7. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 18.10.2004 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil talebi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 08.12.2020 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R

Davacı kooperatif vekili, müvekkilinin davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliğinin üyesi olduğunu, birliğe üye olan kooperatiflere tahsis edilmek üzere arsa ofisi aracılığıyla, diğer davalı Haraççı Belediye Başkanlığı adına kayıtlı olan dava konusu taşınmazların üst birlik adına tahsis edildiğini, ana sözleşme gereğince tüm edimlerin yerine getirildiğini belirterek, dava konusu 4326 ada 1 ve 2 parsel ile 4356 ada 1 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tescilini istemiştir.
Davalı ... vekili, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliği vekili, davacı kooperatifin ana sözleşmeden kaynaklanan edimlerini ihtarnamelere rağmen yerine getirmediğini, davacının birlik üyeliğinden çıkma kararı aldığını ve bu kararın birlik yönetim kurulu kararı ile de kabul edildiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 4356 ada 1 parsel sayılı taşınmazın davacı adına tesciline, diğer iki taşınmaz yönünden davanın reddine dair verilen kararın, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 29.12.2008 tarihli ve 2008/12756 Esas- 2008/15886 Karar sayılı ilamıyla özetle; davacı kooperatifin yapılan tahsise dayalı olarak taşınmazın adına tescilini isteyebilmesi için Konut Yapı Kooperatifi Birliği Ana Sözleşmesinin "Hizmet Karşılığı Alınacak Ücret" başlığını taşıyan 11. maddesi ve yine "arsa tahsis koşulları" başlığını taşıyan 22. maddesinin 3. bendi uyarınca yapması gereken ödemeleri ve ana sözleşme ile genel kurullarda üyeler tarafından yapılması kararlaştırılan bütün ödemeleri yapmış bulunması, kısaca edimlerini bütünüyle yerine getirmiş olması gerektiği belirtilerek, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; davalılar vekillerinin temyizi üzerine bu kez, Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 29.12.2010 tarihli ve 2010/13112 Esas, 2010/14815 Karar sayılı ilamıyla özetle; mahkemenin hükme dayanak yaptığı ve davacı kooperatifi alacaklı çıkartan 30.04.2010 tarihli bilirkişi heyet raporunun, bozma kararında vurgulanan hususların hiçbirini kapsamadığı anlaşıldığından mahkemece, yeni bir bilirkişi kurulu oluşturulmak suretiyle gerek duyulursa, davacı kooperatif ile davalı üst birlik kooperatifinin defter ve kayıtlarından yararlanılarak davacının, ana sözleşme ve genel kurul kararları uyarınca davalı üst birlik kooperatife yapması gereken ödemelerin Yargıtay denetimine olanak sağlayacak şekilde tespit edilmesi, daha sonra belirlenen miktarı depo etmek üzere davacıya uygun bir süre verilmesi ve sonucuna göre hüküm kurulması gereğine değinilerek karar ikinci kez bozulmuştur.
Mahkemece, bu bozma ilamına da uyularak, davanın kısmen kabulüne ve 4356 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, 68.176,63TL"nin karar kesinleştiğinde davalı Kooperatifler Birliğine ödenmesine karar verilmiş; davacı vekili ve davalılar vekillerinin temyizi üzerine bu defa Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 29.03.2013 tarihli ve 2013/1120 Esas, 4929 Karar sayılı ilamıyla özetle; davalı Kooperatifler Birliğinin 21.06.2012 tarihli yazılı beyanı ve ekli belgesinde, birliğin pasiflerinde yer aldığı belirtilen 3.587.799,21TL genel giderler, 366.443,66TL stoklar, 1.817.723,21TL yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri ile 4.038.785,01TL duran varlıklara yönelik itirazlarının değerlendirilmediği ve bilirkişi raporu ile kayıtlardaki bu çelişkilerin giderilmediği anlaşıldığından mahkemece, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulundan hesaplama yöntemine yönelik itirazların da kalem kalem gösterilmesi suretiyle Yargıtay denetimine elverişli rapor alınması ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, bozma ilamına uyulmasına rağmen yeni bir bilirkişi kurulu oluşturulmayıp önceki raporu itiraza uğrayan bilirkişi kurulunun denetime elverişli olmayan ek raporuna itibar edilerek karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle karar üçüncü kez bozulmuştur.
