Danıştay 8. Daire 2021/2434 Esas 2021/4514 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2434
Karar No : 2021/4514

DAVACI : ...

DAVALI : … Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
Sincan T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda tutuklu bulunan davacı tarafından, 2021 yılı İspanyolca Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı'nın sadece elektronik sınav merkezleri olan e-sınav binalarında yapılacağının duyurulmasına ilişkin Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı işleminin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Sincan T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda tutuklu olduğu ve 2021 yılı İspanyolca Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı'na girmek için başvuruda bulunduğu, ancak dava konusu işlemle sınavın davalı idarece belirlenen e-sınav binalarında elektronik ortamda yapılacağı ve cezaevinde olması nedeniyle sınava giremeyeceğinin belirtildiği, bu tür sınavların daha önce de cezaevlerinde bilgisayar sistemi üzerinden yapıldığı, günümüz şartlarında sınavın cezaevlerinde kolaylıkla yapılabileceği ve teknolojik imkanın mevcut olduğu, Anayasa'da yer alan eşitlik ve sosyal hukuk devleti ilkeleri gereği kamu hizmetinden tüm vatandaşların yararlanması hususunda imkan ve fırsat eşitliğinin sağlanması gerektiği, bu nedenle dava konusu işlemin hukuka ve mevzuata aykırılık teşkil ettiği ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Usul yönünden, dava konusu kararın 18.01.2021 tarihinde internet sitesinde yayımlandığı ve davanın süresi içerisinde açılmadığı, bu nedenle davanın süreaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği; esas yönünden ise, mevzuat hükümleri uyarınca sınavların basılı veya elektronik ortamda uygulanması hususunda tanınan takdir yetkisine istinaden kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek işlem tesis edildiği, aralarında İspanyolca dilinin de yer aldığı onsekiz yabancı dil sınavının önceki senelerde yılda bir kez ve sadece Ankara'da yapıldığı, 2019 yılının ikinci yarısından itibaren ise İspanyolca dil sınavının yılda bir kez elektronik ortamda yapıldığı; sınavın hazırlanması ve basımı süreçlerinde yetkin personel temin etmenin zorluğu, başvuran sayısının az olması, sınavları hazırlama ve uygulama maliyetleri ile sınav güvenliği gözönünde bulundurularak sınavın elektronik sınav merkezleri olan Ankara, İstanbul ve İzmir e-sınav binalarında yapılmasına karar verildiği; ayrıca 2021 e-YDS Kılavuzu'nda, cezaevinde elektronik sınav yapılamadığından sınava giriş koşullarını taşımayan adayların sınava başvurmamaları gerektiğinin belirtilmesine rağmen davacı tarafından sınava başvuru yapıldığı, bu nedenle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ : Dava; Sincan T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda tutuklu bulunan davacı tarafından, İspanyolca Yabancı Dil Sınavının, sadece elektronik sınav merkezleri olan e-sınav binalarında yapılacağının duyurulmasına ilişkin Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
18.01.2021 tarihinde davalı idarenin internet sitesinde ilan edilen dava konusu işlemden; tutuklu olan davacının, 21.01.2021 tarihinde haberdar olması üzerine hazırlamış olduğu 25.01.2021 tarihli dava dilekçesinin, Sincan T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğünce aynı günlü yazıyla gönderildiği … Cumhuriyet Başsavcılığınca 04.02.2021 tarihli yazıyla gönderildiği Ankara İdare Mahkemeleri kaydına 05.02.2021 tarihinde girmiş olduğu; dolayısıyla tutuklu olması nedeniyle yasal sürede dava dilekçesini bulunduğu Kuruma veren davacı açısından; dava yasal süresinde olup; davalı idarenin süre def'i yerinde görülmeyerek işin esasına geçilmiştir.
