Danıştay 10. Daire 2016/14746 Esas 2021/4776 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/14746
Karar No : 2021/4776

DAVACI : … Birliği
VEKİLİ : Av. ...

DAVALI : … Bakanlığı / ..
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN_KONUSU :
26/08/2016 tarih ve 29813 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin; 4. maddesinin 4. fıkrasının, 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinde yer alan "Bakanlıkça belirlenen sayıda" ibaresinin, 5. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinde yer alan "Bakanlıkça belirlenen sayının altında" ibaresinin, 5. maddesinin 4. fıkrasının, 6. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "Olumsuz cevabın birlik denetleme kurulu aracılığıyla ilk genel kurul gündemine aldırılmaması hâlinde, talep eden, Bakanlık il müdürlüğüne müracaat edebilir. Bu durumda yetiştiricinin itirazı Bakanlık il müdürlüğü tarafından incelenir. Bakanlığın, üyeliğin kabulüne dair vereceği kararın ilgili birliğe tebliği tarihinde üyelik gerçekleşmiş olur." ibaresinin, 6. maddesinin 5. fıkrasının, 7. maddesinin 3. fıkrasının son cümlesinde yer alan "iki ay içerisinde" ibaresinin, 8. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "Üyelikten çıkan yetiştirici, birliğe olan borçlarını, üyelikten çıkma durumunun kesinleşmesinden itibaren iki ay içerisinde ödemekle yükümlüdür." cümlesinin, 9. maddesinin 1., 2., 3. ve 5. fıkraları ile 6. fıkrasında yer alan "Ancak varsa ödemiş oldukları giriş aidatları üyenin birliğe olan borçlarına mahsup edildikten sonra kalan kısmı üyeye üç ay içerisinde iade edilir." cümlesinin, 15. maddesinin 1. fıkrasının (e) ve (f) bentlerinin, 16. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "en erken yedi" ibaresinin, 17. maddesinin 1. fıkrası ile 54. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "Ancak Bakanlık, genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde veya kamu yararı ve hizmet gereklerini dikkate alarak olağanüstü genel kurul çağrısı yapma yetkisine sahiptir." cümlesinin, 17. maddesinin 2. fıkrası ile 54. maddesinin 2. fıkrasında yer alan "Bakanlık tarafından da" ibaresinin, 25. maddesinin 12. fıkrasının, 29. maddesinin 11., 12. ve 13. fıkralarının, 31. maddesinin 4. fıkrasının, 35. maddesinin 2. fıkrasının, 43. maddesinin 4. fıkrasının, 45. maddesinin 1., 2. ve 5. fıkralarının, 46. maddesinin 3. fıkrasının, 52. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinin, 53. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "en erken yedi gün" ibaresinin, 62. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "Bu delegeler, merkez birliğinin hayvancılıkla ilgili uluslararası kuruluşlara üye olması hâlinde bu kuruluşlarda da merkez birliğini temsil eder." cümlesinin, 62. maddesinin 12. fıkrasının, 66. maddesinin 12. ve 13. ve 14. fıkralarının, 68. maddesinin 4. fıkrasının, 72. maddesinin 2. fıkrasının, 81. maddesinin 2. fıkrasının, 92. maddesinin 2. fıkrasının, 3. fıkrasında yer alan "kredi kuruluşlarının denetim görevlilerine" ibaresinin, 4. fıkrasında yer alan "kamu görevlisi gibi" ibaresinin ve 6. fıkrasının iptali ve yürütülmesinin durdurulması ile;
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 10/A maddesinin 2. fıkrasında yer alan "Kurucu üyelerce hazırlanıp imzalanan ve Bakanlık tarafından yayımlanan tip ana sözleşmeye aykırı hükümler içermeyen ana sözleşme Bakanlık il müdürlüğüne verilir. Birliğin kuruluşuna izin verilmesi hâlinde ana sözleşme, kurucu üyelerin başvurusu üzerine birliğin bulunduğu yer ticaret sicilinde tescil ve ilan olunur. Birlik, ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanır ve tescilden itibaren üç ay içinde ilk genel kurul toplantısını yapar. İlk toplantıda birlik asıl üye sayısının yönetim ve denetleme kurullarını oluşturacak sayının altında olduğunun tespiti hâlinde, toplantı tarihinden itibaren bir ay içinde ikinci genel kurul toplantısı yapılır. Bu toplantıda da yeterli asıl üye sayısına ulaşılamaması hâlinde birlik, Bakanlık il müdürlüğünün onayı ile dağılır. Birlikler, ihtiyaç duyulan yerlerde Bakanlığın izniyle şube veya irtibat bürosu açabilir; birliğin görevlerini yürütmek üzere ihtiyaç duyduğu sayıda personel çalıştırabilir." tümcesinin, 10/B maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan "Ancak Bakanlık, genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde veya kamu yararı ve hizmet gereklerini dikkate alarak genel kurulu toplantıya çağırma yetkisine sahiptir." cümlesinin, 10/B maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 6. alt bendinde yer alan "Alım, satım ve kiralama hizmetlerinde takip edilecek usul ile alınacak ürünün niteliğini, azami fiyatını, satılacak ya da kiralanacak ürün ve hizmetlerin asgari fiyatını belirlemek" cümlesinin, 10/B maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde yer alan "Yönetim kurulu üyelerine genel kurulca aylık brüt asgari ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılmaz." cümlesinin, 10/B maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan "Denetleme kurulu üyelerine genel kurulca aylık brüt asgari ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılmaz" cümlesinin, 10/Ç maddesinin 1. fıkrasında yer alan "Bakanlıkça belirlenen kriterler doğrultusunda asgari sayıda hayvan" ibaresinin, 10/Ç maddesinin 2. fıkrasında yer alan "Giriş aidatı ve yıllık aidat Bakanlıkça belirlenen üst sınırı geçmemek kaydıyla genel kurul kararı ile tespit olunur." cümlesinin, 10/Ç maddesinin 3. fıkrasının, 10/E maddesinin 3. ve 4. fıkralarının, 10/E maddesinin 5. fıkrasında yer alan "kredi kuruluşlarının denetim görevlilerine" ibaresinin, 10/E maddesinin 6. fıkrasında yer alan "kamu görevlisi gibi" ibaresinin, 10/F maddesinin 3. fıkrasının iptali için Anayasa Mahkemesine başvurulması istenilmektedir.