Mahkemece, bu bozma ilamına da uyularak, davanın kısmen kabulü ile davacı kooperatif adına ilk tahsislerin geçerli olduğuna ve başkaları adına tahsis edilmiş taşınmazlar yönünden davacının davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliği aleyhine tazminat ve alacak davası açma hakları saklı kalmak kaydıyla; davacı yanca dava tarihi itibariyle asıl alacak 251.281,00TL ve dava tarihine kadar genel kurul kararı uyarınca yıllık reeskont faizi oranında 37.692,15,00TL olmak üzere toplam 288.973,15TL"nin (68.176,63,00TL"si mahkeme veznesine depo edilmiştir) davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliği adına depo edilmesi kaydıyla; 4356 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın davalı Haraççı Belediyesi adına olan tapu kaydının iptali ile davacı kooperatif adına tesciline; 251.281,00TL davalı birlik ana alacağına dava tarihinden itibaren reeskont faizi oranında ve fakat genel kurul kararları uyarınca faiz işletilmesine, davacı yanın sair taleplerinin reddine karar verilmiştir. Hükmün taraf vekillerince temyizi üzerine bu kez Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 04.12.2018 tarihli ve 2018/2062 Esas, 8560 Karar sayılı ilamıyla özetle; mahkemece, HMK"nın 26. maddesindeki taleple bağlılık kuralına aykırı şekilde davacının talebi aşılarak kooperatif adına ilk tahsislerin geçerli olduğuna ilişkin verilen tespit kararının doğru olmadığı; yine şarta bağlı olarak 288.973,15TL"nin davalı kooperatifler birliği adına depo edilmesi kaydıyla 4356 ada 1 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiş ise de, TBK"nın 97. maddesinde yer alan birlikte ifa kuralı gereğince, davacıya bilirkişi raporlarıyla belirlenen 288.973,15TL"nin hükümden önce depo ettirildikten sonra hüküm kurulması gerekirken, şarta bağlı olarak hüküm kurulmasının da doğru görülmediği; öte yandan, 251.280,00TL davalı birlik ana alacağına dava tarihinden itibaren reeskont faizi oranında ve fakat genel kurul kararları uyarınca faiz işletilmesine şeklinde infazda tereddüt oluşturacak şekilde hüküm kurulmasının da doğru olmadığı; ayrıca görülmekte olan davada, davalı ... Belediyesi ile davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliği arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmakta olup, davalı ... Belediyesi ile davacı arasında bir sözleşme ilişkisi bulunmadığı da nazara alındığında, zorunlu dava arkadaşı olarak davada yer aldığından davalı ... Belediyesinin yargılama giderlerinden sorumlu tutulmaması gerekirken, aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmesinin de doğru olmadığı gerekçesiyle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddi ile hükmün dördüncü kez bozulmasına karar verilmiştir.
Davacı ve davalı ... vekillerinin, karar düzeltme başvurusunda bulunmaları üzerine de Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 07.01.2020 tarihli ve 2019/1480 E. 2020/124 K. sayılı ilamı ile karar düzeltme talepleri reddedilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulü ile 4356 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın davalı ... Belediyesi adına olan tapu kaydının iptali ile taşınmazın davacı kooperatif adına tesciline ve davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilen toplam 288.973,15-TL (18.10.2004 dava tarihi itibariyle asıl alacak 251.281-TL ve dava tarihine kadar genel kurul kararı uyarınca yıllık reeskont faizi oranında 37.692,15-TL faizi)"nin karar kesinleştiğinde davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliğine verilmesine, 251.281-TL olan davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliği ana alacağına dava tarihinden itibaren 3095 Sayılı Kanunun Merkez Bankası tarafından reeskont işlemlerine uygulanan iskonto oranında faiz işletilmesine; davacının sair taleplerinin ise reddine karar verilmiş; hükmü, davacı vekili ve davalı ... Belediyesi vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davacı vekilinin tüm; davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, bu nedenle reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında görülmekte olan tahsise dayalı tapu iptali ve tescil davasında, davalı ... Belediyesi ile davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliği arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmaktadır. Davalı ... Belediyesi ile davacı arasında bir sözleşme ilişkisi bulunmadığı da nazara alındığında, zorunlu dava arkadaşı olarak davada yer alması nedeniyle davalı ... Belediyesinin yargılama giderlerinden sorumlu tutulmaması gerekir. O halde mahkemece, davalı ... Belediyesi aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmemesi gerekirken, 04.12.2018 tarihli bozma ilamına uyulmasına rağmen bozmaya aykırı şekilde davalı ... Belediyesinin yargılama giderlerinden sorumlu tutulması doğru görülmemiş ise de, bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, HUMK"nın 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı ... Belediyesi vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Belediyesi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun 2, 3, 4 ve 5. maddelerinde yer alan “davalılardan müştereken ve müteselsilen” sözcüklerinin hükümden çıkarılarak yerine “davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliğinden” sözcüklerinin eklenmesine; 7. maddesinde yer alan “davacıdan” sözcüğünden sonra gelmek üzere “686,10-TL’sinin davalı S.S. Haraççı Konut Yapı Kooperatifleri Birliğinden” sözcüklerinin eklenmesine ve aynı maddede yer alan “bakiye yargılama giderinin davalı ... üzerinde bırakılmasına” sözcüklerinin hükümden çıkarılmasına; hükmün DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 21.10.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.