6114 sayılı Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Hizmetleri Hakkında Kanun'un 2. Maddesinin ğ) bendinde, "Sınav: Belirlenen usul ve esaslara göre adaylara yazılı veya sözlü olarak soru sorma ve verilen cevaplar ile yaptırılan uygulamaları kayıt altına alma işlemleri"; j) bendinde, "(Ek: 2/12/2016-6764/64 md.) Bireyselleştirilmiş sınav: Elektronik ortamda her bir adaya aynı veya farklı zamanlarda adayın verdiği cevaplara ve seviyesine göre soru sayısının ve soruların niteliğinin değişebildiği sorulardan oluşan sınav" olarak tanımlanmış; "Temel ilkeler" başlıklı 7. Maddesinde, "(1) Sınav, ölçme, değerlendirme ve yerleştirme işlemleri, güvenilirlik, gizlilik, tarafsızlık, bilimsellik ilkeleri çerçevesinde ve adaylara fırsat eşitliği sağlayacak biçimde yapılır.
(2) ...
(3) (Değişik: 2/12/2016-6764/69 md.) Sınavlar, adaylara aynı veya farklı sorularla aynı anda veya farklı zamanlarda, basılı veya elektronik ortamda uygulanabilir. Sınavlar bireyselleştirilmiş sınav şeklinde de yapılabilir. Sınavlarda ek süre verilmek kaydıyla, adaylara aynı veya farklı sorulardan oluşan deneme soruları da sorulabilir. Adaylar dâhil hiç kimseye hangi sorunun deneme sorusu olduğu hakkında bilgi verilmez. Sınav puanları hesaplanırken güçlük ve ayırt edicilik özelliklerine göre her soru için farklı puan değeri belirlenebilir. Hangi alan veya konularda hangi sınav türlerinin uygulanacağına, ihtiyaçlar ve imkânlar çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından karar verilir.
(4)...
(5) Sınavlarla ilgili her türlü açıklama, başvuru ve sınav sonuçlarının adaylara duyurulması, Başkanlığın internet sayfasında yapılır. İnternet sayfasındaki duyurular adaylara tebliğ hükmündedir
(6)...

(7) Yükseköğretim ile ilgili sınavlar Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılır.
(8)... sınav türlerine ilişkin usul ve esaslar ile sınavlarda görev alacakların uyması gereken hususlar yönetmelikle düzenlenir." hükmü getirilmiştir.
04/01/2013 günlü ve 28518 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 5. Maddesinde, "(1) Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yapılır.
(2) (Değişik:RG-2/12/2014-29193) Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce ve Rusça dilleri için yılda en az iki kez; diğer diller için ise yılda en az bir kez yapılır."; 6. Maddesinde, "(1) Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavına ilişkin başvuru, ilan, sınav yapılacak yerler, sınav bedeli ve bu bedelin tahsil usulü, sınava girişte uyulacak kurallar, sınav usulü ile sınav yapılacak diller, sınav sonuçlarının duyurulması, sınav sonuçlarına itiraz ve sınavla ilgili diğer hususlar Maliye Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı ve Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı arasında imzalanacak çoklu protokolle belirlenir." hükmü yer almıştır.
15/7/2018 tarihli 30479 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 347. Maddesinde, Yükseköğretim Kurulu kararlarına veya ilgili mevzuat hükümlerine istinaden başta yükseköğretim kurumlarında ön lisans, lisans veya lisansüstü öğrenim görecek adayların puan sıralamasına göre tespiti veya yerleştirilmesi ile yükseköğretim kurumlarında atama veya yükselmelerde esas alınan sınavlar olmak üzere, ulusal ve uluslararası her türlü bilim, yetenek veya yabancı dil sınavları ile gerektiğinde yerleştirme işlemlerini yapmak; Sınav yapılacak merkezleri oluşturmak, sınav hizmetlerini yapacak kişileri belirlemek ve gerekli görevlendirmeleri yapmak. Görev, yetki ve sorumluluk alanına giren konularda idari düzenlemeler yapmak ve kılavuzlar hazırlamak Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının görevleri arasında sayılmıştır.
