Hakaret suçundan katılan sanık ..."ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 125/1, 129/1-3 ve 52/2. maddeleri uyarınca 1.200 Türk lirası adlî para cezası ile cezalandırılmasına dair, .... Sulh Ceza Mahkemesinin ... tarih ve ... sayılı kararının, Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 20/07/2012 gün ve ... sayılı istem yazısıyla, Dairemize gönderilen dava dosyasında, Dairemizin 06.06.2013 gün ve 28088-18050 sayılı kararıyla, istemin takdire ilişkin olduğu gerekçesiyle ret kararı verildiği, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 11.09.2013 tarih ve 186608 sayılı yazısıyla adı geçen karara itiraz edilmesi üzerine, dosyanın Ceza Genel Kuruluna gönderildiği, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 10.11.2015 tarih ve ... sayılı kararıyla itirazın kabulüne karar verilmesi üzerine, Dairemize gönderilen dava dosyası incelendi.

İstem yazısında; “Sanık hakkında hükmolunan cezanın adlî para cezası olması ve sabıka kaydının da bulunmaması karşısında, 5728 sayılı Kanunla değişik 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231. maddesi uyarınca, sanık hakkında kurulan hükmün açıklanmasının geri bırakılıp bırakılmayacağı hususunda bir değerlendirme yapılmamasında İsabet görülmemiştir” denilmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
I-Olay:

Hakaret suçundan katılan sanık ... hakkında yapılan yargılama sonucunda, ... Sulh Ceza Mahkemesinin 24.11.2009 tarihli kararı ile, 1.200 Türk lirası adlî para cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, kararın temyizi üzerine Yargıtay 2. Ceza Dairesinin 29/11/2011 tarihli kararı ile, hakaret suçu yönünden hükmolunan cezanın miktarına göre temyiz isteminin reddine karar verildiği, bu şekilde kesinleşen kararın infazı aşamasında, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun tartışılmadığı gerekçesiyle, kanun yararına bozma yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.

II- Kanun Yararına Bozma İstemine İlişkin Uyuşmazlığın Kapsamı:

Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun objektif şartlarının oluşmasına karşın, kararda tartışılmamasına yönelik hukuka aykırılığa ilişkindir.

III- Hukuksal Değerlendirme:

5271 sayılı CMK’nın 231. maddesinde düzenlenen “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesinin uygulanabilmesi için öncelikle,
- Sanık hakkında kurulan mahkûmiyet hükmünde, hükmolunan cezanın iki yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezasından ibaret olması,
- Suçun CMK’nın 231. maddesinin 14. fıkrasında yazılı suçlardan olmaması,
- Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması,
- Sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına itiraz etmemesi,
- Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tamamen giderilmesine ilişkin koşulların birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
Anılan bu objektif koşulların gerçekleşmesi ile birlikte ayrıca “Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılmasına” ilişkin takdire dayalı subjektif koşulun da gerçekleşmesi halinde “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesinin uygulanması olanağı bulunmaktadır.
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 16/02/2010 tarih ve ... sayılı kararında da belirtildiği üzere, “sanık hakkında kurulan mahkûmiyet hükmünün hukuki bir sonuç doğurmamasını ifade eden ve doğurduğu sonuçlar itibariyle karma bir özelliğe sahip bulunan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, denetim süresi içinde kasten yeni bir suçun işlenmemesi ve yükümlülüklere uygun davranılması halinde, geri bırakılan hükmün ortadan kaldırılarak kamu davasının 5271 sayılı CYY’nın 223. maddesi uyarınca düşürülmesi sonucunu doğurduğundan, bu niteliğiyle sanık ile devlet arasındaki cezai nitelikteki ilişkiyi sona erdiren düşme nedenlerinden birisini oluşturmaktadır. Koşullu bir düşme nedeni oluşturan “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesi, objektif koşulların (mahkûmiyet, suç niteliği ve ceza miktarı, daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmama, sanığın kabulü, zararın giderilmesi) varlığı halinde mahkemece, diğer kişiselleştirme hükümlerinden önce ve re’sen değerlendirilerek, uygulanması yönünde kanaate ulaşıldığı takdirde, hiçbir isteme bağlı olmaksızın öncelikle uygulanmalıdır.”
Kanun yararına bozma konusu yapılan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için, CMK"nın 231. maddesinde sayılan objektif ve subjektif koşulların birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir. Objektif koşulların değerlendirilmesindeki hatalar kanun yararına bozma konusu olabilecekken, subjektif koşula yönelik hukuka uygun gerekçeler takdire ilişkin olduğundan, kanun yararına bozma konusu yapılamayacaktır. Bununla birlikte objektif koşulların oluşmasına karşın, koşullu bir düşme nedeni olan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun tartışılmaması da, yargılama hukukuna ilişkin hukuka aykırılık kabul edilerek, kanun yararına bozma konusu yapılabilecektir.
İnceleme konusu somut olayda; Adli sicil kaydı bulunmayan katılan sanık ... hakkında hakaret suçundan 1.200 TL adli para cezası verildiği, ancak hüküm tarihinde yürürlükte bulunmasına karşın, kararda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun tartışılmadığı anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun objektif şartlarının oluşması karşısında, mahkemece subjektif koşul da değerlendirilerek sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun tartışılmaması hukuka aykırıdır.
IV- Sonuç :
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1-Hakaret suçundan katılan sanık ... hakkında, ... Sulh Ceza Mahkemesinin ... tarih ve ... karar sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2-Aynı Kanun maddesinin 4-b fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, 18/04/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.