BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2019/768 Esas 2022/720 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/768 Esas
KARAR NO: 2022/720
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/11/2018
NUMARASI: 2017/877 Esas, 2018/1341 Karar
DAVA: İTİRAZIN İPTALİ (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 09/06/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili 29/09/2017 tarihli dava dilekçesinde; müvekkili şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan davalıya ait araçların ihlalli geçişleri nedeniyle doğan ve yasal süresi içinden ödenmeyen geçiş tutarlı ve yasadan kaynaklı para cezalarınını tahsili amacıyla Bakırköy ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyasından başlatılan icra takibine karşı davalı tarafından itirazda bulunulduğunu, itirazın haksız ve yersiz olduğunu, müvekkili şirket için yasal bir yükümlülük olmasa dahi sadece bilgilendirme amaçlı olarak düzenlenerek ihlalli geçiş anında araç sürücüsüne ihlalli geçiş bildiriminin teslim edildiğini, ihlalli geçiş bildiriminde otoyoldan geçiş ücreti ödenmeden çıkış yapıldığını, 6001 sayılı kanun uyarınca geçiş tarihini izleyen 15 gün içinde geçiş ücretinin cezasız olarak ödenebileceği, ödenmediği takdirde hukuki sürecinin başlatılacağı ifadelerinin yer aldığını, ilk 15 günlük cezasız süresinin dolmasına müteakip müvekkili şirket tarafından Karayolları Genel Müdürlüğünden otoyoldan ihlalli geçiş yapan ve 15 günlük yasal süre içerisinde geçiş ücretlerini ödemeyerek cezaya düşen araçların sahiplik bilgilerinin talep edildiğini, müvekkilinin yasal olarak araç sahiplik bilgilerine ceza tahakkuk ettirilemeden erişilmediğini ve bu süre içerisinde borçlulara herhangi bir bildirim yapamadığını, takibe yapılan itirazın haksız ve yersiz olduğunu iddia ederek, icra takibine yapılan itirazın iptali ile takibin devamına ve %20 'den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; dava dilekçesinde müvekkili işletmeye ait ... ve ... plakalı araçların 27/05/2017 tarihinde üç kez, 28/05/2017 tarihinde ise iki kez gişelerden ücret ödenmeksizin geçildiğinin iddia edildiğini, müvekkili şirkete ait bu araçlarla yapılan geçişleri kabul etmediklerini, bahsi geçen araçların OGS'ye tabi olmasından ve bu sistemlere ilişkin hesaplarda bakiye olmasına rağmen davacı şirketçe bu bakiyeden para çekilmeksizin müvekkili şirkete ceza yansıtılmasının doğru olmaması nedeniyle davanın reddi gerektiğini, müvekkilinin ... Bankasının müşterisi olduğunu, tüm araçlarında OGS cihazının mevcut olduğunu, ücret ödemeksizin geçtiği iddia olunan araçların OGS numarasının mevcut olduğunu, müvekkilinin bankaya otomatik ödeme talimatı olduğunda bakiyesinin olmaması gibi bir durumun söz konusu olmadığını savunarak, davanın reddi ile %20'den aşağı olmamak üzere tazminata karar verilmesini talep etmiştir. İhbar olunan ... vekili sorumlulukları olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece; davanın itirazın iptali davası olduğu, davacı şirket geçiş ücretinin ödenmediği, bu nedenle 4 katı para cezasını talep ettiği, davalı tarafın ise araçların OGS'ye tabi olup ilgili tarihlerde hesaplarında yeterli bakiye bulunduğunu söylediklerinden, ilgili bankaya yazılan yazı cevabında bakiyenin yetersiz olduğu saptandığından davanın kabul edildiği ancak davalı firma cihazında bakiye bulunmasa da 15 günlük sürede yatırdıkları halde cihazın ödemeyi tahsil edeceği düşüncesi ile itiraz ettiğinden, yargılama sonucu cihazda ve sonrasında yeterli bakiye bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne Bakırköy ... İcra Dairesinin 2017/12282 sayılı dosyasında davalı tarafın 765,35 TL