Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu 2020/30 Esas 2021/1329 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/30
Karar No : 2021/1329


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı - ...
(... Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Turizm Mobilya İnşaat Taahhüt Ticaret Sanayi ve Pazarlama Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin tarih ve E:..., K:... sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, kanuni defterlerini ve bir kısım belgelerini incelemeye ibraz etmediği ve ... Kozmetik Itriyat Hediyelik Eşya Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından gerçek bir emtia teslimine dayanmaksızın düzenlendiği tespit edilen faturaları kayıtlarına dahil ettiğinden bahisle 2006 yılının Haziran ve Aralık dönemleri için re'sen salınan katma değer vergileri ile Haziran ayına ait bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ve aynı yılın Aralık dönemi için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin birinci fıkrası uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.

... Vergi Mahkemesinin, ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı:
Davacı adına düzenlenen ... tarih ve ... sayılı vergi inceleme raporunda şu tespitlere yer verilmiştir.
i. Davacıdan ibrazı istenilen 2006 yılına ilişkin defter ve belgeler, zayi olması nedeniyle incelemeye ibraz edilmemiş, buna ilişkin olarak ... Asliye Ticaret Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı zayi belgesi verilmesine dair kararı şirket yetkilisi tarafından inceme elemanına ibraz edilmiştir.
ii. Davacı, ilgili dönemde hakkında sahte fatura düzenlemekten dolayı vergi tekniği raporu bulunan ... Kozmetik Itriyat Hediyelik Eşya Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen katma değer vergisi dahil toplam 789.225,00 TL tutarındaki faturaları kayıtlarına dahil etmiştir.
iii. Mal alışı yapılan mükelleflerden temin edilerek incelemeye ibraz edilmeyen faturalar ile sahte olduğu tespit edilen faturalardan kaynaklanan indirimlerin reddedilmesiyle katma değer vergisi beyan tablosunun yeniden düzenlenmesi neticesinde ortaya çıkan tabloya göre katma değer vergisi tarhiyatlarının yapılması gerektiği, sahte fatura olması nedeniyle indirimi reddedilen katma değer vergilerinin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası, sahte faturalar ile belgelendirilen belgesiz alışları için de özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerektiği kanaat ve sonucuna varılmıştır.
Davacı adına, anılan vergi inceleme raporuna istinaden dava konusu katma değer vergileri tarh edilmiş ve vergi ziyaı cezası ile özel usulsüzlük cezası kesilmiştir.
Davacı adına bir kısım mal alış faturalarını incelemeye ibraz etmediğinden bahisle yapılan katma değer vergisi tarhiyatları yönünden yapılan inceleme:
2006 yılına ilişkin defter ile belgelerin bir kısmının yangın sonucunda zayi olması nedeniyle incelemeye ibraz edilemediği, zayi belgesinin vergi inceleme elemanına ibraz edildiği, inceleme esnasında davacı tarafından indirilen katma değer vergisi tutarının 4.441.690,09 TL'lik kısmına ilişkin faturaların temin edilerek incelemeye ibraz edildiği,10.876,32 TL'lik kısmına ilişkin olan faturaların ise incelemeye ibraz edilemediği, davalı tarafından incelemeye ibraz edilemeyen faturalara ilişkin katma değer vergisi indirimlerinin reddedildiği görülmüştür.
... Asliye Ticaret Mahkemesinin davacının uyuşmazlık konusu dönemlere ilişkin yevmiye defteri, defter-i kebir ve envanter defteri ile faturalarının yangın sonucu zayi olduğunun tespitine ve davacıya zayi belgesi verilmesine karar vermesi, davacının 2006 yılına ilişkin mal alış ve giderlerine ilişkin faturaların tamamına yakınının inceleme esnasında inceleme elamanına sunulması, yangın olayının genişliği, etki derecesi, olayın özelliği gibi durumlar gözönüne alındığında, yükümlünün iyi niyetli olduğu kanaatine varılmıştır.
Bu nedenle, kendi iradesi dışında defter ve belgeleri elinden çıkmış bulunan yükümlünün ibraz sorumluluğunu yerine getirmemesi nedeniyle katma değer vergisi beyannamesinde gösterilen indirimlerin kabul edilmemesi suretiyle re'sen tarh edilen katma değer vergisinde yasal isabet bulunmamıştır.
Davacı adına, ... Kozmetik Itriyat Hediyelik Eşya Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından gerçek bir emtia teslimine dayanmaksızın düzenlendiği tespit edilen faturaları kayıtlarına dahil ettiğinden bahisle re'sen salınan katma değer vergisi ve kesilen vergi ziyaı cezası yönünden yapılan inceleme:
... Kozmetik Itriyat Hediyelik Eşya Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen ... tarih ve ... sayılı vergi tekniği raporunda yapılan tespitlerin değerlendirilmesinden, anılan şirket tarafından davacı adına düzenlenen faturaların gerçek bir mal ve hizmet teslimine dayanmadığı ve sahte belge olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu nedenle, davacı adına anılan mükellef tarafından düzenlenen faturalar nedeniyle tarhedilen katma değer vergisi ile kesilen vergi ziyaı cezasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Özel usulsüzlük cezası yönünden yapılan inceleme:
2006 yılı hesap döneminin kapanmasından sonra, inceleme raporu uyarınca, davacı şirket adına, Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin birinci fıkrası uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilmesi maddenin öngörülüş amacına uymayacağından, dava konusu özel usulsüzlük cezasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Mahkeme bu gerekçeyle, dava konusu özel usulsüzlük cezası ile ibraz edilemeyen alış faturalarından kaynaklanan katma değer vergisini kaldırmış; sahte fatura kullanımından kaynaklanan vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden davayı reddetmiştir.