Savunma ekindeki belgelerden; diğerlerine göre daha az başvuru yapılan ve gerek soruların hazırlanması ve gerekse basım ve diğer süreçlerde bulunması zorunlu olan yetki ve yeterli sayıda personel olmaması ve temininde güçlük çekilmesi hususları dikkate alınarak 2019 yılının ikinci yarısından itibaren İspanyolca da dahil 5 dil sınavının yılda bir kez Ankara, İzmir ve İstanbul'da e-sınav merkezlerinde e-sınav biçiminde uygulanmasına geçilmesi amacıyla davalı idare, Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı arasında imzalanan 14.11.2019 tarihli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı Protokolünde; İspanyolca'nın da yer aldığı adı geçen dil sınavlarının sadece elektronik ortamda ÖSYM Elektronik Sınav Merkezlerinde ve de alt yapı ile kapasite durumu göz önüne alınarak aynı tarihte birden çok oturumda yapılabileceğinin belirlendiği; davacının başvurusunu yaptığı ve 2021 yılı Nisan ayında yapıldığı anlaşılan İspanyolca sınavını da kapsayan 2021 Elektronik YDS Kılavuzu'nda, İspanyolca sınavının elektronik sınav olarak ÖSYM Elektronik Sınav Merkezlerinde yapılacağının ve cezaevinde ve engelli bina/salonlarında elektronik sınav yapılamadığından, sınava giriş koşullarını taşımayan adayların sınava başvurmamaları gerektiğinin düzenlenmiş olduğu; dava konusu duyuruda da; İspanyolca'nın da aralarında olduğu 5 dil sınavının sadece elektronik sınav olarak ÖSYM Elektronik Sınav Merkezlerinde yapılacağının tekrarlandığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda; dava konusu duyuru üst düzenlemenin tekrarı niteliğinde olup üst hukuk normlarına aykırılık bulunmadığı gibi; İspanyolca sınavının yapıldığı Nisan 2021 dönemi dikkate alındığında; öncesi olmadığından bilinmeyen bir virüs olan Covit-19 salgının tüm dünyayı etkisi altına alıp ülkemize kadar geldiği, tedbirler konusunda yapılacak hataların tüm toplum sağlığını olumsuz yönde etkilediği bir döneme denk gelmesi nedeniyle kişiye yönelik özel bir sınav uygulamasının da mümkün olamayacağı açık olup; hukuka da aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı Kanun'un 20/B maddesi uyarınca gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Sincan T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda tutuklu bulunan ve 2021 yılı İspanyolca Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı'na girmek için başvuruda bulunan davacı tarafından, sınavın sadece elektronik sınav merkezleri olan e-sınav binalarında yapılacağının duyurulması üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
Davalı idarenin usule yönelik itirazları yerinde görülmeyerek işin esası incelendi.
ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
6114 sayılı Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Hizmetleri Hakkında Kanun'un 2. maddesinin (ğ) bendinde, "Sınav: Belirlenen usul ve esaslara göre adaylara yazılı veya sözlü olarak soru sorma ve verilen cevaplar ile yaptırılan uygulamaları kayıt altına alma işlemler"; (j) bendinde, "Bireyselleştirilmiş sınav: Elektronik ortamda her bir adaya aynı veya farklı zamanlarda adayın verdiği cevaplara ve seviyesine göre soru sayısının ve soruların niteliğinin değişebildiği sorulardan oluşan sınav" olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanunun "Temel ilkeler" başlıklı 7. maddesinde, "(1) Sınav, ölçme, değerlendirme ve yerleştirme işlemleri, güvenilirlik, gizlilik, tarafsızlık, bilimsellik ilkeleri çerçevesinde ve adaylara fırsat eşitliği sağlayacak biçimde yapılır.
(2) ...