DAVACININ_İDDİALARI : Davacı tarafından, birliklerin yönetilmesine dair yetkisi bulunmayan Bakanlığın “tip ana sözleşme” belirleyemeyeceği, birliğe üye olmada hayvan sınırı getirilmesinin yetiştiricilerin haklarına aykırılık oluşturduğu, davalı idarenin birlik aidatlarını belirleme yetkisinin Anayasa’ya aykırı olduğu, genel kurula iletilmeyen üyelik başvurularının reddine yönelik yönetim kurulu kararına karşı davalı idareye itiraz edilmesine ilişkin düzenlemenin hukuka aykırı olduğu, Bakanlığın 5996 sayılı Kanun çerçevesinde böyle bir yetkisi bulunmadığı, birlik kararlarına karşı yargı yolunun açık olduğu, denetleme yetkisinin birlik yönetiminin görevine son verilmesini içermeyeceği, idareye sınırsız takdir yetkisi tanındığı, bu yönde yapılan düzenlemenin hukuka aykırı olduğu, yasal mirasçıların borçları ödemesi için iki aylık süre öngörülmesinin hukuka aykırı olduğu, davalı idarenin bu yönde bir düzenleme yapma yetkisi bulunmadığı, Birlik üyeliğinden çıkarılmaya ilişkin düzenlemenin yetersiz olduğu, üyelikten çıkarılmaya ilişkin daha kapsamlı düzenleme gerektiği, üyelikten çıkarılan kişiye giriş aidatının iade edilmesinin hukuki dayanağının bulunmadığı, birlik genel kurulunun hizmetlere ilişkin asgari fiyatları belirlemesi gerektiği yönündeki düzenlemenin uygulanmasının mümkün olmadığı, genel kurulun bir araya gelmesinin zor olduğu, dayanak Kanun maddesinin de Anayasa’ya aykırı olduğu, merkez birliğe gönderilecek delegelerin belirlenmesinde sayısal adaletsizlik olduğu, 7 üyesi olanla 499 üyesi olanın aynı şekilde temsil edilmesinin hukuki dayanağının bulunmadığı, genel kurul toplantısı için yeter sayının sağlanamaması halinde 7 gün içinde ikinci toplantının yapılması gerektiği yönündeki düzenlemenin dayanağının bulunmadığı, kurulan şirketlerin yönetiminin birlik dışından kişilere verilmesi yönündeki düzenlemenin hukuka aykırı olduğu, birlik üyelerine görevi bırakma yükümlülüğü getirilmesinin yasal dayanağının bulunmadığı, düşük bir seviyeden huzur hakkı verilmesinin doğru olmadığı, birlik yöneticiliğinin tam zamanlı bir iş olduğu, mali sorumluluk için öngörülen iki yıllık sürenin kısa olduğu, 5 ve 10 yıllık genel sürelerin uygulanması gerektiği, temsil yetkisi bulunmayan yedek üyelere yetki verilmesinin yerinde olmadığı, destekleme ödemelerinden yıllık aidat kesintisi yapılabilmesi gerektiği, bu yönde düzenleme olmamasının eksik olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ_SAVUNMASI : Davalı idarece, Bakanlığın sadece denetim yetkisi olduğu iddiasının yerinde olmadığı, kanun ile bakanlıklarına birliklerin kuruluş, yönetim, genel kurul, görevler, üyelik, gelir muafiyeti, denetim, dağılma ve tasfiye konularında yetki verildiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesinin 12. fıkrası ile 62. maddesinin 12. fıkrasının iptali, iptali istenilen diğer maddeler yönünde ise davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; 26/08/2016 tarih ve 29813 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin; 4. maddesinin 4. fıkrasının, 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinde yer alan "Bakanlıkça belirlenen sayıda" ibaresinin, 5. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinde yer alan "Bakanlıkça belirlenen sayının altında" ibaresinin, 5. maddesinin 4. fıkrasının, 6. maddesinin 3. fıkrasında yer alan " Olumsuz cevabın birlik denetleme kurulu aracılığıyla ilk genel kurul gündemine aldırılmaması hâlinde, talep eden, Bakanlık il müdürlüğüne müracaat edebilir. Bu durumda yetiştiricinin itirazı Bakanlık il müdürlüğü tarafından incelenir. Bakanlığın, üyeliğin kabulüne dair vereceği kararın ilgili birliğe tebliği tarihinde üyelik gerçekleşmiş olur." ibaresinin, 6. maddesinin 5. fıkrasının, 7. maddesinin 3. fıkrasının son cümlesinde yer alan ..."iki ay içerisinde"... ibaresinin, 8. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "Üyelikten çıkan yetiştirici, birliğe olan borçlarını, üyelikten çıkma durumunun kesinleşmesinden itibaren iki ay içerisinde ödemekle yükümlüdür." cümlesinin, 9. maddesinin 1., 2., 3. ve 5. fıkraları ile 6. fıkrasında yer alan "Ancak varsa ödemiş oldukları giriş aidatları üyenin birliğe olan borçlarına mahsup edildikten sonra kalan kısmı üyeye üç ay içerisinde iade edilir." cümlesinin, 15. maddesinin 1. fıkrasının (e) ve (f) bentlerinin, 16. maddesinin 1. fıkrasında yer alan ..."en erken yedi"... ibaresinin, 17. maddesinin 1. fıkrası ile 54. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "Ancak Bakanlık, genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde veya kamu yararı ve hizmet gereklerini dikkate alarak olağanüstü genel kurul çağrısı yapma yetkisine sahiptir." cümlesinin, 17. maddesinin 2. fıkrası ile 54. maddesinin 2. fıkrasında yer alan "Bakanlık tarafından da"... ibaresinin, 25. maddesinin 12. fıkrasının, 29. maddesinin 11., 12. ve 13. fıkralarının, 31. maddesinin 4. fıkrasının, 35. maddesinin 2. fıkrasının, 43. maddesinin 4. fıkrasının, 45. maddesinin 1., 2. ve 5. fıkralarının, 46. maddesinin 3. fıkrasının, 52. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinin, 53. maddesinin 1. fıkrasında yer alan ..."en erken yedi gün"... ibaresinin, 62. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "Bu delegeler, merkez birliğinin hayvancılıkla ilgili uluslararası kuruluşlara üye olması hâlinde bu kuruluşlarda da merkez birliğini temsil eder." cümlesinin, 62. maddesinin 12. fıkrasının, 66. maddesinin 12. ve 13. ve 14. fıkralarının, 68. maddesinin 4. fıkrasının, 72. maddesinin 2. fıkrasının, 81. maddesinin 2. fıkrasının, 92. maddesinin 2. fıkrasının, 3. fıkrasında yer alan ..."kredi kuruluşlarının denetim görevlilerine"... ibaresinin, 4. fıkrasında yer alan ..."kamu görevlisi gibi"... ibaresinin ve 6. fıkrasının iptali ve yürütülmesinin durdurulması ile;5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 10/A maddesinin 2. fıkrasında yer alan "Kurucu üyelerce hazırlanıp imzalanan ve Bakanlık tarafından yayımlanan tip ana sözleşmeye aykırı hükümler içermeyen ana sözleşme Bakanlık il müdürlüğüne verilir. Birliğin kuruluşuna izin verilmesi hâlinde ana sözleşme, kurucu üyelerin başvurusu üzerine birliğin bulunduğu yer ticaret sicilinde tescil ve ilan olunur. Birlik, ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanır ve tescilden itibaren üç ay içinde ilk genel kurul toplantısını yapar. İlk toplantıda birlik asıl üye sayısının yönetim ve denetleme kurullarını oluşturacak sayının altında olduğunun tespiti hâlinde, toplantı tarihinden itibaren bir ay içinde ikinci genel kurul toplantısı yapılır. Bu toplantıda da yeterli asıl üye sayısına ulaşılamaması hâlinde birlik, Bakanlık il müdürlüğünün onayı ile dağılır. Birlikler, ihtiyaç duyulan yerlerde Bakanlığın izniyle şube veya irtibat bürosu açabilir; birliğin görevlerini yürütmek üzere ihtiyaç duyduğu sayıda personel çalıştırabilir." tümcesinin, 10/B maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan "Ancak Bakanlık, genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde veya kamu yararı ve hizmet gereklerini dikkate alarak genel kurulu toplantıya çağırma yetkisine sahiptir." cümlesinin, 10/B maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 6. altbendinde yer alan "Alım, satım ve kiralama hizmetlerinde takip edilecek usul ile alınacak ürünün niteliğini, azami fiyatını, satılacak ya da kiralanacak ürün ve hizmetlerin asgari fiyatını belirlemek" cümlesinin, 10/B maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde yer alan "Yönetim kurulu üyelerine genel kurulca aylık brüt asgari ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılmaz." cümlesinin, 10/B maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan "Denetleme kurulu üyelerine genel kurulca aylık brüt asgari ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılmaz" cümlesinin, 10/Ç maddesinin 1. fıkrasınında yer alan "Bakanlıkça belirlenen kriterler doğrultusunda asgari sayıda hayvan"... ibaresinin, 10/Ç maddesinin 2. fıkrasında yer alan "Giriş aidatı ve yıllık aidat Bakanlıkça belirlenen üst sınırı geçmemek kaydıyla genel kurul kararı ile tespit olunur." cümlesinin, 10/Ç maddesinin 3. fıkrasının, 10/E maddesinin 3. ve 4. fıkralarının, 10/E maddesinin 5. fıkrasında yer alan ..."kredi kuruluşlarının denetim görevlilerine"... ibaresinin, 10/E maddesinin 6. fıkrasında yer alan ..."kamu görevlisi gibi"... ibaresinin, 10/F maddesinin 3. fıkrasının iptali için Anayasa Mahkemesine başvurulması istemiyle açılmıştır.
Davacının Anayasaya aykırılık iddiası yerinde görülmeyerek işin esası incelendi.
