Danıştay 4. Daire 2020/652 Esas 2021/4991 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/652
Karar No : 2021/4991

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
(... Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Metal Çelik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, 2013/3 ilâ 12 dönemlerine ilişkin olarak ihtirazi kayıtla verilen katma değer vergisi düzeltme beyannamesi üzerine 16/02/2015 tarihinde tahakkuk ettirilen katma değer vergisi, damga vergisi, gecikme faizi ve kesilen vergi ziyaı cezasının kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davacı hakkında sahte fatura kullanımı hususunda inceleme yapılmadan davacı şirketin kod listesine girmemek amacıyla düzeltme beyannamesi vermek durumunda bırakılarak verdiği beyannameleri üzerine tahakkuk ettirilen dava konusu cezalı vergilerde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idarece, kararın hukuka aykırı olduğu ve bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 378. maddesinin 2. fıkrasında, mükelleflerin beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamayacakları belirtilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesinin 4. fıkrasında da, ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemler ile tahsilat işlemlerinden dolayı açılan davaların tahsil işlemini durdurmayacağı, bunlar hakkında yürütmenin durdurulmasının istenebileceği kuralına yer verilmiştir.
Vergi dairesince beyanların düzeltilmesine yönelik olarak mükellefe gönderilen yazı üzerine, ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannamelerine istinaden yapılan vergi tarhiyatlarına ve kesilen cezalara karşı açılan davaların esası incelenmeden reddedilmeleri nedeniyle yapılan bireysel başvurularda Anayasa Mahkemesinin 27/02/2019 tarih ve Başvuru No: 2015/15100 sayılı kararı ile mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.
Uyuşmazlıkta, mal ve hizmet alımında bulunduğu Kocamustafapaşa Vergi Dairesi Müdürlüğü mükellefi ... Reklam Ajans Model Prod. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. hakkında sahte fatura düzenlediği yönünde VTR bulunduğu ve bu firmalardan alınan faturaların kayıtlarından çıkarılmasının ... tarih ve ... sayılı yazısı ile istemesi üzerine düzeltme beyannamesi vermek durumunda bırakılan davacının bu işleme karşı açtığı davanın -sürecin bütününe bakıldığında- esas yönünden incelenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Dolayısıyla, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20. maddesi uyarınca, davalı idarenin yazısında davacıya ihtilaflı faturaları düzenlediği belirtilen mükellefler hakkında yapılan tespitler sorularak, anılan mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarının incelenmesi davacıdan da iddialarını ispat edici bilgi belgelerin temin edilmesi suretiyle maddi olayın hukuki bir değerlendirmesi yapılıp uyuşmazlığın esası incelenerek bir karar verilmesi gerekmektedir.
Öte yandan davacının dava dilekçesinde talep etmediği halde yenileme dilekçesinde 2014 yılına ilişkin katma değer vergisi tahakkukunun da kaldırılmasına ilişkin istemi hakkında hüküm kurulmadığı yolundaki iddiasının ise Mahkemece yeniden yapılacak olan yargılamada değerlendirileceği tabiidir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 11/10/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY:
Davalı idarenin müeyyideli yazısı üzerine ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannamelerine istinaden 2013 yılının Mart ilâ Aralık dönemleri için tahakkuk eden katma değer vergileri, damga vergisi ve hesaplanan gecikme faizleri ile % 50 oranında kesilen vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istemiyle açılan davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararı davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 16. maddesinin (4) numaralı fıkrasında, tarafların, sürenin geçmesinden sonra verecekleri savunmalara veya ikinci dilekçelere dayanarak hak iddia edemeyeceği, (Ek cümle: 11/4/2013-6459/4 md.) ancak, tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktar, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere artırılabileceği ve miktarın artırılmasına ilişkin dilekçenin otuz gün içinde cevap verilmek üzere karşı tarafa tebliğ edileceği hükme bağlanmıştır.
Vergi Mahkemesince, 11.03.2015 tarihli dilekçe ile açılan davada, 17.03.2015 tarihli kararı ile 2577 sayılı Kanunu'nun 3. maddesi hükmüne uygun olmayan dilekçenin, aynı Kanunun 15/1-d maddesine dayanılarak reddine karar verilmiştir. 14.04.2015 tarihli ikinci dilekçede ise 2013 yılı ile birlikte ilk dilekçede yer almayan 2014 yılının muhtelif dönemlerine ait KDV tahakkukları, gecikme faizleri ve vergi ziyaı cezalarının da iptali istenmiştir. 2577 sayılı Kanunun 16/4. maddesi kapsamında bulunmayan ve davanın genişletilmesi yasağı kapsamında kalan istemlerin incelenme olanağı bulunmamaktadır. Buna göre, ikinci dilekçe ile 2014 yılına ait vergi, gecikme faizi ve vergi ziyaı cezalarının da iptali talep edilmiş ise de, davanın genişletilmesi niteliğindeki bu talep hakkında inceleme yapılması mümkün değildir. Vergi Mahkemesince bu talep hakkında hüküm kurulmamış olması, gerekçesiz olarak davanın bu yönden hüküm kurulmaksızın reddedildiği sonucunu doğurur. Yargılama sürecinde gelinen bu aşamada davacı da temyize gelmemiştir.
Bu bakımdan, Daire Kararının, "Öte yandan davacının dava dilekçesinde talep etmediği halde yenileme dilekçesinde 2014 yılına ilişkin katma değer vergisi tahakkukunun da kaldırılmasına ilişkin istemi hakkında hüküm kurulmadığı yolundaki iddiasının ise Mahkemece yeniden yapılacak olan yargılamada değerlendirileceği tabiidir" kısmına katılmıyorum.