Abaküs Yazılım
9. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/28328
Karar No: 2013/20904
Karar Tarihi: 09.07.2013

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2012/28328 Esas 2013/20904 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Davacı, sendikal tazminat alacaklarının ödetilmesi için davalıya dava açmıştır. Mahkeme, davacının isteğini kabul ederek 11.740,62 TL net sendikal tazminatın tahsiline karar vermiştir. Ancak davalı, bu kararı temyiz etmiştir. İşyerinde sendikalı sendikasız ayrımı yapılmaksızın zam uygulandığı, sendikal baskının kanıtlanamadığı anlaşıldığından, kararın kabul edilmesi hatalıdır ve bozulması gerekir.
Kanun Maddeleri:
- 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 31. maddesi: işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında ayırım yapamayacağı ve sendikaya üye olmaları veya olmamaları sebebiyle iş sözleşmelerinin feshedilemeyeceği, yasaya uygun sendikal faaliyetler sebebiyle işten çıkarılamayacakları veya farklı uygulamaya tabi tutulamayacakları hükme bağlanmıştır.
- 4857 sayılı İş Kanunu'nun iş güvencesine dair hükümleri: işverenin, iş sözleşmesini geçerli bir neden olmaksızın feshetmesinin haksız fesh sayılacağı, işçinin işe iade davası açabileceği belirtilmektedir. Ancak sendikal nedenle feshedilme durumlarında doğrudan sendikal tazminat talep hakkı yoktur ve iş güvencesi hükümleri uygulanmaz.
- 4773 sayılı Yasada yapılan değişiklik sonrasında eklenen 7. fıkra: sendikal nedenle fesih iddiasıyla açılan davalarda ispat yükü işçide olduğu hallerde, iş güvencesi hükümler
9. Hukuk Dairesi         2012/28328 E.  ,  2013/20904 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