Anayasanın 123. maddesinde," İdare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir. İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına dayanır. Kamu tüzelkişiliği, ancak kanunla veya kanunun açıkça verdiği yetkiye dayanılarak kurulur." hükmü, 124. Maddesinde ise" Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler." hükmü bulunmaktadır.
5996 sayılı Kanunun Islah amaçlı yetiştirici birlikleri başlıklı 10./A maddesinin 1. bendinde" Hayvan gen kaynaklarının korunması, araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla gerçek veya tüzel kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi ıslah amaçlı yetiştirici birliği kurulabilir." hükmü yeralmış olup, devam maddelerde bunların kurulma süreçleri,Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin organları, yetki ve sorumlulukları, Islah amaçlı yetiştirici birliklerine üyelik Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin gelir ve muafiyetleri, Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin denetimi, dağılması ve tasfiyesi konularında düzenlemeler yapılmıştır.
Anılan Yasa hükümlerinin incelenmesinden, Islah amaçlı yetiştirme birliklerinin kuruluş ve esaslarının kanunla belirlenen, kamu hizmeti yürütümünü amaç edinen, kamu gücü kullanma yetkisine sahip bir tür hizmet yerinden yönetim kuruluşu oldukları anlaşılmaktadır.
Davacı Birliik; dava konusu düzenlemede yer alan Merkezi İdarenin Birlik üzerindeki vesayet yetkisine ilişkin hükümlerinin iptalini istemektedir.
Islah amaçlı yetiştirme birliklerinin hizmet yerinden yönetim kuruluşu niteliği gözönüne alındığında, dava konusu düzenlemelerin İdarenin Bütünlüğü İlkesi kapsamında olduğu, herhangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra davacının Anayasaya aykırılık iddiası ciddi görülmeyerek gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Dava; 26/08/2016 tarih ve 29813 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin, bu kararın davanın konusu kısmında belirtilen maddelerinin iptali ile 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun, bu kararın davanın konusu kısmında yer verilen maddelerinin iptali için Anayasa Mahkemesine başvurulması istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :

ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
13/06/2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun; "Islah amaçlı yetiştirici birlikleri" başlıklı 10/A maddesinde, "(1) Hayvan gen kaynaklarının korunması, araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla gerçek veya tüzel kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi ıslah amaçlı yetiştirici birliği kurulabilir.
(2) Islah amaçlı yetiştirici birliği, koyun ve keçi türlerinde müştereken, diğer hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana veya arılı kovana sahip en az yedi yetiştiricinin bir araya gelmesiyle kurulur. İl düzeyinde ıslah amacına yönelik aynı türden yalnızca bir birlik kurulabilir. Kurucu üyelerce hazırlanıp imzalanan ve Bakanlık tarafından yayımlanan tip ana sözleşmeye aykırı hükümler içermeyen ana sözleşme Bakanlık il müdürlüğüne verilir. Birliğin kuruluşuna izin verilmesi hâlinde ana sözleşme, kurucu üyelerin başvurusu üzerine birliğin bulunduğu yer ticaret sicilinde tescil ve ilan olunur. Birlik, ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanır ve tescilden itibaren üç ay içinde ilk genel kurul toplantısını yapar. İlk toplantıda birlik asıl üye sayısının yönetim ve denetleme kurullarını oluşturacak sayının altında olduğunun tespiti hâlinde, toplantı tarihinden itibaren bir ay içinde ikinci genel kurul toplantısı yapılır. Bu toplantıda da yeterli asıl üye sayısına ulaşılamaması hâlinde birlik, Bakanlık il müdürlüğünün onayı ile dağılır. Birlikler, ihtiyaç duyulan yerlerde Bakanlığın izniyle şube veya irtibat bürosu açabilir; birliğin görevlerini yürütmek üzere ihtiyaç duyduğu sayıda personel çalıştırabilir.
(3) Ana sözleşmede aşağıda belirtilen hususlara yer verilir:
a) Birliğin adı, amacı ve görevleri
b) Üyeliğe ilişkin şartlar ve üyeliğin sonlandırılması
c) Gelir, gider ve diğer mali hükümler
ç) Sorumluluklar
d) Yönetim, sevk ve idare
e) Temsil ve tescil
f) Dağılma ve tasfiye
g) Denetim
ğ) Diğer konular
(4) Birlikler, merkez birliği şeklinde örgütlenebilir ve faaliyet alanı ile ilgili bir merkez birliği kurabilir. Merkez birliklerinin kuruluşu ve dağılması birliklerde uygulanan esaslara tabi olmakla birlikte, kuruluş ve dağılma onayı Bakanlık tarafından verilir. Merkez birliği en az yedi il birliğinden oluşur. Merkez birliği genel kurulu, üye birliklerin asıl üye sayısına göre yönetmelikle belirlenecek oranlarda seçilecek delegelerden oluşur.
