Esas No: 2022/752
Karar No: 2022/1026
Karar Tarihi: 07.06.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2022/752 Esas 2022/1026 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/752 Esas
KARAR NO: 2022/1026
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/03/2022
NUMARASI: 2022/11
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 07/06/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin şekerleme üretimine ilk olarak 1930'ların sonlarında büyükanne ve babalarının öncülüğünde yaşamış oldukları Mardin ilinde aile imalathanesi olarak başladığını, TPKM nezdinde ... tescil numaralı çoklu tasarımın sahibi olduğunu, görselin incelenmesinde görüleceği üzere müvekkili şirketin ... diğer badem şekerlerinin aksine dış yüzeyinin pürüzsüz beyaz kaplama ile kaplı olmadığını, beyaz şekerleme kaplamasının farklı şekilde dağıtıldığını ve ham madde olan bademin bazı kısımlarının da görünür hale geldiğini, müvekkilinin diğer badem şekerlerinden farklı ve ayırt edilebilen ... ürettiğini, davalı tarafın işbu tasarıma birebir aynısını, müvekkilinin bilgisi ve izni olmaksızın piyasaya sunduğunu, bu nedenle müvekkili şirketin tasarım haklarına mütecaviz eylemler gerçekleştirdiğini, işbu hususun Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2021/80 değişik iş sayılı dosyası ile tespit edildiğini, davalı tarafın, müvekkilinin tasarımını haksız ve hukuka aykırı kopyalayarak kendi ür9ünüymüş gibi satışa sunan davalı tarafın haksız kazanç elde etme gayesi içerisine girdiğini, açıklanan nedenlerle müvekkili şirketin tasarım hakkından doğan haklarına tecavüzün devamını önlemek ve davanın etkinliğini temin etmek üzere müvekkili şirketin tasarım haklarına tecavüz teşkil eden fiillerin durdurulması ve önlenmesi, tecavüz suretiyle imal edilen ürünler ve yarı mamul ürünlere ve bunların imalinde doğrudan doğruya kullanılan kalıp ve araçlara, her türlü tanıtım evrakı ve malzemesine, bulundukları her yerde el konularak toplatılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemenin 13.01.2022 tarihli ara kararı ile; "...Talebin ve dosyanın incelenmesinde; Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2021/80 değişik iş sayılı tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporuna göre SMK'nın 159 ve HMK'nın 389 maddeleri koşulları oluştuğundan, 50.000,00 TL teminat ile değişik iş dosyasındaki bilirkişi raporunda görsellerine yer verilen davacının ... numaralı tasarımına benzer davalının ürünlerine ürünler ve yarı mamul ürünlere ve münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşulu ile kullanılan kalıp ve araçlara, her türlü tanıtım evrakı ve malzemesine bulundukları her yerde el konularak yediemine teslimine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. -Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin değişik iş tespit dosyasında düzenlenen bilirkişi raporuna göre SMK'nın 159 ve HMK 389 maddeleri koşulları oluştuğundan takdiren 50.000,00 TL teminat yatırıldığında yada muteber bir bankanın kesin ve süresiz teminat mektubu kararın tebliğ tarihinden itibaren 1 haftalık kesin süre içerisinde ibrazı halinde ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile; -Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2021/80 değişik iş dosyasındaki bilirkişi raporunda görsellerine yer verilen davacının ... numaralı tasarımına benzer davalının ürünlerine ürünler ve yarı mamul ürünlere ve münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılmaları kayıt ve koşulu ile kullanılan kalıp ve araçlara, her türlü tanıtım evrakı ve malzemesine bulundukları her yerde tedbiren el konularak yed-i emine teslimine, -Teminat yatırıldığında ihtiyati tedbir kararının uygulanmasına..." şeklinde karar verilmiştir. Davalı vekili ihtiyati tedbire itiraz dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin helva ve şekerleme alanında 1907 yılından beri faaliyet gösteren ... markasının sahibi olduğunu, "..."nin de müvekkili firma tarafından müşterilerine sunulan bir ürün olduğunu ve bu sunumun tespit isteyen tarafın "..." tasarımını tescil tarihinden çok öncelere dayandığını, piyasada benzer nitelikte sayısız sunumların bulunduğunu, badem şekerinin herkesin kullanabileceği anonim bir ürün olduğunu, üzerinin şekerle kaplanmasının ise bu ürüne bir ayrıcalık bahşetmeyeceğini, alınan raporun heyet raporu olmadığını, ürünün tespit raporunda belirtilen sunumuna dikkat edilirse "..." yani kendi markaları ile olduğunu, başka bir sunum imkanının, bademe başka bir şeker ilavesi/kaplanmasının mümkün olmadığını, teknolojik zorunluluklar sebebiyle bademin üzerine şeker kaplandığında mutlaka benzer görsellerin ortaya çıkacağını, bu sebeple itiraza ve davaya konu edecekleri işbu tasarımın bir şekilde tescil edilmiş olmasının tescil eden lehine tekel oluşturamayacağını, tedbirin kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı vekili delil olarak; ... markasının 29, 30 nolu emtia sınıflarında ...'de tescil edildiğine ilişkin marka kayıtlarını 2015 yıllına ilişkin fatura ve 2013 -2014 yılları ... üretimlerine ilişkin hareket çıkış formlarını sunmuştur. Davaya cevap dilekçesi ile birlikte karşı dava açarak; tasarımın yenilik ve ayırt edicilik unsurları oluşmadığı iddiası ile davaya konu ... tescil numaralı "..." tasarımının iptali ile sicilden terkinini talep etmiştir.İhtiyati tedbir kararına itiraz duruşmalı olarak değerlendirilmiştir. İlk derece mahkemesinin 18.03.2022 tarihli duruşmasında; ihtiyati tedbire itirazın kabulü ile, mahkemenin 13.01.2022 Tarihli tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmiş; gerekçeli kararda "....tasarımın hükümsüzlüğüne ilişkin karşı dava açıldığı, iş bu dosyanın derdest olması karşısında tarafların hak ve menfaatlerinin dengelenmesi, olası hükümsüzlük halinde kararın geçmişe etkili mahiyeti nedeni ile aleyhine tedbir verilenin zararlarının önüne geçilmesi amacı dikkate alınarak tedbirin kaldırılmasına karar verildiği..." belirtilmiştir. Karara karşı, davacı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin tasarımının SMK gereğince yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine haiz olduğunu, Müvekkilinin uzun yıllardır klasik anonimleşen düz badem şekerinden uzaklaşarak yeni metodlar kullanımı neticesinde görsellerde yer alan tırtıklı beyaz şeker kaplamasının homojen dağılmadığı badem şekerini ürettiğini v etarasaımın korunması gerektiğini, Davalı tarafın tescilli tasarımın anonimleştiği iddiasına ilişkin dosyaya herhangi bir delil sunmadığını, Tespit dosyasında davalı ürünlerinin müvekkilinin tescilli tasarımına iltibas yarattığının tespit edildiğini, Bilgilenmiş kullanıcı kitlesinin aynı olduğu taklit ürün ve tasarımın davalı taraf taklit ürünlerini ... markası adı altında piyasaya sürerek müvekkilinin tasarım hakkına tecavüz eylemini gerçekleştirdiğini, pazar alanını kısıtlayarak haksız rekabete neden olduğunu, Müvekkilinin kendi özgünlüğünü ve yaratıcılığını kullanarak oluşturduğu tasarıma birebir taklit ederek daha uygun fiyata piyasaya sürerek ... markası altında sattığını ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasının hatalı olduğunu belirterek 18.03.2022 Tarihli kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin meni, durdurulması, refi, maddi manevi tazminat ve itibar tazminatı istemlerine ilişkindir. Dairemiz önüne gelen uyuşmazlık ise; ihtiyati tedbirin kaldırılmasına yönelik ara kararın kaldırılması istemine ilişkindir. TPK kayıtlarına göre; ... nolu "..." tasarımı 29.04.2019 başvuru ve tescil tarihli tasarım ...ŞTİ adına tescil edilmiş olup kayıtlar değişik iş dosyasında mevcuttur. Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2021/80 değişik iş sayılı dosyasnın tetkikinde; talep edenin ... Tic. Ltd. Şti, karşı tarafın ... A.Ş.olduğu, dosyada 06.05.2021 tarihli bilirkişi raporunda; "www....com.tralan adı sahibi/yetkilisi bilgileri kontrol edildiğinde Alan Adının 4 Ekim 2000 tarihinde alındığı/kayıt edildiği, ... Ticaret A.Ş. -... Mah. ... Cad. ... Sok.No:... İstanbul, ....com.trt — ... bilgilerinin olduğu, dava konusu birbirleri ile benzerlik ve ayırt edicilik yönünden karşılaştırılan tasarımlın "..." ürününe ait tasarımlar olduğu, tasarımların hepsinde badem üzerine beyaz şekerle dalgalı ve organik desenler oluşturulduğu ve yer yer alttaki badem görüntüsünün görünmekte olduğu, desenleri arasındaki farkların küçük ayrıntı olarak algılanmakta olduğunu, tasarımların genel görünümlerini değiştirmediğini, tespit isteyen tarafa ait ... numaralı tasarım ile dosyaya sunulan aleyhine tespit istenene ait ürün ve internette tespit edilen ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları" hususlarında görüş belirtildiği görülmektedir. Somut uyuşmazlıkta; mevcut delil durumu, bilirkişi raporu ve davalı tarafça tasarımın hükümsüzlüğü için açılan karşı dava dikkate alındığında tarafların menfaatleri arasında ciddi bir denge kurulması bakımından, 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu 159/2-c bendinde düzenlenen "ters teminat" tedbirine hükmedilebileceği değerlendirilmekle, davacı vekilinin istinaf isteminin bu yönü ile kısmen kabulü ile, ilk derece mahkemesinin 18.03.2022 Tarihli kararının kaldırılmasına, mahkemece tedbir talebinin kısmen kabulüne karar verilerek, ters teminat tedbirine hükmedilmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere;1-Davacı vekilinin istinaf isteminin kısmen kabulüne, 2-İlk derece mahkemesinin 18.03.2022 Tarihli ihtiyati tedbire itirazın kabulüne ilişkin ara kararının 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, -Dosyanın, kararda işaret edildiği şekilde, tedbir talebinin kısmen kabulüne karar verilerek, 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu 159/2-c bendinde düzenlenen "ters teminat" tedbirine hükmedilmesi için ilk derece mahkemesine gönderilmesine,3-İstinaf talebi kısmen kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davacı tarafa iadesine,4-İstinaf aşamasında davacı tarafça yapılan yargılama gideri olan 220, 70 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile76,10 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 296,80 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 07/06/2022 tarihinde HMK'nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.