geçiş ücreti 3.041,04 TL 4 katı para cezası olmak üzere 3.801,39 TL borçlu olduğunun tespiti ile bu miktar üzerinden itirazın iptaline ve takibin devamına, icra inkar tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Karar, davacı ... davalı vekilleri tarafından yasal süre içerisinde istinaf edilmiştir. Davacı vekili istinaf nedenleri olarak; mahkemece icra inkar tazminatının reddine karar verildiğini, müvekkili şirket tarafından otomatik tahsilat yöntemi ile geçiş ücretinin tahsilatına 17/07/2017 tarihi itibariyle başlandığını, davalının geçiş tarihlerine bakıldığından görüleceği üzere söz konusu tarihlerde otomatik tahsilat yapılabilmesinin mümkün olmadığını, emsal yargı kararları gereğince alacağın miktarı yasal mevzuat çerçevesinde belirlenmiş olduğundan davalı tarafça bilinebilir ve likit olduğunu, anayasa mahkemesinin 18/01/2018 tarihli 2017/166 Esas ve 2018/8 Karar sayılı kararında ödemenin hangi süre içerisinde yapılması gerektiğinin açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlendiği, karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması halinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylemin ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacağının belirtildiğini, borçlunun itirazının haksız ve kötü niyetli olması nedeniyle alacaklının talebi doğrultusunda mahkemece icra inkar tazminatına karar verilmesi gerektiğini, borçlunun itirazında haksız çıktığını, icra inkar tazminatının red gerekçesinin yasal düzenlemelere aykırı olduğunu iddia ederek, kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili istinaf nedenleri olarak; müvekkilinin ... Bankasının müşterisi olduğunu, tüm araçlarında OGS cihazının mevcut olduğunu, müvekkilinin iş bu bankada otomatik ödeme talimatı olduğundan bakiyesi olmaması gibi bir durumun söz konusu olmayacağını, tek ihtimalin gişelerden geçerken OGS cihazlarının okunmaması olduğunu, keza geçiş yapan araçta OGS cihazı bulunmasa veya OGS cihazında bakiye bulunmaması halinde dahi 15 gün içerisinde OGS cihazı alınması veya mevcut olan OGS cihazına yeterli bakiyenin yüklenmesi halinde bu bakiyeden karşılandığını, keza Karayolları Genel Müdürlüğünün resmi internet site adresinde de OGS sistemlerinden geçiş ihlali yapılması durumunda geçiş ihlali yapılan plaka üzerine 15 gün içinde OGS veya HGS abonesi olunması veya mevcut OGS veya HGS hesaplarında geçiş için yeterli bakiye olması durumunda cezalı geçiş ücretinin uygulanmayacağı ibaresinin yer aldığını, ekran görüntüsünün cevap dilekçesi ekinde sunulduğunu, müvekkili şirketin kara taşımacılığı yaptığından birçok kez geçiş ücretinin aracın plakasının okunması suretiyle tahsil edildiğini, davacı OGS cihazından geçiş ücretini çekebilecekken icra takibi başlattığını, davanın reddi gerektiğini iddia ederek, kararın kaldırılmasını ve %20'den az olmamak üzere tazminata karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dava; ihlalli geçiş ücreti ve ceza tutarı alacağının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine karşı itirazın iptali davasıdır. Taraflar arasında; davacı şirketin işleticisi olduğu otoyollardan davalı şirketin araçları ile geçişler yapmış olduğu konusunda herhangi bir uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık; ihlalli geçiş neticesinde yasal 15 günlük süre içerisinde geçiş ücretinin cezasız şekilde tahsili imkanının olup olmadığı, davalı şirketin araçlarının OGS kayıtlarının bulunmasının sonuca etkili olup olmadığı ve icra inkar tazminat şartlarının oluşup oluşmadığına ilişkindir. Dosya kapsamından; davacı şirket tarafından davalı şirket adına kayıtlı olan ön plakası ..., arka plakası ... olan