MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ :Tanıma-Tenfiz

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre yerinde bulunmayan bütün temyiz isteğinin reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine,peşin alınan harcın mahsubuna, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oyçokluğuyla karar verildi. 22.03.2007

KARŞI OY YAZISI

Davacı ..., 4.3.1998’de ölen eşi Hasan Mehmetoğlu’nun kendisinden önce 5.11.1968’de Almanya’da Maria İngeborg ile evlendiğini, bu evlilikten davalı ...’un olduğunu, Almanya’nın Karlsruhe Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.06.1974 tarihli kararı ile boşandığını daha sonra 6.1.1978’de kendisi ile evlendiğini, ilk evliliğin kendisi ile olan evlilikten sonra 5.11.1999’da nüfusa işlendiğini, Cumhuriyet Savcılığı tarafından kendi evliliğinin iptali için dava açıldığını, belirterek yabancı mahkemeden, verilmiş boşanma kararının nüfusa işlenmesi bakımından tanıma kararı verilmesini istemiştir.
Mahkeme; 4.3.1998’de ölen eşin, kendisi tarafından tanıma yönünden dava açılmadığını, bu hakkın şahsa bağlı olduğunu belirterek ikinci eş tarafından açılan davanın reddine karar vermiştir.
2675 Sayılı Yasanın 42. maddesi; yabancı mahkeme ilamının kesin hüküm ve kesin delil olarak kabul edilmesinin yabancı ilamın, tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlı olduğunu, tanımada sözü edilen yasanın 38. maddesinin (a) ve (d) bentlerinin aranmayacağını öngörmüştür. Boşanma, babalık, soybağının reddi, tanımanın iptali gibi davalar yenilik doğurucu davalar olup, tespit niteliğini taşımaktadır.Nüfusa işlenmesi içinde tanıma kararı gerekmektedir.
Tanıma isteğinde, 2675 Sayılı Yasanın 38. maddesinin (a) ve (d) bendi dışındaki şartlarının bulunup bulunmadığının araştırılması zorunludur. Yabancı İlam Türk Mahkemesinin münhasır yetkisine girmemesi, hükmün kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması, yetkili hukuk uygulanmamış olması ve Türk vatandaşı olan davalının bu yönde itiraz etmemiş olması halinde tanımaya karar verilecektir.(2675 S.K. m. 38/b,c,e)
Tanıma (tenfiz) istenilmesi halinde, yabancı mahkemenin kararının doğruluğu, uygulanan usul hükümleri, maddi ve hukuki tespitler araştırma dışında tutulmalıdır. Mahkeme ancak kamu düzenine açıkça aykırılığın tespiti halinde isteğin reddine karar vermesi gerekir. Yabancı mahkemede yasaların yanlış uygulanmış olması kamu düzenine açıkça aykırılık oluşturmaz. Bu durum, kendi sistemi içerisinde yasal yollara (istinaf, temyiz gibi) başvurma sebebini teşkil eder.
Davacı hakkında, Bursa 7. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2003/498 sayılı dosya ile Medeni Kanununun 145/1 maddesi uyarınca, evliliğin butlanı yönünde dava açılmıştır. Toplanan delillerden Hasan Mehmetoğlu’nun ilk eşi Maria’dan 10.6.1974’te boşandıktan sonra 6.1.1978’de kendisi ile evlendiği anlaşılmaktadır.Davacının bu tanıma davasına açmada hukuki yararı olduğu tartışmasızdır.Nitekim davalı ...’de tanımaya karşı çıkmamıştır.
Davanın tarafları tanıma ve tenfizi isteyebileceği gibi bunların külli haleflerinin de dava açmalarına hukuki bir engel bulunmamaktadır. Ölen eşin (Hasan Mehmetoğlu’nun) bu hakkı (tanıma isteme hakkı) tereke içerisinde davacıya da intikal etmiştir. Boşanma gerçekten şahsa sıkı sıkıya bağlı haklardandır. Ancak şahsa bağlı olan hak boşanma isteğidir.Bu istek ilk eş Maria tarafından kullanılmış, boşanmaya hükmedilmiş ve kesinleşmiştir. Tenfiz (tanıma) davası; ilk davadan bağımsız olup ilk dava sonucu tesbit edilen (hakkın yerine getirilmesini amaçlamaktadır. Açıklanan sebeple de; ikinci eş, ... tarafından açılan tanıma davasının kabulü gerekir.Bu nedenlerle de değerli çoğunluğun onama doğrultusundaki kararlarına iştirak edilmemiştir.