(5) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir." hükmüne; "Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin organları, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 10/B maddesinde, "(1) Birlik; aşağıda belirtilen genel kurul, yönetim kurulu ve denetleme kurulundan oluşur.
a) Genel kurul, birliği temsil eden en yetkili organdır. Genel kurul olağan ve gerektiğinde olağanüstü olarak toplanır. Olağan toplantının dört yılda bir, mali toplantının iki yılda bir yapılması zorunludur. Genel kurul, asıl üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Genel kurulda toplantı için gerekli çoğunluk sağlanamadığı takdirde, çoğunluk aranmaksızın en geç otuz gün içinde ikinci toplantı yapılır. Ana sözleşmede nitelikli çoğunluk gerektiren hüküm bulunmadıkça toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alınır. Birlik, yönetim kurulu kararıyla doğrudan veya denetleme kurulu, gerektiğinde tasfiye kurulu ya da asıl üyelerin en az onda birinin noter onaylı talebiyle yönetim kurulu tarafından olağanüstü genel kurul toplantısına çağrılabilir. Ancak Bakanlık, genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde veya kamu yararı ve hizmet gereklerini dikkate alarak genel kurulu toplantıya çağırma yetkisine sahiptir. Genel kurul, aşağıda belirlenen yetkilerini devir ve terk edemez:
1) Ana sözleşmeyi değiştirmek
2) Yönetim kurulu ve denetleme kurulu üyeleriyle gerektiğinde tasfiye kurulunu seçmek
3) İşletme hesabıyla bilanço ve gerektiğinde gelir gider farkının bölüşülmesi hakkında karar almak
4) Yönetim kurulu ve denetleme kurulunu ibra etmek
5) Kanun veya ana sözleşme ile genel kurulun yetkisine bırakılmış olan konular hakkında karar vermek
6) Alım, satım ve kiralama hizmetlerinde takip edilecek usul ile alınacak ürünün niteliğini, azami fiyatını, satılacak ya da kiralanacak ürün ve hizmetlerin asgari fiyatını belirlemek
b) Yönetim kurulu, birliğin faaliyetlerini yöneten ve birliği temsil eden icra organıdır. Yönetim kurulu, genel kurul tarafından en az beş en fazla yedi asıl ve aynı sayıda yedek üyeden oluşmak üzere, dört yıl için seçilir. Bunların ve yedeklerinin asıl üye olması şarttır. Yönetim kurulu üyeliğine seçilen tüzel kişiler, temsilcilerinin isimlerini birliğe bildirir. Yönetim kurulu üyelerine genel kurulca aylık brüt asgari ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılmaz. Yönetim kurulu üyelerinde aşağıdaki şartlar aranır:
1) Türk vatandaşı olmak
2) Farklı hayvan türünde başka bir birliğin yönetim kurulu üyesi olmamak
3) Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, nitelikli cinsel saldırıda bulunma, çocukların cinsel istismarı, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak
c) Denetleme kurulu, genel kurul namına birliğin bütün işlem ve hesaplarını tetkik eder. Genel kurul, asıl üyeler arasından denetleme organı olarak dört yıl için üç asıl ve üç yedek üyeyi seçer. Denetleme kurulu üyelerinde, yönetim kurulu üyelerinde aranan şartlar aranır. Denetleme kurulu üyelerine genel kurulca aylık brüt asgari ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılmaz
(2) Üyelerin yönetim kuruluna üyelik şartlarını taşıyıp taşımadıkları, denetçiler tarafından araştırılır. Bakanlıkça yapılan denetimler sonucunda şartları taşımadıkları hâlde seçildiği veya seçilme yeterliliğini sonradan kaybettiği anlaşılanların üyelikleri yönetim kurulunca sonlandırılır.
(3) Yönetim kurulu, birliği temsil ve birlik adına imza atmaya yetkili şahısları, kararla tespit eder ve bu kararın noterlikçe onaylanmış bir sureti, imzalarla birlikte tescil edilmek üzere Ticaret Sicili Müdürlüğüne verilir. Gerektiğinde aynı usule göre hareket edilerek imza yetkisine sahip kişiler değiştirilebilir. Mali ve birliği taahhüt altına alan konularda, birlik adına yapılacak yazışmalarda yönetim kurulu başkanı ve birliği temsile yetki verilen yönetim kurulu üyelerinden en az birisinin imzası gereklidir. Yönetim kurulu kararıyla, başkanın temsil yetkisi il birliklerinde sorumlu müdüre, merkez birliklerinde ise genel sekretere devredilebilir. Yetki devri yapılan sorumlu müdür veya genel sekreter yönetim ve denetleme kurulu üyesi olamaz.