araç için giriş gişesi Bursa Kuzey, çıkış gişesi Hersek, giriş gişesi Hersek, çıkış gişesi Altınova, giriş gişesi köprü, çıkış gişesi Köprü olan otoyoldaki ihlalli geçişler için Gebze/ İzmir otoyolu ihlalli geçiş bildirimi adı altında 28/05/2017 ve 27/05/2017 tarihleri arasında ihlalli geçiş bildirimleri düzenlendiği, ihlalli geçiş bildirimi üzerinde 6001 sayılı kanun uyarınca geçiş tarihini izleyen 15 gün içerisinde geçiş ücretinin cezasız ödenebileceğinin aksi takdirde hukuki süreç başlatılacağının belirtildiği, söz konusu geçiş ücretlerinin yasal süre içerisinde ödenmemesi üzerine davacı şirket tarafından davalı hakkında 28/07/2017 tarihinde 760,35 TL geçiş ücreti ve on katı tutarı olan 7.603,50 TL ceza olmak üzere toplam 8.365,85 TL alacağın tahsili amacıyla Bakırköy ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosya üzerinde ilamsız takip başlatıldığı, davalı borçlu şirket tarafından takibe yasal süre içerisinde itiraz edildiği, davacı şirketin ise İİK 67.maddesi gereğince bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde itirazın iptali davasını açmış olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece davalı vekilinin talebi üzerine dava dışı ... Bankası Anonim Şirketine OGS ve davalı şirketin hesap bilgileri ile ilgili müzekkere yazılarak bilgi ve belgeler dosya içerisine celbedilmiştir. 02/07/2018 tarihli bilirkişi raporunda; İstanbul - Bursa - İzmir otoyolunda giriş ve çıkış gişelerinde bariyerler bulunduğu, İzmir- İstanbul yönünde seyahatlerde Osmangazi köprü gişesinde hem köprü ücreti hem de giriş noktasına göre otoyol kısmına ait ücretin birlikte tahsil edildiği, Osmangazi Köprü gişesinde ve çıkış gişelerinde nakit, kredi kartı, banka kartı, OGS veya HGS ile ödeme yapılabileceği, OGS veya HGS vasıtasıyla ödeme yapamayan sürücülerin nakit, kredi kartı veya banka kartı ile geçiş ücretlerini gişede ödeyebilecekleri, giriş gişelerinde OGS/HGS etiketi olmayan veya etiketi olupta girişte etiketinden işlem yapılamayan sürücülerin çıkış gişelerinde herhangi bir ödeme yöntemi ile ödeme yapmadan çıkış yapması, giriş gişelerinde etiketi olup girişte etiketinden işlem yapılan çıkış gişelerinde etiketinde herhangi bir sebeple işlem yapılamayan sürücülerin herhangi bir ödeme yöntemi ile ödeme yapmadan çıkış yapmaları halinde ihlalli geçiş bildirimi fişi verildiği, giriş ve çıkış gişelerinde OGS ve HGS sistemi ile plaka tanıma sistemi bulunduğu, ayrıca bu sistemlerin birbiri ile beraber çalıştığı için plakadan tespit işleminin yapılabileceği , söz konusu cihaz ile ilgili geçiş yaptığı bildirilen günler içerisinde ve sonraki günlerde de cihazın kullanılarak geçişler yapıldığı ve ücretlerinin ödendiğinin görüldüğü, bu sebeple cihazda herhangi bir arıza olmadığının anlaşıldığı, sonuç olarak davalı şirkete ait ... plakalı aracın 27/05/2017 tarihinde saat 02:31 'de ... plakalı aracın 27/05/2017 tarihinde saat 02:32 'de köprü gişesinden ödeme yapmadan ihlalli geçiş bildirim fişi alarak çıkış yaptığı, ... plakalı aracın 27/05/2017 tarihinde Hersek gişesinden geçiş yaptığı, Altınova çıkış gişesinden ödeme yapmadan ihlalli geçiş bildirim fişi alarak çıkış yaptığı, ... plakalı aracın ve ... plakalı aracın 28/05/2017 tarihinde Bursa Kuzey gişesinden geçiş yaptığı, Hersek gişesinden ödeme yapmadan ihlalli geçiş bildirim fişi alarak çıkış yaptığının anlaşıldığı belirtilmiştir. Davalı vekili bilirkişi raporuna karşı yazılı beyanda bulunarak itiraz etmiştir. Davacı vekili 29/11/2018 tarihli duruşma zaptına geçen beyanıyla geçiş ücretiyle birlikte 4 katı ceza taleplerini tekrar ettiklerini davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Mahkemece yukarıda açıklanan gerekçeye binaen ihlalli geçiş ücretiyle birlikte 4 katı tutarındaki ceza bedelinin kabulüne karar vermiştir. 