Tarafların temyiz istemlerini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesinin 09/11/2017 tarih ve E:2013/6679, K:2017/7576 sayılı kararı:
Temyiz istemine konu Vergi Mahkemesi kararının; tarhiyatın, ... Kozmetik Itriyat Hediyelik Eşya Limited Şirketinden alınan faturalara isabet eden kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle uygun bulunmuştur.
Davacı adına bir kısım mal alış faturalarını incelemeye ibraz etmediğinden bahisle re'sen salınan katma değer vergisi yönünden yapılan inceleme:
Davacının defter ve belge isteme yazısının tebliği üzerine, defter ve belgelerinin zayi olduğuna dair mahkeme kararını inceleme elemanına ibraz ettiği ve mücbir sebep halinin varlığının inceleme elemanınca da kabul edildiği görülmüş olup incelemeye ibraz edemediği alış belgelerine isabet eden katma değer vergileri yönünden yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Bu nedenle, temyiz istemine konu kararın tarhiyatın değinilen kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Özel usulsüzlük cezası yönünde yapılan inceleme:
Gerçek alışların sahte faturayla belgelendirilmesi, Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin birinci bendinde özel usulsüzlük cezası kesilmesi gereken eylemler arasında gösterilmediği için kesilen ceza, maddenin öngörülüş amacına uygun düşmediğinden, Vergi Mahkemesi kararının, özel usulsüzlük cezasının yazılı gerekçeyle kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
Daire bu gerekçeyle kararın, sahte fatura kullanımından kaynaklanan vergi ziyaı cezalı tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasını onamış; incelemeye ibraz edilmeyen faturalardan kaynaklanan tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasını bozmuş; özel usulsüzlük cezasına ilişkin temyiz isteminin ise yukarıdaki gerekçeyle reddine karar vermiştir. Tarafların karar düzeltme istemlerini reddetmiştir.
... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı:
Mahkeme aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle bozulan kısım yönüyle ilk kararında ısrar etmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı adına vergi inceleme raporuna istinaden yapılan vergi ziyaı cezalı tarhiyatların usule ve yasalara uygun olduğu belirtilerek aksi yönde verilen ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Israr kararının yerinde ve hukuka uygun olduğu belirtilerek, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Davacının defter ve belgelerini ibraz yükümlülüğünü mücbir sebeple yerine getirmediği zayi belgesi ile ortaya konulmuştur. Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 08/02/2019 tarih ve E:2013/3, K:2019/1 sayılı kararı da dikkate alındığında, davacı adına katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yapılan tarhiyatta hukuka uygunluk bulunmadığından temyiz isteminin bu gerekçeyle reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı şirketin 2006 yılına ilişkin defter ve belgelerinin idarece istenilmesi üzerine, davacı tarafından, defter ve belgelerin yangın nedeniyle zayi olduğu beyan edilmiş, zayi belgesi verilmesine ilişkin ... Asliye Ticaret Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı zayi belgesi kararı inceleme elemanına sunulmuştur.
Bunun üzerine, davacının alış yapılan firmalardan temin ederek incelemeye ibraz ettiği faturalara konu katma değer vergisi indirimleri kabul edilmek, incelemeye ibraz edilmeyen faturalara konu katma değer vergisi indirimleri reddedilmek suretiyle tarhiyat yapılmıştır. İnceleme elemanınca mücbir sebebin varlığı kabul edildiğinden davacı adına vergi ziyaı cezası kesilmemiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 08/02/2019 tarih ve E:2013/3, K:2019/1 sayılı kararıyla; defter ve belgelerin mücbir sebep dolayısıyla incelemeye ibraz edilmemesinin re’sen tarh nedeni olduğu, ancak, 213 sayılı Vergi Usul Kanununda tanımlanmış mücbir sebep hallerinden biri sebebiyle defter ve belgeleri zayi olan bir mükellefin ibraz ödevini yerine getirmesinin beklenemeyeceği, böyle bir nedenden dolayı, ibraz ödevini yerine getiremeyen mükellefin katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle adına tarhiyat yapılması ve ceza kesilmesinin hukuka uygun düşmeyeceği, defterlerle birlikte zayi olan ve katma değer vergisi indirimine esas olan alış belgelerinin, alış yapılan mükelleflerden temin edilerek inceleme elemanına veya mahkemeye ibrazını beklemenin de gerçekçi bir yaklaşım olmayacağı, zira, alım yapılan mükelleflerin bazen faaliyetini terk etmeleri veya bulunamamaları, bazen de belge asıllarını vermemeleri gibi sebeplerle bu belgelerin temin edilemediği, dava aşamasında mahkemece, bu belgelerin temin edilmesinin davacıdan istenildiği durumlarda, alım yapılan mükelleflerin defter belge saklama yükümlülük süresi de çoğu zaman dolduğundan, istenilen belgelerin temin edilmesinin imkansız hale geldiği belirtilerek, içtihatların bu doğrultuda birleştirilmesine karar verilmiştir.
Uyuşmazlık konusu olayda, Vergi Usul Kanun'unda tanımlanmış mücbir sebep hallerinden biri sebebiyle davacının defter ve belgelerinin zayi olduğu inceleme elemanınca kabul edilmiştir. Bu durum dikkate alındığında, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun anılan kararı uyarınca, ibraz ödevini yerine getirmediğinden bahisle katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle davacı adına yapılan tarhiyatta hukuka uygunluk bulunmadığından mahkemece verilen ısrar kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1- ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı ısrar kararına yönelik temyiz isteminin REDDİNE,
2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.