MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVALILAR : 1-... BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BAŞKANLIĞI ADINA VEKİLİ AVUKAT ...
2-... ADINA VEKİLİ AVUKAT ALPER MUAMMER KOCABAŞ
DAVA TÜRÜ : ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ve davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek kıdem tazminatı ile ödenmediğini iddia ettiği bir kısım işçilik alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar Cevaplarının Özeti:
Davalı ... vekili, husumet itirazında bulunmuş, davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Ltd. Şti. vekili; zamanaşımı def"i ile husumet itirazında bulunmuş, davacı iddia ve taleplerinin yerinde olmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece; yapılan yargılama neticesinde yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.

Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Fazla çalışmanın belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta; hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 03.02.2010- 26.01.2013 tarihleri arasında 12 saat çalışıp 24 saat dinlenme şeklinde gerçekleşen vardiyalı sistemde haftanın 5 günü çalıştığı dönem için haftalık 7,5 saat fazla çalışma yaptığı kabul edilerek hesaplama yapılmış ise de, 12 saat çalışma ve 24 saat dinlenme şeklindeki çalışma sisteminde fazla çalışma alacağı aşağıdaki şekilde hesaplanmalıdır.
12 saat çalışma ve 24 saat dinlenme esasına göre yapılan çalışmalarda ilk iki hafta, haftada 5 gün, üçüncü haftada ise 4 gün çalışma olup dördüncü hafta aynı döngü devam etmektedir. Bu çalışma düzeni göre yapılacak fazla çalışma hesabında öncelikle 12 saatlik çalışmanın başlangıç ve bitiş saatlerine göre yarıdan fazlasının 20.00-06.00 saatleri arası döneme isabet edip etmediği, gece çalışması olup olmadığı tespit edilmeli, gece çalışması tespit edildiği takdirde; 1. haftada yapılan 5 gün çalışmanın 3 günü gündüz vardiyasında 2 günü gece vardiyasında, ikinci haftada yapılan 5 gün çalışmanın 2 günü gündüz 3 günü gece vardiyasında, üçüncü hafta yapılan 4 gün çalışmanın ise 2 günü gündüz 2 günü gece vardiyasında geçeceği gözetilerek; 1.hafta 12 saatlik çalışmadan 1,5 saatlik ara dinlenme düşülünce haftada 52,5 saat çalışmaya göre 7,5 saat, 2. hafta 3 gün yapılan 12’şer saatlik gece çalışmalarından 1,5 saatlik ara dinlenme ile 7,5 saati aşan 3’er saatten 9 saat, 3. hafta ise ara dinlenme düşülünce haftalık fiili çalışma 42 saat olup 45 saati aşmasa da 2 gece çalışması bulunduğundan 3’er saatten 6 saat olmak üzere 3 hafta için toplam 22,5 saat ve ortalama haftalık 7,5 saat fazla çalışma hesaplanması gerekir. Hükme esas alınan hesaplama hatalı olup yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
3-Taraflar arasındaki diğer uyuşmazlık, davacının ulusal bayram ve genel tatil çalışması yapıp yapmadığı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda, davacı işçi ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmalarını sürdürdüğünü ileri sürmüş; davalı yanca davacının ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklısı olmadığı savunulmuştur. Mahkemece, mevzuata uygun olarak ulusal bayram ve genel tatil ücret alacaklarının tahakkuk ettirildiği, belirtilenden ve ödenenden daha fazla çalıştığını davacı işçinin yazılı belge ile kanıtlamak zorunda olduğu gerekçesiyle ulusal bayram genel tatil ücret alacağı talebi reddedilmiştir. Ancak, davalı yanca sunulan ücret bordrolarının davacı imzasını içermediği, bunların tamamını kapsar banka kayıtlarının ise dosya kapsamında bulunmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece dinlenen tanıklarca davacının nöbetine denk gelen ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığı beyan edilmiştir. Bu itibarla gerekirse nöbet dahilindeki personel sayısı tespit edilerek tanık anlatımlarına göre yapılacak değerlendirme neticesinde hesaplanan ulusal bayram ve genel tatil çalışma ücret alacağından, tahakkuk içeren bordrolar yönünden sunulan banka kayıtlarına göre bu çalışmaların karşılığının ödendiğinin anlaşılması halinde bu tutarların mahsup edilmesi suretiyle sonuca gidilmelidir. Bu yönler gözetilmeksizin karar verilmesi bozma sebebidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 24.02.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.