16.05.2018 tarihinde kabul edilerek, 25 Mayıs 2018 tarihinde yürürlüğe giren, 7144 sayılı “ Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” unun 18.maddesi ile, 25.06.2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30’uncu maddesinin, birinci ve beşinci fıkralarında yer alan “ on” ibareleri “ dört “ şeklinde değiştirilmiş, beşinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümleleri yürürlükten kaldırılmış, yedinci fıkraya, otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük sürenin beklenmeyeceği, bu maddenin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, yedinci ve sekizinci fıkralarının Bakanlık tarafından işletilen otoyolları ve erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için, beşinci, altıncı ve yedinci fıkralarının ise Bakanlık tarafından 3996 sayılı Kanun ve diğer ilgili kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayollar için de uygulanır, şeklinde, cümle ile fıkra eklenmiş, 19. madde ile, 6001 sayılı kanuna geçici madde eklenmiş, söz konusu geçici madde 3’te, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu kanunun 30. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30. maddesinde yer alan oranların uygulanacağına dair düzenlemeye yer verilmiş, yasanın 22. maddesinde ise, bu kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmiştir. Bu anlamda mahkemenin 4 katı tutarındaki ceza bedeline karar vermesi isabetli olmuştur. Davacı şirketin işletici olduğu, köprü ve otoyollardan geçiş yapan araç sahiplerinin geçiş ücretini ödemekle mükellef oldukları taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir. Davalı araç maliki tarafından her ne kadar dava ihbar olunan banka müşterisi olup otomatik talimat gereğince geçiş ücretinin tahsil edilmesi gerektiği savunulmuş ise de bilirkişi raporunda ayrıntılı şekilde yer verildiği üzere geçiş yapıldıktan sonra geçiş ücreti ödemeyen araçlar için her bir geçiş sonrasında ihlalli geçiş bildirimi düzenlendiği, söz konusu bildirimde geçiş ücretinin ve ceza miktarının ayrıca yapılması gereken işlemlerin bildirilmiş olduğu, davalı şirkete ait geçiş yapan araçların geçiş yapmalarına rağmen cezasızlık sürecinde geçiş ücretini karşılamadıkları ve 15 günlük süre içerisinde davalı savunmasında ileri sürülen otomatik tahsilat yönteminin henüz başlamadığı, söz konusu otomatik tahsilat yönteminin 17/07/2017 tarihinde başlamış olması nedeniyle davalı savunmasının yerinde olmadığı ve bu sebeple de geçiş ücreti ile ihlalli geçiş ceza bedelinin ödemekle yükümlü olacağı sonucuna varıldığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddi gerekmiştir. Davacı vekili ise alacağın bilinebilir ve likit olması nedeniyle mahkemece kabul edilen asıl alacak miktarı üzerinden icra inkar tazminatına karar verilmesi gerekir iken buna ilişkin talebin reddedilmiş olmasının yerinde olmadığını belirterek bu konuyu istinaf nedeni olarak ileri sürmüştür. 2004 sayılı İcra İflas Kanunu 67/2.fıkrasında, davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilmesi halinde talep üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre hükmolunan meblağın %20'sinden aşağı olmamak üzere uygun bir tazminata mahkum edileceği düzenlenmiştir. Somut davada davalı borçlunun itirazının haksız olduğu sübuta ermiştir. Diğer taraftan ihlalli geçiş sonrasında düzenlenen ve araç sürücüsüne verildiği anlaşılan ihlalli geçiş bildirimindeki geçiş ücreti ve ceza tutarı açıkça belirtilmiş olup, kanunen de belirlenen bu tutarın bilinebilir ve likit olduğunun kabulü