MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ


DAVA :Davacı, eğitim giderleri ile cezai şart alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı isteminin özeti:
Davacı banka vekili dava dilekçesinde özetle; davalının müvekkili Banka"dan taahhüt etmesine rağmen süresi dolmadan tek taraflı fesih ile işten ayrıldığını, davalının “iş sözleşmesinde” gereğince almış olduğu eğitim nedeniyle kendisi için yapılan 3.891.15 TL eğitim giderleri ile birlikte cezai şart olarak son aylık brüt ücretinin 2 katı olan 3.508 TL yi ödemek zorunda olduğunu, müvekkil bankaya ödenmesi gereken toplam tutarın 7.399,15.-TL olduğunu, davalının müvekkili bankada çalıştığı süre dikkate alınarak kıstelyevm uygulandıktan sonra davalıdan 1.864.99 TL tutarında alacaklarının olduğunu ileri sürerek; 1.864.99 TL olarak tespit edilen alacağının temerrüt tarihi olan 14.01.2009 tarihinden itibaren yasal faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı banka ile müvekkili arasında imzalanan sözleşmenin tamamen işveren lehine olduğunu, bankada işçi olarak çalışmak için başvuruda bulunanların işe başlaması için imzalanması zorunlu kılınan bir sözleşme olduğunu, bu yönüyle batıl olduğunu, müvekkilinin sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olduğunu savunarak; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Ç)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmiştir.
D)Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Uyuşmazlık işçiye verilen eğitim karşılığında yapılan masraflardan işçinin sorumlu olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır.
Dava, işçiye verilen eğitim giderlerinin ödetilmesi isteğine ilişkindir.
İşverence işçiye verilen eğitim, işçinin işyerinde mal ve hizmet üretimine katkı sağlaması sebebiyle işveren yararına olmakla birlikte, verilen eğitim sayesinde işçi daha nitelikli hale gelmekte ve ileride daha kolay iş bulabilmektedir. Bu nedenle işçiye masrafları işverence karşılanmak üzere verilen eğitim karşılığında, işçinin belirli bir süre çalışmasının kararlaştırılması mümkündür. İşçinin de verilen eğitim karşılığında işverene belirli bir süre iş görmesi, işverene olan sadakat borcu kapsamında değerlendirilmelidir. Verilen eğitimin karşılığında yükümlenilen çalışma süresinin de eğitimin türü ve masrafları ile uyumlu olması gerekir. Buna karşın, işçiye 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci ve devamı maddelerine göre, iş sağlığı ve güvenliği önlemleri kapsamında verilmesi gereken eğitimlere ait giderler istenemez.
İşçiye verilen eğitimin karşılığında işverence yapılan masraflar o işçiye özgü olmalı ve yazılı delille ispatlanmalıdır. İşverenin toplu olarak verdiği eğitimler sebebiyle yapmış olduğu giderlerin işçi başına düşen tutarı, aynı dönemde eğitim alan işçi sayısına bölünmek suretiyle belirlenir. İşçiye verilen eğitim ile ilgili olduğu belirlenmeyen giderlerden işçi sorumlu olmaz.
İşyerinin devri halinde de işçinin eğitim gideri karşılığında belirli bir süre çalışma yükümü devam eder. Bu konuda yükümlülüğün ihlali halinde devralan işverenin de eğitim giderlerini talep hakkı bulunmaktadır.
İşçinin geçici iş ilişkisi kapsamında çalıştırıldığı süre de eğitim karşılığı yükümlü olduğu çalışma süresinden sayılır.
İşverence işçi adına yapılan eğitim giderlerinin tamamı yerine, işçinin çalıştığı ve çalışması gereken sürelere göre oran kurularak indirim yapıldıktan sonra kalan miktarının tahsiline karar verilmesi gerekir. Gerçekten işçi, eğitimden sonra çalışmayı yükümlendiği sürenin bir kısmında çalışmış ise işverene bu konuda katkı sağlamış olmaktadır. İşçinin yükümlü olduğu sürenin tamamında çalışılmış olunması halinde ise, işverence eğitim giderleri istenemez (Yargıtay 9.HD. 6.10.2008 gün 2007/27538 E, 2008/25446 K.).
Somut olayda, taraflar arasında 17.08.2006 tarihinde süresiz iş sözleşmesi yapıldığı, davalı işçinin 21.09.2006-05.10.2006 tarihleri arasında eğitime tabi tutulduğu, hizmet sözleşmesine göre işçinin katıldığı bu eğitimin bitiminden itibaren 2 yıl süre ile bankada çalışacağı, bu 2 yıllık süre içinde haksız olarak işten ayrılırsa tüm eğitim harcamalarını ödeyeceği, ayrıca cezai müeyyide olarak aylık brüt ücretin 2 katı tutarındaki bedeli ödeyeceği, buna karşılık bu sürede banka haksız fesih yaparsa aynı miktar cezai şartın banka tarafından işçiye ödeneceğinin kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Davalı 22.01.2008 tarihinde 2 yıllık süre dolmadan istifa ederek işten ayrılmıştır.
Yukarıdaki ilkelere göre davacı işverenin davalı işçi için yaptığı eğitim giderinin öngörülen süre çalışılmaması nedeniyle istenmesi mümkün olup, işçinin çalıştığı ve çalışması gereken sürelere göre belirlenecek oranda eğitim giderlerinden indirim yapılarak hüküm kurulması gerekir. İşverenin toplu olarak verilen eğitimler sebebi ile yaptığı giderlerin işçi başına düşen tutarı aynı dönemde eğitim alan işçi sayısına bölünmek sureti ile belirlenir. Dosya kapsamında yer alan fatura ve makbuzlarda belirtilen tutarların sadece davalının eğitimi için değil diğer çalışanlar içinde olduğu açıktır. Eğitim gören tüm çalışanlar için toplu ödeme yapıldığı anlaşılmakla birlikte, bu fatura ve makbuzların hangi eğitim dönemine ilişkin olarak düzenlendiği ve ilgili dönemde kaç işçiye eğitim verildiği araştırılmadan eksik inceleme ile ve denetime elverişli olmayan bilirkişi raporuna dayalı karar verilmesi hatalıdır.
3-Yerel mahkeme; 1.864,69 TL alacağın yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp, davacıya verilmesine karar vermiştir.
Dosyada yer alan ve tarafların imzasını içeren 17.08.2006 tarihli iş sözleşmesinin 11. maddesinde düzenlenen cezai şart, eğitim gideri karşılığı cezai şart olmayıp, davacı, dava dilekçesinde hem eğitim gideri hemde cezai şart alacakları taleplerinde bulunmuştur.
Mahkemece; davacı vekiline, dava dilekçesinde bu alacak kalemleri için talep ettiği 1.864,99 TL toplam tutarın ne kadarının cezai şart alacağı, ne kadarının eğitim gideri alacağı olduğu açıklattırılmadan, davacının talepleri ayrı ayrı tartışılıp, değerlendirilmeksizin talep edilen alacak miktarının hüküm altına alınması hatalı olup, ayrı bir bozma sebebidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 08.07.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.