(4) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir." hükmüne; "Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin görevleri" başlıklı 10/C maddesinde, "(1) Islah amaçlı yetiştirici birlikleri aşağıda belirtilen görevleri yürütürler:
a) Üyeleri arasında dayanışmayı sağlamak
b) Üyelerin mesleki eğitimlerini sağlamak, bilgi ve becerilerini artırmak amacıyla kurs, seminer ve benzeri organizasyonları düzenlemek, eğitim çalışmaları ve araştırmalar yapmak veya yaptırmak, her türlü basılı yayım ve diğer yollarla üyeleri arasında iletişim ve haberleşmeyi sağlamak
c) Bakanlıkça merkez birliğine verilen yetkiler doğrultusunda, Bakanlığın kontrol ve denetiminde ön soy kütüğü, soy kütüğü, döl kontrolü ve/veya ıslah programları faaliyetlerini yürütmek
ç) Üyelerin hayvanlarına suni tohumlama hizmetleri vermek, suni tohumlama ile ilgili sperma ve benzeri malzemeleri temin etmek, depolamak, dağıtmak ve pazarlamak
d) Yetiştiricilerin damızlık materyal, alet ve ekipman, kaba yem, kesif yem, yem bitkileri tohumlukları ve benzeri ihtiyaçlarını sağlamak, depolamak, dağıtmak ve pazarlamak
e) Yurt içinden veya gerekli hâllerde yurt dışından sağlanan erkek ve dişi hayvan, sperma, yumurta, embriyo, larva, ana arı ya da diğer biyolojik materyali kullanarak ıslah programları ile bütünleşen her türlü faaliyet için gerekli kadro ve ekipleri oluşturmak, gerekli hâllerde sperma, yumurta, embriyo, larva, ana arı ve benzeri ıslah materyallerini üretmek için Bakanlık izniyle ya da Bakanlıktan ruhsatlı üretim merkezleri ve laboratuvarlar kurmak ve araştırma kurumlarıyla iş birliği yapmak
f) Hayvanların bakım ve beslenmesi ile ilgili her türlü girdi temini ile teknik ve idari tedbirleri almak veya aldırmak
g) Üyelerce yetiştirilen damızlık hayvanların satışını yapmak, satışlarını organize etmek, bunun için müzayede düzenlemek, fuar, sergi ve panayırlar kurmak ve kurulanlara katılmak, yarışmalar tertiplemek, ödüller vermek ve yetiştirilen ırkları tanıtmak
ğ) Yetiştiricilerin ürünlerinin değer fiyatına satışını sağlayacak her türlü pazarlama organizasyonları ve ürün işleme tesislerini kurmak, kiralamak ve işletmek
h) Hayvanlar ve işletmeleri ile ilgili her türlü sigorta hizmetlerini yapmak veya yaptırmak
ı) Kredi temini konusunda çalışmalarda bulunmak
i) Kuruluş amacı ile ilgili ihtiyaç duyulan araştırmaları yapmak veya yaptırmak
j) Hayvancılığın geliştirilmesi amacıyla gerekli tesisleri kurmak, ortak olmak, işletmek, gerektiğinde bu işler için tüm hisseleri birliğe ait olmak üzere şirket ve/veya iktisadi işletme kurmak
k) Merkez birliğinin birliğe tahsis etmiş olduğu sayıda genetik materyali temin etmek ve üye işletmelerde kullanmak veya kullandırmak
1) Kayıt sistemi ve verim kayıtları için gerekli girdileri merkez birliği aracılığı ile tedarik etmek, kullanmak ve/veya kullandırmak
m) Faaliyet alanı ile ilgili olarak üyelerinin ihtiyaçlarına yönelik iş ve işlemler ile danışmanlık ve projelendirme hizmetlerini vermek
(2) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir." hükmüne; "Islah amaçlı yetiştirici birliklerine üyelik" başlıklı 10/Ç maddesinde, "(1) Birlik, Bakanlıkça belirlenen kriterler doğrultusunda asgari sayıda hayvan, kovan gibi varlığa sahip kendi türünün ıslah programına ve/veya soy kütüğü sistemlerine dâhil olan asıl üyeler ile bu şartlara sahip olmayan ya da asıl üye olmaksızın birlik imkânlarından kısıtlı olarak yararlanmak isteyen aday üyelerden oluşur. Aday üyeler genel kurula katılamaz ve oy kullanamaz.
(2) Asıl üyelerden giriş aidatı ve yıllık aidat alınır. Giriş aidatı ve yıllık aidat Bakanlıkça belirlenen üst sınırı geçmemek kaydıyla genel kurul kararı ile tespit olunur. Ayrıca üyelere verilecek hizmetler karşılığında genel kurulca belirlenecek hizmet bedeli alınabilir. Birlikler için uygulanan giriş aidatı, yıllık aidat ve hizmet bedelleriyle ilgili hükümler merkez birlikleri için de geçerlidir.
(3) Üyelik şartları ve üyeliğin kaybedilmesi ile giriş ve yıllık aidat üst sınırları Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir." hükmüne; "Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin gelir ve muafiyetleri" başlıklı 10/D maddesinde, "(1) Birliğin gelirleri, üyelerin birliğe girerken ödemiş oldukları giriş aidatları, yıllık aidatlar, hizmet bedelleri, bağış, yardım ve diğer gelirlerden oluşur.
(2) Birlik, alacaklılarına karşı tüm mal varlığı ve aktifleriyle sorumludur.
(3) Birlik, 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulan kooperatiflere sağlanan her türlü vergi ve harç muafiyetinden aynı koşullarla yararlanır." hükmüne; "Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin denetimi" başlıklı 10/E maddesinde, "(1) Bakanlık, hayvan gen kaynaklarının korunması, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ile pazarlanması faaliyetlerinde, ön soy kütüğü, soy kütüğü gibi kayıt işlemlerinde ve belgelendirme konularında birliklerle iş birliği ve birliklere yetki devri yapabilir. Bakanlık, birliklere teknik hizmetler ile sağlık ve eğitim hizmetleri konusunda gerektiğinde personel ile ayni ve nakdî destek verebilir, bunların bu Kanun kapsamındaki faaliyetlerini kontrol eder ve gerekli görmesi hâlinde denetler. Bakanlık, birliklerin ve merkez birliklerinin genel kurullarında temsilci bulundurur.
(2) Bakanlık, birlikleri ve merkez birliklerini idari, mali, hukuki ve teknik yönler ile hayvan sağlığı yönünden Bakanlık müfettiş ve kontrolörleri aracılığıyla denetler. Ayrıca, denetim sonuçları Bakanlığa bildirilmek şartıyla merkez birlikleri de kendi denetleme kurulları aracılığıyla üye birliklerini denetleyebilir. Merkez birlikleri ve birlikler, denetim sonuçlarına göre bu Kanun hükümleri çerçevesinde Bakanlıkça verilen talimatlara uymak zorundadırlar.