    DAVA :Davacı, sendikal tazminat alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
    Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
    Hüküm süresi içinde duruşmalı olarak davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; HUMK.nun 438.maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
    Y A R G I T A Y K A R A R I
    A) Davacı İsteminin Özeti:
    Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait işyerinde çalıştığını, 2008 yılı Mart ayından itibaren ....Sendikasına üye olduğunu, o tarihten itibaren de sendika üyesi işçilere üyelikten istifa etmeleri yönünde davalı işverenlikçe telkinlerde bulunulduğunu, ayrıca işten çıkartılacakları ve yeni iş bulmalarının engelleneceği yönünde tehdit edildiklerini, çalışma şartları ve ücret konularında farklı muameleye tabi tutulduklarını, kendilerine baskı yapıldığını, zaman zaman da hakarete uğradıklarını, tüm bu sıkıntılara ilişkin olarak diğer üye arkadaşlarıyla birlikte bağlı bulundukları sendikaya şikayetlerini ilettiklerini, sendikanın da işverenlik aleyhine hem suç duyurusunda bulunduğunu, hem de 12.09.2008 tarihi itibariyle.. Bölge Müdürlüğüne başvuruda bulunduğunu, yapılan denetim sonucunda şikayet konularının doğruluğunun saptandığını, ancak bu güne kadar davalı işverenliğin sendikasızlaştırma, sendika üyesi işçileri yıldırma çabalarını aynen sürdürdüğünü, son olarak işçilerin ücretlerine 2009 Ocak Şubat aylarında zam yapıldığı halde sendika üyesi işçilerin sırf bu nedenle bu iyileştirmeden yararlandırılmadıklarını, bu haksız uygulama ile ilgili olarak da davacı ve 18 arkadaşının...ye şikayette bulunduğunu, işverenlikçe sendika üyesi işçilere yapılan ayrımcılığın çalışma koşullarıyla da sınırlı olmadığını, bu süreç boyunca davacının bazı iş arkadaşlarının haksız olarak işten çıkarıldığını, yine bazılarının bireysel olarak tehdit ve hakarete uğradığını, bu konulara dair yargısal sürecin işlediğini iddia ederek 8.500 TL sendikal tazminatın yasal faiziyle tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
    B) Davalı Cevabının Özeti:
    Davalı vekili, sendikalı olan çalışanlara farklı muamele yapılmadığını, davacının da üyesi bulunduğu sendika tarafından 2008 yılı Mart ayında davalı şirkette sendikal örgütlenme başladığını, davacının da o tarihten beri sendika üyesi olarak müvekkili şirkette çalışmasına devam ettiğini, sendikalı personelin hiçbir zaman farklı muameleye tabi tutulmadığını, aradan geçen 2,5 yıllık sürede sendika üyesi olan çalışanların çalışmalarına devam ettiğini, şirketin bilgisi olmadan ve savunma hakkı kullandırılmadan oluşturulan raporun dikkate alınmaması gerektiğini, diğer yandan 2008 yılı sonunda maaş artışı yapılmaması ile ilgili davaya 1,5 yıl sonra 2010 yılında alınan raporun hukuki olarak bir etkisinin olamayacağını,... raporunu kabul etmediklerini, davacının üyesi olduğu sendika ile TİS görüşmelerinin halen devam ettiğini, şirket tarafından sendikalı sendikasız ayrımı yapılmadan çalışanların performansı da dikkate alınarak maaş artışları yapıldığını, maaş artışında kriterin sendikalı
    olup olmadığı, şirketin kuruluşundan bu güne kadar maaş artışlarında aynı sistemin uygulandığını, 2008 yılı içinde yapılan yönetim değişikliği ve şirketin içinde bulunduğu ekonomik durum itibariyle sendikalı sendikasız çalışanlara yeterince iyileştirme yapılamadığını, akabinde 2009 yılı sonunda gerekli maaş zamlarının yapılabildiğini, çalışanlardan kimin sendikalı, kimin sendikasız olduğunun da şirketçe bilinmediğini savunmuştur.
    C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
    Mahkemece, davanın kabulü ile 11.740,62 TL Net sendikal tazminatın tahsiline karar verilmiştir.
    D) Temyiz:
    Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    E) Gerekçe:
    İşverence sendikal nedenle farklı uygulama yapılıp yapılmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
    Sendikal tazminat 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 31 inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin üçüncü fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, işin sevk ve dağıtımında, işçinin mesleki ilerlemesinde, işçinin ücret, ikramiye ve primlerinde, sosyal yardım ve disiplin hükümlerinde ve diğer hususlara ilişkin hükümlerin uygulanması veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayırım yapamayacağı kuralı getirilmiştir. Konuya dair bir başka güvence bahsi geçen maddenin beşinci fıkrasında öngörülmüş, işçilerin sendikaya üye olmaları veya olmamaları sebebiyle iş sözleşmelerinin feshedilemeyeceği, yine yasaya uygun sendikal faaliyetler sebebiyle işten çıkarılamayacakları ya da farklı uygulamaya tabi tutulamayacakları hükme bağlanmıştır.
    İşverenin 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 31 inci maddesinin üçüncü ve beşinci fıkralarına aykırı davranması halinde, işçinin bir yıldan az olmamak üzere sendikal tazminata hak kazanacağı hususu da Yasada ifadesini bulmuştur.
    2821 sayılı Sendikalar Kanununun 31 inci maddesinde 4773 sayılı Yasa ile yapılan değişiklik sonrasında, işçinin iş sözleşmesinin sendika üyeliği ya da sendikal faaliyetleri sebebiyle feshedilmesi halinde, doğrudan sendikal tazminat talep hakkının olmadığı açıklanmış, 4857 sayılı İş Kanununun iş güvencesine dair hükümlerinin uygulanacağı kuralı getirilmiştir. Fesih dışında kalan sendikal nedene dayanan ayrımcılık hallerinde ise, işçinin doğrudan sendikal tazminat davası açma hakkı bulunmaktadır.
    4773 sayılı Yasa ile sözü edilen maddeye eklenen yedinci fıkrada ise, iş güvencesi hükümlerinin uygulaması dışında kalan hallerde ve feshe bağlı tazminat istekleriyle sınırlı olmak üzere ispat yükünün işverene ait olduğu öngörülmüştür. Bu durumda sendikal nedenle fesih iddiasıyla açılan feshin geçersizliğinin tespiti ile işe iade davasında ispat yükü, önceden olduğu gibi işçi üzerindedir. Ancak, iş güvencesi hükümlerinden yararlanamayan bir işçinin açmış olduğu sendikal tazminat isteklerini içeren bir davada, aksinin ispatı işverene aittir.
    Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
    Somut olayda, işyerinde sendikalı sendikasız ayrımı yapılmaksızın zam uygulandığı, sendikal nedenle baskının kanıtlanamadığı anlaşılmakla davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde kabulü hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
    F) Sonuç:
    Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.07.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.


    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi