilemeyip kamu hizmeti dışında N.B isimli şahsa, K.B isimli şahıs hakkında bilgi vermek amacıyla kullanması sonucu kusurlu davrandığı açık olup, bu davranışının 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 8. maddesinin 6. fıkrasının (aa) bendinde yer alan "Yetkili olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapmak, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşmak veya yayın yoluyla duyurmak, log kayıtlarını değiştirmek veya silmek'' kapsamında olmadığı anlaşılmakla, suç ile ceza arasında adil bir dengenin bulunmadığı kanaatine varılmaktadır.
Bu durumda, dava dosyasında mevcut bilgi ve belgeler ile dava konusu işlemin dayanağı olan soruşturma raporunun birlikte değerlendirilmesinden; davacının fiilinin 7068 sayılı Kanun'un 8. maddesinin 6. fıkrasının (aa) bendi kapsamında olmadığı, davacının eylemine uyan ceza ile cezalandırılmadığı, fiil ile disiplin cezasının örtüşmediği, davacının fiili ile verilen ceza arasında orantılılık bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 07/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.