(3) Yapılan denetimler sonucunda, merkez birliklerinin, birliklerin ve bunların iştiraklerinin yönetim kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilerinin, Bakanlıkça verilen talimatlar ile hukuka açıkça aykırı eylem ve işlemlerinin tespit edilmesi durumunda, Bakanlık, kamu yararı ve hizmet gerekleri dikkate alınarak gecikmesinde sakınca görülen hâllerde ileride telafisi güç veya imkânsız zararlara yol açılmasının engellenmesi amacıyla bu kişileri belirli bir süre ile görevden uzaklaştırabilir veya görevlerine tedbiren son verebilir. Bu durumda Bakanlık, bir yıl içinde olağanüstü genel kurul toplantısının yapılması için gerekli tedbirleri alır.
(4) Birliklere kredi veren kurum ve kuruluşlar, verilen kredilerin gayesine uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını, plan ve projesine uygunluğu, teknik özellikleri ve kalite açısından denetleyebilir.
(5) Birliklerde görevli bulunanlar bu kuruluşlara ait mal, para ve para hükmündeki kâğıtları ve gizli de olsa bunlarla ilgili defter ve belgeleri istenildiğinde müfettişlere, kontrolörlere, denetimle görevlendirilen personele ve kredi kuruluşlarının denetim görevlilerine göstermek, sayılmasına ve incelenmesine yardımda bulunmak, istenilen bilgileri gerçeğe uygun ve eksiksiz olarak vermek ve doğru beyanda bulunmakla yükümlü oldukları gibi Bakanlıkça kendilerinden istenilen her türlü bilgi, belge ve kayıtları, tanınan süre içinde tam olarak vermek zorundadır.
(6) Yönetim kurulu üyeleri ve birlik çalışanları, kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan sorumludurlar. Bunlar, suç teşkil eden fiil ve hareketleri ile birliğin para ve malları, bilanço, tutanak, rapor ve başka evrak, defter ve belgeleri üzerinde işledikleri suçlardan dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılır.
(7) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir." hükmüne; "Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin dağılması ve tasfiyesi" başlıklı 10/F maddesinde, "(1) Birlik; ana sözleşme gereğince, genel kurul kararıyla, iflasın açılmasıyla, birlik asıl üye sayısının, yönetim ve denetim kurullarını oluşturacak sayının altına düşmesi hâllerinde Bakanlık il müdürlüğünün onayı ile dağılır. Kuruluş amacına ulaşma imkânının kalmadığının Bakanlıkça tespiti hâlinde ise Bakanlık ilgili genel müdürlüğünün onayı ile dağılır.
(2) Birliklerin dağılması, Ticaret Siciline tescil ile ilan ettirilir.
(3) Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde Kooperatifler Kanunu hükümleri uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin "Yönetim ve denetleme kurulu üyelikleri ile merkez birliği delegeleri seçimleri" başlıklı 25. maddesinin 12. fıkrasında, "Kanunun 10/E maddesinin üçüncü fıkrasına göre Bakanlıkça görevlerine tedbiren son verilen yönetim ve denetleme kurulu üyeleri bir seçim dönemi geçmeden yeniden görev alamazlar." düzenlemesine; "Merkez birliği yönetim ve denetleme kurulu üyelikleri seçimleri" başlıklı 62. maddesinin 12. fıkrasında ise, "Kanunun 10/E maddesinin üçüncü fıkrasına göre Bakanlıkça görevlerine tedbiren son verilen yönetim ve denetleme kurulu üyeleri bir seçim dönemi geçmeden yeniden görev alamazlar." düzenlemesine yer verilmiştir.
Dava Konusu Yönetmeliğin 25. maddesinin 12. fıkrası ile 62. maddesinin 12. fıkrasının İncelenmesi:
Yukarıda yer verilen 5996 sayılı Kanunun 10/E maddesinin 3. fıkrası hükmü ile idareye belli şartların oluşması halinde maddede sayılan birlik yöneticilerini belirli bir süre ile görevden uzaklaştırabilme veya görevlerine tedbiren son verme yetkisi tanınmıştır. Yine düzenleme ile Bakanlığa olağanüstü genel kurul toplantısı yapılması için gerekli tedbirleri alma görevi de verilmiştir. Kanun maddesinde görevden uzaklaştırma ve tedbiren göreve son verme konusunda bir yetki tanınmışsa da görevden uzaklaştırılan veya görevlerine son verilen kişilerin yeniden yapılacak seçimlere katılıp katılamayacağına dair bir düzenleme yapılmamış, Kanunun 10/E maddesinin 7. fıkrası ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği düzenlenmiştir.
Davalı Bakanlıkça çıkarılan yönetmelik ile yapılan düzenlemede ise, görevlerine tedbiren son verilen yönetim ve denetleme kurulu üyelerinin bir seçim dönemi geçmeden yeniden görev alamayacağı kuralı getirilmiştir.
Ancak görevden uzaklaştırılan veya görevlerine tedbiren son verilen kişilerin seçimlerde yeniden aday olup olamayacağı meselesi kanuni dayanağı olmadan doğrudan yönetmelik maddesi ile düzenlenebilecek bir konu değildir.
