Danıştay 12. Daire 2018/5961 Esas 2021/4890 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/5961
Karar No : 2021/4890


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : … Büyükşehir Belediyesi Teftiş Kurulu Başkanlığında … olarak görev yapan ve … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı yaş tashihi kararıyla 03/08/1952 olan doğum tarihi ay ve günü baki kalmak kaydı ile 03/08/1954 olarak düzeltilen davacı tarafından, davalı idarenin 23/12/2014 tarihli işlemi ile doğum tarihinin kadro, sicil ve maaş kayıtlarına 03/08/1954 olarak işlenmesine rağmen, yaş tashihinin 18 yaşın doldurulmasından sonra yapıldığından bahisle, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'nun 105. maddesi uyarınca dikkate alınamayacağı yönündeki Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının yazısı üzerine, 23/12/2014 tarihli işlem iptal edilerek, doğum tarihinin kadro, sicil ve maaş kayıtlarına 03/08/1952 olarak işlenmesi yönünde tesis edilen … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'nun 105. maddesinin birinci fıkrasında, bu Kanun'un iştirakçilere ait çeşitli hükümlerinin tatbikinde, 18 yaşını tamamladıktan sonra yaş düzeltilmesi yapılmış ise, 18 yaşının doldurulması tarihindeki doğum tarihinin, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda ise, ilgililerin ilk defa malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olduğu tarihte, nüfus kütüğünde kayıtlı bulunan doğum tarihlerinin esas alınacağı belirtilerek, kamu personelinin emeklilik aylığının bu kapsam dışında tutulduğu, buna göre yeni Kanun kapsamında açıkça öngörülmemiş bir sınırlamanın davacıya uygulanarak, kadro, sicil ve maaş kayıtlarına doğum tarihinin 03/08/1952 olarak işlenmesi yolunda tesis edilen işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının yazısına istinaden yaş tashihine ilişkin onayın iptal edilerek, davacının doğum tarihinin kadro, sicil ve maaş kayıtlarına 03/08/1952 olarak işlenmesine ilişkin yeni bir onayın alındığı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi olan personelin yaş tashihleri hakkında, her ne kadar 5434 sayılı Kanun mülga edilmiş ise de, anılan Kanun'daki usulün mevcudiyetini koruduğu, bu kapsamda Kurumun yazısı uyarınca tesis edilen işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
… Belediyesi Teftiş Heyeti Müdürlüğünde … kadrosunda görevli iken talebi üzerine 08/01/1997 tarihli Olur ile … Belediyesi Teftiş Kurulu Başkanlığında … kadrosuna atanan davacının, 10/02/2015 tarihli görevden çekilme talebi üzerine 657 sayılı Kanun'un 94. maddesi gereğince anılan tarihten geçerli olmak üzere kaydının kapatılmasına karar verilmiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı yaş tashihi kararı ile davacının 03/08/1952 olan doğum tarihi ay ve günü baki kalmak kaydıyla 03/08/1954 olarak düzeltilmiştir.
11/12/2014 tarihli dilekçesiyle, emeklilik yaşı, süresi ve diğer tüm işlemlerinin yeni doğum tarihine göre düzenlenmesi yönündeki talebi üzerine, 23/12/2014 tarihli Olur ile doğum tarihinin kadro, sicil ve maaş kayıtlarına 03/08/1954 olarak işlenmesi yönünde karar alınmıştır.
Bu durumun Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına iletilmesi üzerine anılan Kurumun 06/01/2015 tarihli yazısıyla, davacı hakkındaki yaş tashihi 18 yaşın doldurulmasından sonra yapıldığından, emekli sicil numarasının değiştirme işleminin yapılamadığı davalı idareye bildirilmiştir.
Sonrasında ise davalı idarenin 26/01/2015 tarihli işlemi ile yaş tashihine ilişkin daha önce alınan 23/12/2014 tarihli onay iptal edilerek, davacının doğum tarihi kadro, sicil ve maaş kayıtlarına 03/08/1952 olarak işlenmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun ''Yaş'' başlıklı 57. maddesinin ikinci fıkrasında; malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ilişkin yaş ile ilgili hükümlerin uygulanmasında, sigortalıların ve hak sahibi çocuklarının, mülga 02/06/1949 tarih ve 5417 sayılı Kanun ve mülga 04/02/1957 ve 6900 sayılı Kanun ile 17/07/1964 tarih ve 506 sayılı, 02/09/1971 tarih ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarih ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarih ve 2926 sayılı ve 08/06/1949 tarih ve 5434 sayılı Kanunlara, 17/07/1964 tarih ve 506 sayılı Kanun'un Geçici 20. maddesine tâbi sandıklara veya bu Kanuna göre ilk defa malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi olduğu tarihte, nüfus kütüğünde kayıtlı bulunan doğum tarihlerinin esas alınacağı belirtilmiştir.
