15. Hukuk Dairesi 2018/825 E. , 2018/5210 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı-karşı davacı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı-karşı davalı vekili Avukat ... ile davalı-karşı davacı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl dava, tapu iptâl ve tescil, karşı dava ise kira tazminatının tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece asıl davanın kabulüne, karşı davanın ise kısmen kabulüne dair verilen hüküm, davalı-karşı davacı vekilince temyiz olunmuştur. Davacı yüklenici, davalı-karşı davacı ise arsa sahibidir.
Asıl davada, yüklenici vekili, müvekkilinin üzerine düşen edimleri yerine getirmekle birlikte davalının kendisine isabet eden tapuları devretmekten kaçındığını ileri sürerek, zemin kat 1 ve birinci kat 2 numaralı dairelerin tapu kayıtlarının iptali ile adına tescilini talep etmiş, davalı arsa sahibi vekili ise, davacı yüklenicinin edimini tam ve eksiksiz yerine getirmediğini savunarak davanın reddini dilemiş, karşı davasında ise 16 aylık kira alacağı olan 18.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece verilen ilk kararın temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin ilamıyla hem asıl dava yönünden hem de karşı dava yönünden eksik araştırma gerekçesiyle her iki davacı taraf yararına bozulmuş, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda hüküm kurulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyulmuşsa da, bozma doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılmamış olup, usuli kazanılmış hak ilkesi uyarınca lehine bozulan taraf yararına araştırma ve inceleme yapılması zorunludur (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 09.05.1960 tarih ve 21/9 sayılı).
Asıl davada, hükmüne uyulan bozma ilamında, özetle; bahse konu inşaatın yasal hale getirilip getirilemeyeceği konusunda araştırma yapılmasına gerektiğine değinilmesine karşın, alınan iskan raporunun Belediye encümen kararıyla iptâl edildiği, esasında yapıl tatil tutanağı düzenlenerek para cezası verilip kararı alındığı anlaşılmaktadır. İskan raporunun iptâline
ilişkin ve Belediye encümen kararının iptâli yönünde idare mahkemesine dava açıldığına dair bir belge-bilgi bulunmamaktadır. Ayrıca karar tarihinden sonra yürürlüğe giren 3194 sayılı Yasa"ya eklenen geçici 16. madde yönünden de değerlendirme yapılması zorunludur.
Arsa sahibinin açmış olduğu karşı davada ise, arsa sahipleri kira tazminatı istedikleri halde mahkemece HMK"nın 82. maddesine aykırı şekilde talepten başka bir şeye yani eksik ve kusurlu işler bedeline hükmedilmiştir. 6100 sayılı HMK"nın 82. maddesinin 2. fıkrası saklı kalmak kaydıyla, hakim talepten fazlasına veya talep dışında başka bir şeye karar veremez düzenlemesi bulunmaktadır. Oysa davacı arsa sahibi karşı davasında kira tazminatı istemiştir.
Mahkemece, asıl dava az yukarıda açıklanan şekilde ve Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin (1) nolu bendinde belirtilen şekilde araştırma yapılmadan hüküm tesisi ve yine karşı davada da, talepten başka bir şeye karar verilmesi hatalı olmuştur.
Bu nedenlerle mahkemece yapılacak iş; asıl dava yönünden, hükmüne uyulan bozma ilamın doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılmalı ve ayrıca hüküm tarihinden sonra yürürlüğe giren 3194 sayılı İmar Kanunu’nun geçici 16. maddesi gereğince bir başvuru bulunup bulunmadığı ve yasa kapsamına girip girmediği hususu değerlendirilmeli ve hasıl olacak sonuca uygun hüküm kurulmalıdır.
Karşı dava yönünden ise, arsa sahipleri kira tazminatı isteminde bulunduklarından değerlendirmenin de bu doğrultuda yapılması zorunlu olup, kararın açıklanan nedenlerle bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalı-karşı davacı yararına BOZULMASINA, 1.630,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalı-karşı davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalı-karşı davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 21.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.