(3) Sınavlar, adaylara aynı veya farklı sorularla aynı anda veya farklı zamanlarda, basılı veya elektronik ortamda uygulanabilir. Sınavlar bireyselleştirilmiş sınav şeklinde de yapılabilir. Sınavlarda ek süre verilmek kaydıyla, adaylara aynı veya farklı sorulardan oluşan deneme soruları da sorulabilir. Adaylar dâhil hiç kimseye hangi sorunun deneme sorusu olduğu hakkında bilgi verilmez. Sınav puanları hesaplanırken güçlük ve ayırt edicilik özelliklerine göre her soru için farklı
puan değeri belirlenebilir. Hangi alan veya konularda hangi sınav türlerinin uygulanacağına, ihtiyaçlar ve imkânlar çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından karar verilir.
(4)...
(5) Sınavlarla ilgili her türlü açıklama, başvuru ve sınav sonuçlarının adaylara duyurulması, Başkanlığın internet sayfasında yapılır. İnternet sayfasındaki duyurular adaylara tebliğ hükmündedir
(6)...
(7) Yükseköğretim ile ilgili sınavlar Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılır.
(8)... sınav türlerine ilişkin usul ve esaslar ile sınavlarda görev alacakların uyması gereken hususlar yönetmelikle düzenlenir." hükmü getirilmiştir.
15/7/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 347. maddesinde, Yükseköğretim Kurulu kararlarına veya ilgili mevzuat hükümlerine istinaden başta yükseköğretim kurumlarında ön lisans, lisans veya lisansüstü öğrenim görecek adayların puan sıralamasına göre tespiti veya yerleştirilmesi ile yükseköğretim kurumlarında atama veya yükselmelerde esas alınan sınavlar olmak üzere, ulusal ve uluslararası her türlü bilim, yetenek veya yabancı dil sınavları ile gerektiğinde yerleştirme işlemlerini yapmak; Sınav yapılacak merkezleri oluşturmak, sınav hizmetlerini yapacak kişileri belirlemek ve gerekli görevlendirmeleri yapmak. Görev, yetki ve sorumluluk alanına giren konularda idari düzenlemeler yapmak ve kılavuzlar hazırlamak, Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının görevleri arasında sayılmıştır.
04/01/2013 tarih ve 28518 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinde ise, "(1) Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yapılır.
(2) Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce ve Rusça dilleri için yılda en az iki kez; diğer diller için ise yılda en az bir kez yapılır."; 6. maddesinde, "(1) Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavına ilişkin başvuru, ilan, sınav yapılacak yerler, sınav bedeli ve bu bedelin tahsil usulü, sınava girişte uyulacak kurallar, sınav usulü ile sınav yapılacak diller, sınav sonuçlarının duyurulması, sınav sonuçlarına itiraz ve sınavla ilgili diğer hususlar Maliye Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı ve Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı arasında imzalanacak çoklu protokolle belirlenir." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile davalı idare arasında imzalanan 14.11.2019 tarihli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı Protokolünde, İspanyolca'nın da yer aldığı dil sınavlarının sadece elektronik ortamda ÖSYM elektronik sınav merkezlerinde ve alt yapı ile kapasite durumu değerlendirilerek aynı tarihte birden çok oturumda yapılabileceğinin belirlendiği; davacının başvuru yaptığı 2021 yılı İspanyolca sınavını da kapsayan 2021 Elektronik YDS Kılavuzu'nda, İspanyolca sınavının elektronik sınav olarak ÖSYM elektronik sınav merkezlerinde yapılacağı ve cezaevinde elektronik sınav yapılamadığından, sınava giriş koşullarını taşımayan adayların sınava başvurmamaları gerektiği belirtilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca sınav güvenliği ve sürdürülebilirliği dikkate alınarak idareye tanınan takdir yetkisine istinaden tesis edildiği ve dayanağı olan yasal düzenlemelere aykırılık teşkil etmediği anlaşılan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Davacının adli yardım istemi kabul edildiğinden, ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin kararın kesinleşmesinden sonra 6100 sayılı Kanun'un 325. maddesi uyarınca davacıdan tahsili için müzekkere yazılarak kararın bir örneğinin Ankara Veraset ve Harçlar Vergi Dairesine de tebliğine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … -TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un 20/B maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 5 (beş) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere,
13/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.