7. Hukuk Dairesi 2015/5745 E. , 2016/10691 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşılmakla, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Adli yardım konusu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 334. ve müteakip maddelerinde ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
Kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin, gereken yargılama veya takip giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olan kimseler, iddia ve savunmalarında, geçici hukuki korunma taleplerinde ve icra takibinde, haklı oldukları yolunda kanaat uyandırmak kaydıyla adli yardımdan yararlanabilirler. Kamuya yararlı dernek ve vakıflar, iddia ve savunmalarında haklı göründükleri ve mali açıdan zor duruma düşmeden gerekli giderleri kısmen veya tamamen ödeyemeyecek durumda oldukları takdirde adli yardımdan yararlanabilirler. Yabancıların adli yardımdan yararlanabilmeleri ise ayrıca karşılıklılık şartına bağlıdır.
Adli yardım kararı, ilgiliye, yapılacak tüm yargılama ve takip giderlerinden geçici olarak sorumlu tutulmama, yargılama ve takip giderleri için teminat göstermekten muafiyet, dava ve icra takibi sırasında yapılması gereken tüm giderlerin Devlet tarafından avans olarak ödenmesi, davanın avukat ile takibi gerekiyorsa, ücreti sonradan ödenmek üzere bir avukat temini imkânlarını sağlar. Mahkeme, talepte bulunanın, yukarıda sayılan hususlardan bir kısmından yararlanmasına da karar verebilir. Adli yardım, hükmün kesinleşmesine kadar devam eder.
Adli yardım, asıl talep veya işin karara bağlanacağı mahkemeden istenir. Talepte bulunan kişi, iddiasının özeti ile birlikte, iddiasını dayandıracağı delilleri ve yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri mahkemeye sunmak zorundadır. Kanun yollarına başvuru sırasında adli yardım talebi bölge adliye mahkemesine veya Yargıtay’a yapılır. Adli yardım talebine ilişkin evrak, her türlü harç ve vergiden muaftır.
Adli yardım kararından dolayı ertelenen tüm yargılama giderleri ile devletçe ödenen avanslar dava veya takip sonunda haksız çıkan kişiden tahsil olunur. Adli yardımdan yararlanan kişinin haksız çıkması hâlinde, uygun görülürse yargılama giderlerinin en çok bir yıl içinde aylık eşit taksitler hâlinde ödenmesine karar verilebilir. Adli yardımdan yararlanan kişi için mahkemenin talebi üzerine baro tarafından görevlendirilen avukatın ücreti, yargılama gideri olarak Hazineden ödenir. (6100 sayılı Yasa Md. 334 ilâ 340).
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren HMK."nun 336.maddesinin 3.fıkrası uyarınca kanun yollarına başvuru sırasında adli yardım talebi Bölge Adliye Mahkemesine ve Yargıtay"a yapılabilir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 27.01.2010 gün 2010/19-48 E. 2010/10 sayılı kararı ile de adli yardım talebinin temyiz aşamasında ileri sürülmesine hukuken bir engel bulunmadığı ilk derece mahkemesinin bu yönde delilleri değerlendirerek usuli işlemleri tamamlaması gerektiği hükme bağlanmıştır.
Somut olayda, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, verilen karar davacı ve davalı vekillleri tarafından temyiz olunmuş, mahkemece 17.02.2014 tarihinde tebliğe çıkarılan ihtarlı yazı ile davacının 7 günlük kesin süre içinde 1.455,00 TL nispi harç, 123,20 TL temyiz başvuru harcı ve 60,00 TL temyiz avansını mahkeme veznesine yatırması, aksi taktirde temyizden vazgeçmiş sayılacağı hususu ihtar olunmuş, davacı vekili 19.02.2014 tarihinde verdiği dilekçe ile adli yardım talebinde bulunarak karar ve ilam harcını yatıramayacaklarını belirtmiş, mahkemenin 27.03.2014 tarihli kararı ile bu talepler değerlendirilmeyerek davalının temyiz talebinin reddine karar verilmiş, davalı vekili ek kararı temyiz etmiştir.
6100 sayılı HMK 336/3 maddesi ve 2010/19-49 E. 2010/10 K. sayılı Hukuk Genel Kurulu kararı uyarınca adli yardım talebinin temyiz aşamasında ileri sürülmesine hukuken bir engel bulunmadığı, ilk derece mahkemesinin adli yardım talebi konusunda delilleri değerlendirerek usuli işlemlerin tamamlanmasından sonra temyize ilişkin harçlar yönünden karar verilmesi gerektiği anlaşıldığından mahkemece verilen 07.03.2014 tarihli 2002/650 E. 2013/869 K, sayılı Ek kararın kaldırılmasına, mahkemece adli yardıma ilişkin usuli işlemlerin gereğinin yerine getirilmesi için kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
O halde bu yönleri amaçlayan temyiz nedenleri kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın BOZULMASINA, tarafların diğer temyiz itirazlarının daha sonra incelenmesine, 12.05.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.