Aynı Kanun'un 5434 sayılı Kanun'a ilişkin geçiş hükümlerinin düzenlendiği Geçici 4. maddesinin dördüncü fıkrasında “Bu Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde; iştirakçi iken, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına alınanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmış olup bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar ile bunların dul ve yetimleri hakkında bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.” kuralı yer almıştır.
5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'nun 105. maddesinin birinci fıkrasında ise; bu Kanunun iştirakçilere ait çeşitli hükümlerinin tatbikinde; emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye ilk defa tayin sırasında kurumlara gösterilen nüfus hüviyet cüzdanlarında yazılı doğum tarihlerinin, eğer 18 yaş tamamlandıktan sonra yaş düzeltilmesi yapılmış ise, 18 yaşın doldurulduğu tarihdeki doğum tarihlerinin, dul ve yetimler hakkındaki hükümlerin uygulanmasında da, dul ve yetim aylıklarına veya (Toptan ödeme)ye hak kazanıldığı tarihlerde, bunların kayıtlı bulundukları nüfus idarelerindeki doğum tarihlerinin esas tutulacağı, ikinci fıkrasında; nüfus hüviyet cüzdanlarındaki doğum tarihleri ile nüfus kayıtlarındaki doğum tarihleri arasında fark varsa, nüfus kayıtlarındaki tarihin, birden fazla nüfus kaydı bulunanların bu kayıtları arasında fark varsa, tarihi eski olan kaydın; sonraki kaydın idare veya kaza mercilerinden verilmiş bir karar ile yapılmış veya düzeltilmiş olması halinde ise, kararların nüfus kayıtlarına henüz geçirilmemiş olsa bile iştirakçiler için bu kararın 18 yaşının doldurulmasından evvel alınmış olmak şartıyla bu kaydın esas olacağı kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
5510 sayılı Kanun'un, Sosyal Sigorta Hükümleri başlıklı ikinci kısmının, Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarına İlişkin Ortak Hükümler adlı yedinci bölümünde yer alan 57. maddenin ikinci fıkrası ile malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ilişkin yaş ile ilgili hükümlerin uygulaması gösterilmekte olup, bu düzenleme, 5510 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesi kapsamında yer alanları kapsamamakta; 5434 sayılı Kanun uyarınca emekli aylığı bağlanacaklara, 5510 sayılı Kanun'un 57. maddesinin ikinci fıkrasının uygulanacağı yolunda, anılan Kanun'da bir hüküm de bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, 5434 sayılı Kanun'a tabi iştirakçi iken, 5510 sayılı Kanun kapsamına alınarak sigortalı sayılanlar yönünden, 5510 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesi ile özel düzenlemeler getirilmiş olduğundan; bunlar hakkında anılan geçici madde hükmü gereği, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
Bu durumda, 5434 sayılı Kanun'un 105. maddesi uyarınca 18 yaşından sonra yapılan yaş tashihinin, emeklilik işlemleri yönünden dikkate alınması mümkün olmadığından, yaş tashihine ilişkin olarak daha önce alınan 23/12/2014 tarihli onayın iptal edilerek, davacının doğum tarihinin kadro, sicil ve maaş kayıtlarına 03/08/1952 olarak işlenmesi yönünde tesis edilen işlemde hukuka aykırılık, bu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, davacının maddi olay kısmında ayrıntısına yer verilen, … Asliye Hukuk Mahkemesinin 23/10/2007 tarihli yaş tashihine ilişkin kararı uyarınca, emeklilik ve diğer tüm işlemlerinin düzeltilmiş doğum tarihine göre yapılması talebiyle 08/10/2014 tarihinde yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına karşı açtığı davada; davacı hakkında lehe olan Kanun hükümlerinin uygulanması gerekçesiyle verilen dava konusu işlemin iptaline ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… kararının, Danıştay Onbirinci Dairesinin 25/01/2017 tarih ve E:2016/1865, K:2017/371 sayılı kararı ile 5434 sayılı Kanun'un 105. maddesi uyarınca 18 yaşından sonra yapılan yaş tashihinin emeklilik işlemlerinde dikkate alınmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle, bozulmasına karar verildiği, kararın düzeltilmesi isteminin de aynı Dairenin 06/06/2018 tarih ve E:2017/3220, K:2018/2853 sayılı kararı ile reddedildiği, sonrasında ise … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile bozma kararına uyularak davanın reddedildiği ve en son aşamada ise Dairemizin 10/12/2020 tarih ve E:2019/1790, K:2020/4216 sayılı kararı ile anılan kararın onanmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 14/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.