10. Hukuk Dairesi 2014/17621 E. , 2014/18156 K.
"İçtihat Metni"... adına Av. ... ile ... adına Av. ... arasındaki dava hakkında ... 12. İş Mahkemesinden verilen 20.03.2013 gün ve 736/100 sayılı hükmün, Dairemizin 30.09.2013 gün 8326/17759 sayılı ilamı ile BOZULMASINA karar verilmiştir. Bozma sonrası, Mahkemenin verdiği 25.02.2014 gün ve 2013/1459-2014/84 sayılı karar ile önceki kararında 6100 sayılı HMK’nın 373/(5). maddesi uyarınca direndiği anlaşılmış olmakla ve Direnme üzerine yapılacak işlemlerin neler olduğu 6100 sayılı HMK’nın 373’ncü maddesinin (5). fıkrasında; “İlk derece mahkemesi veya bölge adliye mahkemesi kararında direnirse, bu kararın temyiz edilmesi durumunda inceleme, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca yapılır. (6) fıkrasında da; “(6) Hukuk Genel Kurulunun verdiği karara uymak zorunludur.” şeklinde ifade edilmiş olmakla birlikte 5 Temmuz 2012 gün ve 28344 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6352 sayılı Yargı Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Basın Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesi Hakkında Kanunun 40. maddesi ile 5521 sayılı Kanuna eklenen Geçici 2’nci maddedeki;“ Bölge adliye mahkemelerinin, 5235 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesi uyarınca Resmî Gazete’de ilan edilecek göreve başlama tarihine kadar, Yargıtayın bozma kararlarına karşı verilen direnme kararının temyizi halinde dava dosyası, önce kararı veren daireye gönderilir. Direnme kararları daireler tarafından öncelikle incelenir. Kararı veren daire, direnmeyi yerinde görürse kararı düzeltir; yerinde görmezse talebi on gün içinde Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna iletir.” şeklindeki düzenleme karşısında, direnme kararının süresi içinde temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından talep edilmesi üzerine Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
Dava, yurtiçi çalışması ve sigortalılık kaydı bulunmayan davacının, 3201 sayılı Yasa kapsamındaki borçlanma süresinin 5510 sayılı Yasanın 4/I-a maddesi kapsamında değerlendirilmesi istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne karar verildiği, hükmün Dairemizce “5754 sayılı Yasa ile, 3201 sayılı Yasada yapılan değişiklikler ve getirilen ek düzenlemelere birlikte bakıldığında; başvurulacak kuruluşların belirlenmesinde, eski 3. maddede öngörülen değişik hallerden tümüyle vazgeçilmiş ve sadece; Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa aynı Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirileceği öngörülmüştür. Yasanın bu açık hükmü karşısında, artık borçlanılan sürelerin, mülga diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında bir sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi imkanı ortadan kalkmıştır. Yani, Türkiye’de hiçbir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayan kişilerin, 3201 sayılı Yasaya dayalı borçlanma sürelerinin 5510 sayılı Yasanın 4/I-b kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi yasal bir zorunluluk haline gelmiştir.
Öte yandan, Anayasamızın 90/son maddesi uyarınca, yöntemince yürürlüğe konulmuş Uluslararası sözleşmeler kanun hükmünde olduğu gibi, normlar hiyerarşisi yönünden uluslararası sözleşme kurallarına uygulamada yasal güç tanınmakta ve bu kuralların uygulanma önceliği haiz bulunmaktadır.
Türkiye – İsviçre arasında aktedilen Sosyal Güvenlik Sözleşmesinde, Türk sosyal güvenlik mevzuatına tabi olmadan önce, İsviçre sosyal güvenlik rejimine tabi olunması halinde, yurtdışında geçirilen çalışma sürelerinin, akit ülke mevzuatına göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilmesi aşamasında, hangi sigortalılık niteliğine göre borçlanılabileceği konusunda açık ve özel bir düzenleme de yer almamaktadır.
Bu durumda, 3201 sayılı Yasa kapsamında yapılmak istenilen borçlanmanın, 5510 sayılı Yasanın 4/I-b maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerek”tiği gerekçesi ile bozulduğu, Mahkemece, “Davacının yurt dışına çıkmadan önce Türkiye"de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması yoktur, keza yurt dışından döndükten sonra da Türkiye"de herhangi bir çalışması yoktur, Yargıtayca onanan emsal kararlar ve Hukuk Genel Kurulunun kararları göz önüne alındığında daha önce sigortalı olarak Türkiye"de tescili olmayanların 506 sayılı kanunun 81. maddesinin yürürlük tarihinden sonra, yürürlük tarihinden öncesine ait devreye ilişkin olarak yapacakları borçlanmaların geçici 81. madde uygulanmasında gözetilmesi gerektiği ve bu yolla 3201 sayılı Kanun uyarınca borçlanarak kazandığı sigortalılık süresinde dikkate alarak davacının yaşlılık aylığına hak kazanıp kazanmadığının, 506 sayılı Kanunun geçici 81. maddesine göre belirlenmesi gerekmektedir.
3201 sayılı Yasanın 3. maddesine göre davacının 5510 sayılı Kanunun 4/a kapsamında davalı Kurumca borçlandırılması gerekirken yanlış yönlendirme ile Bağ-Kur yasasına uygun olarak borçlandırma yapılarak davacıya 01.02.2011 tarihi itibarı ile yaşlılık aylığı Bağ-Kur Yasasına göre bağlanmıştır. Kurum işlemi bu nedenle Yasaya aykırıdır. Davacı Bağ-Kur Yasasına 10.228 gün borçlanma bedeli
ödemiş olup bu miktarın 5510 sayılı Yasanın 4/a kapsamında Kurumca değerlendirilerek kaç günlük prim ödeme karşılığına tekabül ediyorsa o kadar gün üzerinden davacıya 01.02.2011 tarihi itibarı ile 5510 sayılı Kanunun 4/a kapsamında aylık bağlanması ve ödemeye devam edilmesi gerekmektedir.
Bu nedenle Yargıtay"ın onanan emsal kararları nazara alınarak daha önceki 20.03.2013 tarihli kararda direnilmesine karar vermek gerekmiştir.” gerekçesi ile direnme kararı verildiği anlaşılmakla, bozma ilamı gerekçesindeki açıklamalar gözetildiğinde, Mahkemenin direnme kararı yerinde görülmediğinden talebin on gün içinde Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna iletilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı sebepten ötürü Yargıtay incelemesine konu olan karar, eski hükümde direnmeye ilişkin olup direnme Dairemizce yerinde görülmediğinden ve bu durumda kararın inceleme yeri Yargıtay Hukuk Genel Kurulu olduğundan dava dosyasının Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna sunulmak üzere Yargıtay Birinci Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 22.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.