ile mahkemece davacı tarafın icra inkar tazminat talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken bu talebin reddedilmiş olması isabetli görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle ve özellikle köprü ve otoyollar ile ilgili geçişleri düzenleyen kanun ve ilgili mevzuat hükümleri ile yasal düzenlemeler çerçevesinde, kabul edilen alacağın likit bilinebilir olması nedeniyle icra inkar tazminat talebinin kabulü gerekirken red kararı verilmiş olması isabetli görülmediğinden davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne aynı yasal düzenlemeler çerçevesinde ise ihlalli geçiş yapan ve geçiş ücretini yasal sürede ödemeyen davalı araç malikinin ise geçiş ücretiyle birlikte ceza tutarının ödemekle mükellef olduğundan ve savunmaları iş bu yargılamanın konusunu oluşturmadığı kanaatine varılarak istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi uygun görülmüştür. Davacı yararına icra inkar tazminat talebinin kabul edilmemiş olması ise isabetli olmamakla birlikte söz konusu yapılan hata yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hüküm davacı yararına, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün düzeltilmek suretiyle yeniden karar verilmesine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere, 1- Davalı vekilinin istinaf başvurusunun REDDİNE 2- Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, 3- Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/877 Esas, 2018/1341 Karar ve 29/11/2018 tarihli kararının KALDIRILMASINA,3-a ) Davanın KABULÜNE, b) Davalının, Bakırköy ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı sayılı İcra dosyasında yapmış olduğu itirazının 760,35 TL geçiş ücreti, 3.041,04 TL 4 katı tutarındaki para cezası olmak üzere toplam 3.801,39 TL yönünden iptaline, takip tarihinden itibaren asıl alacağı işletilecek avans faizi ile birlikte takibin devamına, c) Alacak likit olduğundan kabul edilen 3.801,39 TL üzerinden %20 oranında İcra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, d) Davacının fazlaya İlişkin talebinin reddine, e-)Harçlar Kanunu'na göre belirlenen 259,67 TL ilam harcından peşin alınan 101,02 TL harcın mahsubu ile bakiye 158,65 TL'nin davalıdan alınarak Hazine'ye irat kaydına, f-)Davacı tarafından sarf edilen 600,00TL bilirkişi ücreti, 136,50TL posta masrafı, TL keşif harcı, 31,40TL başvuru harcı, 101,02 TL peşin harç olmak üzere toplam 868,92TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, g-)Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 3.801,39 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine, ğ)-Sarf edilmeyen gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, h) Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine, 4- Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununu gereğince alınması gereken 80,70 TL harçtan davacı ... davalının ayrı ayrı yatırmış olduğu 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 36,30 TL harcın iki katı tutarı olan 72,60 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazineye irat kaydına, 5- İstinaf incelemesi sırasında duruşma yapılmadığından vekalet ücreti hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 6- Davacının peşin olarak yatırmış olduğu 44,40 TL istinaf harcı ve yapmış olduğu istinaf harcıda dahil olmak üzere toplam 154,40 TL istinaf yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 7-Davalının yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin takdiren kendi üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 362/1-a bendi ve aynı yasanın 353/1-b.2 bendi gereğince düzeltilerek kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.09/06/2022