Bölge Adliye
Mahkemesi : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
No :


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı, fer’i müdahil Kurum ve davalı vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiştir.
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili ile fer’i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait işyerinde 03/01/2009-17/04/2015 tarihleri arasında kapıcı olarak kesintisiz çalıştığını ancak bir kısım çalışmalarının Kuruma bildirilmediğini, her yıl 3-4 ay çıkış verildiğini ancak bu sürelerde de hizmet akdine dayalı çalıştığının belirterek, Kuruma eksik bildirilen çalışmalarının tespitini talep etmiştir.
II- CEVAP
Davalı işveren vekili, davanın reddini talep etmiştir.
Feri Müdahil SGK vekili, davanın beş yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığını, hizmet tespiti davalarının kamu düzenine ilişkin olması nedeni ile gerçek çalışmanın varlığının araştırılması gerektiğini belirterek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, tanık beyanları, işçilik alacaklarına ilişkin dava doğrultusunda ve işsizlik ödeneği aldığı süreler dışlanmak sureti ile,"davanın kısmen kabulü ile; davacının 10/07/2009-01/11/2009, 04/08/2010-02/10/2010, 30/05/2011-09/09/2011, 17/12/2013-17/04/2014 ve 01/11/2014-20/03/2015 tarihleri arasında asgari ücretle ve mevcut sigortalılık göz önünde bulundurularak aylık 30 (otuz) günü aşmayacak şekilde davalı işveren adına kayıtlı 1011525.23 sicil numaralı işyerinde çalıştığının tespitine," karar verilmiştir.
Davalı vekili, davacının çalışmasının kısmi ve dönemsel olduğunu, hakkında açılan kira alacağı davası neticesinde bu davayı açtığını, dava açmakta kötü niyetli olduğunu, davacının tüm çalışmalarının Kuruma bildirildiğini, davacının şikayeti üzerine Kurumca tespit yapıldığını, davanın konusuz kalıp kalmadığı hususunun araştırılması gerektiğini belirterek kararı istinaf etmiştir.
Feri Müdahil vekili, kararın eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olduğunu, Kurum kayıtlarında gözüken süreler dışındaki çalışmaların titizlikle araştırılması gerektiğini belirterek kararı istinaf etmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesi kararına yönelik davalı ve feri müdahil Kurum vekillerinin istinaf başvurularının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davacı vekili ve fer’i müdahil Kurum vekili kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9. maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Maddeye göre, “Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.”
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı tarafça 03/01/2009-17/04/2015 tarihleri arasındaki Kuruma bildirilmeyen sürelerdeki hizmetlerinin tespiti talep edilmiş ve Mahkemece kısmen kabul kararı verilerek bildirimler haricinde, 10/07/2009-01/11/2009, 04/08/2010-02/10/2010, 30/05/2011-09/09/2011, 17/12/2013-17/04/2014 ve 01/11/2014-20/03/2015 tarihleri arasında davalı apartman yönetiminde çalıştığı kabul edilmişse de verilen karar eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Mahkemece re"sen araştırma ilkesi doğrultusunda, civar apartmanlarda uzun yıllar oturan komşu ya da yakın yerlerde kayıtlara geçmiş çalışanlar, diğer apartmanların ve müstakil evlerin sakinleri ve kapıcıları, komşu market ve bakkal işleten ve çalışanları başka sitede güvenlik görevlisi vs olarak görev yapmış kişiler tespit edilerek bu kişiler tanık olarak dinlenmeli,tanık beyanları arasında çelişki olması halinde bu çelişkiler giderilmeli, davalı apartmana ait gelir gider defterleri ve ödemelere ait belgeler istenerek incelenmelidir. Diğer yandan, davalı apartmanın kaç daireli olduğu, bahçesinin olup olmadığı, ısınma şeklinin nasıl olduğu tespit edilerek, apartman görevlisi olarak çalışan bir kişinin yapacağı işlerin mahiyeti ve süresi tespit edilmeli, davacının işsizlik ödeneği aldığı gerekçesiyle reddine karar verilen dönemde de fiili çalışmasının olup olmadığı da tespit edilmeli, davacının çalışmasının kısmi süreli çalışma olduğunun anlaşılması halinde; hükme konu dönem içinde bir günde kaç saat çalışmış olabileceği, haftalık ve aylık çalışma süreleri belirlenmeli ve 7,5 çalışma 1 günlük çalışma hesabı ile kaç iş gününe karşılık olduğu hususu saptanarak, sigortalılık süresinin tespitine karar verilmeli, uyuşmazlık konusu husus hiç bir kuşku ve tereddüte yer vermeyecek şekilde tespit olunmalı, tüm deliller toplandıktan elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
O halde, davacı ve fer’i müdahil Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen karar bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, kararın bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 13.10.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.