Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2013/16353 Esas 2014/10156 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Burdur 1. Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Tarihi :11.06.2013
No :2012/120-2013/408

Dava, yersiz ödendiği ileri sürülen ölüm aylıklarının yasal faiziyle birlikte geri alınması istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün taraf avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hakkında verilen boşanma kararı 2003 yılında kesinleşen davalıya, 2000 yılında yaşamını yitiren sigortalı babası üzerinden 506 sayılı Kanun hükümlerine göre hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla bağlanan ölüm aylığının, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığının belirlendiği gerekçesiyle davacı Kurumca 2011 yılında gerçekleştirilen işlemle 01.10.2008 tarihi itibarıyla kesilerek, 20.10.2008 – 20.04.2011 döneminde yersiz ödendiği ileri sürülen aylıklar yönünden borç tahakkuk ettirildiği, davalı ile boşandığı eşinin 29.04.2011 günü yeniden evlendiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 56. maddesinin 2. fıkrasında, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıklarının kesileceği, bu kişilere ödenmiş olan tutarların, 96. madde hükümlerine göre geri alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır. Anılan maddeye dayalı açılan bu tür davalarda eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun tüm açıklığıyla ve taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu dönem yönünden ortaya konulması önem arz etmektedir.
İnceleme konusu davada mahkemece gerekli inceleme ve araştırmanın yapıldığı anlaşılmakla; Sosyal Güvenlik Denetmenlerince gerçekleştirilen soruşturmada elde edilen somut veri ve saptamalar, 2003 yılında boşanma gerçekleşmesine karşın ilgililerin sürekli olarak aynı yerleşim yerinde kayıtlı bulunmaları ve Kurumca denetime başlandıktan sonra yeniden evlenmeleri, yargılama aşamasında bilgi ve görgüsüne başvurulan D.. M.. M..tanık M.A..’ın anlatımları, Emniyet Müdürlüğü görevlilerince yapılan araştırmalar sonunda düzenlenen 28.02.2012 ve 08.02.2013 tarihli tutanakların içerikleri ve tüm dosya kapsamı dikkate alındığında, davalı ile boşandığı eşinin fiili birlikteliklerinin varlığı belirgindir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre, para ile değerlendirilebilen istirdat davasında vekil ile temsil olunan davalı yararına avukatlık ücretinin nispi yerine maktu olarak belirlenmesi de usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davalıya geri verilmesine, 08.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.