Şöyle ki, Anayasa'nın Seçme, Seçilme ve Siyasi Faaliyette Bulunma Hakları başlıklı 67. maddesinde, "Vatandaşlar, kanunda gösterilen şartlara uygun olarak seçme, seçilme ve bağımsız olarak veya bir siyasi parti içinde siyasi faaliyette bulunma ve halkoylamasına katılma hakkına sahiptir. ....Bu hakların kullanılması kanunla düzenlenir." hükmü yer almaktadır. Anayasa'da yer verilen hükümden de anlaşılacağı gibi seçme ve seçilme hakkının sınırlandırılması ancak kanun yoluyla yapılabilecek olup, kanunla bu yönde bir düzenleme yapılmadan doğrudan yönetmelikle bu hakka engel olacak mahiyette kural getirilmesine olanak bulunmadığı açıktır.
Yine yasada açıkça yer almayıp, dava konusu yönetmelik kuralıyla getirilen bir seçim dönemi geçmeden aday olunamayacağına dair düzenleme; 5996 sayılı Kanunun 10/B maddesinde olağan genel kurul toplantılarının 4 yılda bir yapılacağının düzenlenmesi ve buna bağlı olarak yapılan diğer düzenlemelerde de görev sürelerinin 4 yıl olarak belirlenmesi karşısında, birlik seçim döneminin 4 yıl olduğu, olağanüstü genel kurulda seçilen yeni yönetim kurulunun önceki yönetim kurulunun kalan görev süresini tamamlayacak olması dolayısıyla bir sonraki olağan genel kurul yapıldığında görevden alınan kişi açısından henüz 4 yıl olan seçim dönemi geçmediğinden, yapılacak yeni olağan genel kurulda da aday olamaması durumunun ortaya çıkacağı, uygulamada görevden alınan kişiler açısından görevden alındıklarında kendi görev sürelerinin sonuna kalan süreye göre farklı sürelerde aday olamama, kalan görev süresi üzerine bir seçim dönemi daha aday olamama gibi belirsiz bir durumun ortaya çıkacağı, bu açıdan da süre yönünden sınırların açık ve belirli olmadığı, aynı hükme dayanılarak görevine son verilen kişilerin farklı sürelerde aday olamamasının eşitlik ilkesine de aykırı olacağı, dava konusu düzenlemenin belirlilik, eşitlik, hukuki güvenlik ilkesine ve sonuç olarak hukuka aykırı bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Normlar hiyerarşisi olarak bilinen temel hukuk ilkesinin bir gereği olarak, normlar arasında altlık ve üstlük ilişkisi söz konusu olmakta ve her norm geçerliliğini bir üst hukuk normundan almaktadır. Buna göre düzenleyici bir işlemin kendinden önce gelen Kanun ve Yönetmelik hükümlerine aykırı düzenlemeler getiremeyeceği kabul edilmektedir.
Bu durumda, seçme ve seçilme hakkını kısıtlar bir düzenlemenin doğrudan yönetmelikle belirlenmesine hukuki olanak bulunmadığı ve uygulamada belirlilik ve eşitlik ilkelerini de ihlal edecek sonuçlara yol açacağı anlaşıldığından, Yönetmeliğin 25. maddesinin 12. fıkrası ile 62. maddesinin 12. fıkrasının dayanağı olan yasa maddesini aşar nitelikte ve dayanağı olan üst hukuk normlarına aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Yönetmeliğin İptali İstenilen Diğer Maddeleri Yönünden;
Anayasa'nın 124. maddesinde, Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabileceği hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, idari teşkilat yapısı içinde yer alan Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları, görev alanlarına ilişkin olarak ve yönetmelik, yönerge, tebliğ, genelge ve talimat gibi çeşitli adlar altında düzenleme yapabilmektedirler.
Öte yandan, bu düzenlemeler arasında uyulması gereken "normlar hiyerarşisi" kuramına göre, hukuk düzeni, farklı kademede yer alan Anayasa, kanun, yönetmelik ve diğer düzenleyici işlemlerden oluşan birçok normu içermekte ve her norm geçerliliğini bir üst basamakta yer alan normdan almaktadır. Normlar hiyerarşisine göre kanundan sonra gelen yönetmelik, genelge, tebliğ, talimat gibi düzenlemelerin ancak kanunda verilmiş olan hakkın kullanılmasının açıklanması ile ilgili olacağı, bu metinlerde kanun ile verilmiş olan hakkı genişletici veya daraltıcı mahiyette hükümlere yer verilemeyeceği hukukun genel ilkelerindendir.
Yukarıda yer verilen 5996 sayılı Kanun'un ıslah amaçlı hayvan yetiştirme birliklerinin düzenlendiği 10/A ve devam maddelerinden; davalı idareye, “tip ana sözleşme” belirleme, birliğe üye olmada hayvan sınırı getirme, birlik aidatlarını belirleme, birliklerin organları ile bu organların yetki ve sorumluluklarına ilişkin maddenin uygulanmasına dair usul ve esasları belirleme, üye olma ve üyeliğin kaybedilmesine ilişkin koşullar ile giriş ve yıllık aidatların üst sınırının belirlenmesi, gelir muafiyeti, denetim, dağılma ve tasfiye konularında düzenleme yapma yetkisi verildiği görülmektedir.
Bu itibarla, dava konusu Yönetmeliğin, dayanağı Kanunla verilen düzenleme yetkisi çerçevesinde kural getiren iptal istemine konu diğer maddelerinde hukuka aykırılık görülmemiştir.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 26/08/2016 tarih ve 29813 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesinin 12. fıkrası ile 62. maddesinin 12. fıkrasının İPTALİNE,
2. İptali istenilen diğer maddeler yönünden DAVANIN REDDİNE,
3. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 1/2' si olan … TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına, … TL'nin ise davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, … TL vekâlet ücretinin ise davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 14/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi