Danıştay 2. Daire 2021/2878 Esas 2021/3271 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2878
Karar No : 2021/3271

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın onanmasına ilişkin Danıştay Beşinci Dairesinin 11/03/2019 günlü, E:2016/19752, K:2019/1828 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Dava; Denizli İl Emniyet Müdürlüğünde emniyet amiri olarak görev yapan davacı tarafından, 17/11/2002 tarihi itibarıyla başkomiser rütbesine terfi ettirilmemesine ilişkin … günlü, … sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Değerlendirme Kurulu kararının iptali ve bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının komiser rütbesine terfi tarihinin hakkında verilen yargı kararı ile 17/11/1998 tarihi olarak düzenlendiği, komiser rütbesinde Hakkari Emniyet Müdürlüğü emrinde görevli iken hasta olan eşinin sevk almak için gittiği Bayramiç İlçe Emniyet Amirliğinde görevli polis memurlarınca sevkinin yapılmaması üzerine görevli polis memuru ile ilçe emniyet amir vekiline telefonla ve mektup ile hakaret ve tehditlerde bulunduğu, hakkında adli ve idari soruşturma açıldığı, disiplin yönünden altı ay kısa süreli durdurma cezası ile cezalandırıldığı, adli yönden ise dört ay onyedi gün hapis cezası ile cezalandırıldığı; ancak cezanın para cezasına çevrildiği ve ertelendiği, yine komiser rütbesinde görevli iken Hakkari ilinden Balıkesir iline tayinin çıktığı ve atama sonrasında göreve başlaması gereken tarihten bir gün sonra göreve başladığı, hakkında disiplin soruşturması açıldığı kınama cezası ile cezalandırıldığı, polis memuru ile evli olmasına ve eşinin çalışmasına rağmen aile yardımı aldığı, hakkında disiplin soruşturması açıldığı, uyarma cezası ile cezalandırıldığı, Balıkesir ilinde komiser olarak görevli iken bir işyeri hakkında tutanak tutan polis memurunu arayarak tutanağın değiştirilmesini talep ettiği, hakkında soruşturma açıldığı 3 günlük maaş kesim cezası ile cezalandırıldığı, davacının başkomiserliğe terfi döneminde farklı tarihlerde farklı fiiller nedeniyle hakkında disiplin soruşturmaları açıldığı, adli soruşturma ve yargılamalar yapıldığı, davacının 17/11/2002 tarihi itibarıyla liyakat bakımından başkomiser rütbesine terfi ettirilmemesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Davacı tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine, Danıştay Beşinci Dairesinin 11/03/2019 günlü, E:2016/19752, K:2019/1828 sayılı kararıyla; anılan İdare Mahkemesi kararı onanmıştır.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE BULUNANIN İDDİALARI : Davacı tarafından, başkomiserliğe terfi tarihinin 30/06/2002 tarihi yerine 17/11/2002 tarihi esas alınarak değerlendirme yapılmasının hukuka aykırı olduğu, 30/06/2002 tarihi itibarıyla başkomiserlik rütbesine terfi için değerlendirmeye alınan personelden, haklarında adli/idari ceza soruşturması bulunan ve kıdem sıraları kendisinden aşağıda olanlar dahil tamamının, dava konusu kararla da, haklarında adli ceza ve af kapsamına girmeyen disiplin cezaları bulunan ve kendisinden daha az taltif ve takdiri bulunan kişilerin terfi ettirildiği ileri sürülerek Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararının düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesinin 1/c fıkrasına uygun bulunduğundan, davacının karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Beşinci Dairesinin 11/03/2019 günlü, E:2016/19752, K:2019/1828 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Denizli İl Emniyet Müdürlüğünde emniyet amiri olarak görev yapan davacının, hakkında Balıkesir İl Polis Disiplin Kurulunca verilen … günlü, K:.. sayılı "4 ay kısa süreli durdurma" cezasının … İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K:… sayılı kararıyla iptal edilmesi üzerine, anılan karar gereğince söz konusu ceza süresinin rütbe kıdeminden düşülmesi sonucu komiser rütbesine kıdem tarihinin 17/11/1998 olarak yeniden düzenlenmesi ve bu çerçevede 17/11/2002 tarihi itibarıyla başkomiser rütbesine terfi durumu kıdem ve liyakat esasları bakımından değerlendirilerek, … günlü, … sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Değerlendirme Kurulu kararıyla hakkında "terfi etmez" kararı verilmesi üzerine temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan 4638 sayılı Kanun'la değişik 55. maddesinde; terfilerin kıdem ve liyakata göre yapılacağı, her bir rütbe için belirlenen zorunlu bekleme süreleri sonunda bir üst rütbeye terfi edebilmek için bekleme süresi kadar olumlu sicil alınması ve bir üst rütbede boş kadronun olması gerektiği; kıdem sırasının her yıl duyurulacağı; polis amirlerinin bir üst rütbeye terfiinde bu rütbedeki fiili çalışma süresinin esas alınacağı ve kıdem sırasının tesbitinde bulunulan rütbeye terfi tarihinin esas alınacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun'a dayanılarak 10/08/2001 günlü, 24489 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışmalarına İlişkin Yönetmelik'in 9. maddesinde de, polis amirlerinin rütbelere terfilerinin aynı Yönetmelik'in 11. maddesinde belirtilen şartları taşımak kaydıyla kıdem ve liyakata göre yapılacağı; 11. maddesinde, polis amirlerinin bir üst rütbeye yükselmesi için, üst rütbede boş kadronun bulunmasının; bulunduğu rütbede 10. maddede gösterilen bekleme süresi kadar fiilen çalışmış olmanın; bekleme süresi içerisinde, zorunlu en az bekleme süresi kadar olumlu sicil almış olmanın gerektiği; 15. maddesinde, kıdemin tespitinde, polis amirlerinin bulundukları rütbeye atandıkları tarih ve rütbe terfiinde değerlendirilen çalışma sürelerinin esas alınacağı; 16. maddesinde, kıdem sırasının tespitinde; bulunulan rütbeye atanma tarihi önce olanın, aynı tarihte terfi edenlerden, bulundukları rütbedeki zorunlu en az bekleme sürelerinde almış oldukları son üç yıl sicil notlarının ortalaması yüksek olanın, sicil notlarının eşitliği halinde bulunduğu rütbede ödül ve takdirnamesi fazla olanın, ödül ve takdirnamelerin sayıca eşitliği halinde ise sicil numarası daha küçük olanın, diğerine göre daha kıdemli sayılacağı; 24 ve 25. maddelerinde ise, Merkez veya Yüksek Değerlendirme Kurullarının, terfi edecek personel hakkında; bulunduğu rütbede, affa uğramış olsa bile, adli mercilerce verilen kararlar ve bu kararlara dayanak olan fiillerini, bulunduğu rütbede, affa uğramış olsa bile, disiplin kurullarınca verilen disiplin cezalarına veya soruşturma bilgilerine ve bu soruşturmalara dayanak olan fiil ve hareketlerini, performans değerlendirme, ödül ve başarı belgesi bilgilerini, meslek içerisindeki bilgi, beceri ve davranışlarını değerlendirerek edinecekleri kanaate göre oy çokluğu ile karar verecekleri kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen Yasa ve Yönetmelik kurallarının birlikte değerlendirilmesinden; bir amirin bir üst rütbeye terfi ettirilip ettirilemeyeceği konusundaki temel iki ölçütün, kıdem ve liyakat olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre, bir terfi döneminde terfi etmeyi hak eden amirlerin kıdemlerine göre sıralanmasından sonra, belirlenen sıralamaya göre her birinin liyakat yönünden değerlendirilmesi, liyakat yönünden yeterli görülenlerin terfi ettirilmesi, yeterli görülmeyenlerin ise terfi ettirilmemesi gerekmektedir. Liyakatin yerinde olup olmadığının değerlendirilmesinde ise personelin aldığı sicil, ödül ve takdirnameler, eğitim ve öğrenimle kazanılan bilgi, beceri ve davranışlar ile geçmişte alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturmaların niteliği bir bütün olarak dikkate alınmalıdır.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacı hakkında verilen yargı kararları uyarınca davacının komiser rütbesine kıdem tarihinin 17/11/1998 olarak yeniden düzenlendiği, bu çerçevede 17/11/2002 tarihi itibarıyla başkomiser rütbesine terfi durumu değerlendirilmek üzere Kurul gündemine alındığı, dava konusu Kurul kararıyla, kıdem ve liyakat esasları bakımından yapılan değerlendirme sonucunda davacı hakkında "terfi etmez" kararı verildiği, davacının başkomiserlik rütbesine terfisi için esas alınan 17/11/2002 tarihi itibarıyla çeşitli disiplin cezalarının ve ertelenmiş 4 ay 17 gün hapis cezasının bulunduğu, ayrıca 2002 yılında başkomiserliğe terfi için değerlendirmeye alınan personele ilişkin listenin dava dosyasında bulunmadığı görülmektedir.
Diğer taraftan, dava konusu Kurul kararı sonrasında, … Asliye Ceza Mahkemesinin … tarihli ek kararı ile davacı hakkında verilen 4 ay 17 gün hapis cezasının üzerinden 5 yıl geçmiş olması ve davacının bu süre zarfında yeniden suç işlemediği gerekçesiyle suçun "esasen vaki olmamış sayılmasına" karar verilmiş olup, anılan karar doğrultusunda, 26/08/2014 tarihli davalı idare işlemiyle, davacının 17/11/2002 olan başkomiserliğe terfi tarihi, 30/06/2002 tarihi olarak yeniden düzenlenmiştir.
Davacının, 30/06/2002 tarihi itibarıyla başkomiserlik rütbesine terfi için değerlendirmeye alınan personelden, haklarında adli/idari ceza soruşturması bulunan ve kıdem sıraları kendisinden aşağıda olanlar dahil tamamının terfi ettirildiği iddiası karşısında, davacıyla birlikte aynı dönem itibarıyla başkomiserliğe terfi için değerlendirmeye alınan diğer personelin de yer aldığı terfi listesi incelenerek davacıdan daha kıdemsiz olup hakkında disiplin veya adli ceza bulunduğu halde terfi ettirilen personel bulunup bulunmadığı tespit edilerek buna göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, 2002 yılına ilişkin terfi listesi getirtilerek, söz konusu listedeki personelin kıdem durumları, aldıkları sicil, ödül ve takdirnameler, eğitim ve öğrenimle kazanılan bilgi, beceri ve davranışları ile geçmişte aldıkları cezalar, geçirdikleri ve devam eden soruşturmalarının niteliği bir bütün olarak dikkate alınarak, davacıdan daha kıdemsiz olup hakkında herhangi bir ceza bulunduğu halde terfi ettirilen personel olup olmadığı da gözetilerek buna göre bir karar verilmesi gerekmekte iken, eksik inceleme sonucunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA;
3. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 11/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.