19. Hukuk Dairesi 2016/6284 E. , 2017/4543 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili ,müvekkili şirket ile davalının 2009 yılından bu yana devam eden cari hesap ilişkisi ve ticari ilişkilerinin bulunduğunu, bu ilişki kapsamında 2011 yılında davalıdan bir takım malların alımı konusunda tarafların anlaştığını, bu anlaşmaya göre davalıya ilki 23/03/2012 sonuncusu 30/08/2012 tarihi olmak üzere 50.000,00 TL "şerlik toplam bedeli 300.000,00 TL olan 6 adet çekin verildiğini, davalının göndermeyi üstlendiği malları göndermediğini, davalıya sözü edilen çekler dışında başka ödemeler de yaptıklarını, teslim alınan mallar ve yapılan ödemeler hesaba katıldığında davalıdan verilen bu çekler dışında 110.915,00 TL cari hesap alacaklarınında bulunduğunu iddia ederek buna göre davalıya toplam 410.915,00 TL borçlarının olmadığının tespitini,6 adet çekin iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, toplam bedeli 300.000,00 TL olan çeklerin davacı tarafından vadeli olarak satın alınan mallar nedeniyle verildiğini, davacının bir alacağı var ise bunu ayrıca dava etmesi gerekirken açtığı menfi tespit davasında110.915,00 TL alacağının olduğunu ileri süremeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporlarına göre davacı şirketin 05/03/2012 tarihi itibariyle ve dava tarihi itibariyle 110.915,08 TL cari hesap alacağının bulunduğu, davalı tarafın çekler karşılığında davacıya mal teslim ettiğine dair hiçbir belge sunamadığından, satın alınacak mallar karşılığında verilen her biri 50.000,00 TL lik toplam bedeli 300.000,00 TL eden çeklerin de karşılıksız kaldığı, tarafların ticari defter ve kayıtları ile banka kayıtları birlikte incelendiğinde dava tarihi itibariyle davacının davalıya verdiği toplam bedeli 300.000,00 TL eden altı adet çek nedeniyle herhangi bir borcunun bulunmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle davacının 110.915,00-TL için menfi tespit davası açmakta hukuki yararı olmadığından bu miktara yönelik davanın usulden reddine ,diğer talep yönünden davanın kabulüne karar verilmiş,hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava avans olarak verildiği iddia edilen çekler nedeniyle menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Mal satış ilişkisinde alıcı ve satıcının edimlerini aynı anda ifa ettikleri kabul edilir. Peşin satış karinesinin aksini iddia eden tarafın bu iddiasını yazılı belge ile ispat etmesi gerekir. Davacının çeklerin avans olarak verildiğini ,malların teslim alınmadığını kanıtlaması gerekir. Davacı taraf mahkemeye sözleşme sunmuş ise de davalı bu sözleşmeye itirazda bulunmuştur. Mahkemece davalının bu itirazı değerlendirilip ispat yükünün davacıda olduğu kabul edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile ispat yükünde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 05/06/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
