Danıştay 10. Daire 2017/2353 Esas 2021/4784 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2017/2353
Karar No : 2021/4784


DAVACI : …
DAVALI : 1- … Bakanlığı / …
2- … Kaymakamlığı / …

DAVANIN_KONUSU : Davacı tarafından, İçişleri Bakanlığınca kayıt altına alınan GBT bilgi fişi (Genel Bilgi Toplama) kayıtlarının silinmesi talebinin reddine dair Sarıyer Kaymakamlığı İlçe Emniyet Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işleme dayanak gösterilen İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi'nin 16. maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Davacı tarafından, hakkında daha önce verilen ceza kaydının arşiv kayıtlarından silinmesine rağmen İçişleri Bakanlığı GBT kayıtlarında silinmediği, bu durumun temel hak ve hürriyetlerin ihlali niteliğinde olduğu, mahkeme kararının uygulanmamasının Anayasa'ya aykırı olduğu, işlemin ve dayanağı Yönerge maddesinin iptali gerektiği ileri sürülmüştür.

DAVALI İÇİŞLERİ BAKANLIĞIN'NIN
SAVUNMASI : Davalı İçişleri Bakanlığı tarafından, dava konusu Yönergenin 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 13. maddesinin (c) fıkrası ve 33. maddesi, Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri Yönetmeliğinin 42. maddesinin (e) ve (t) fıkraları ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu'nun Ek 7. maddesi hükümleri çerçevesinde hazırlandığı ve dava konusu işlemin de Yönergeye uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DAVALI SARIYER KAYMAKAMLIĞI'NIN
SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ : Dava, davacı tarafından İçişleri Bakanlığınca kayıt altına alınan GBT Bilgi fişi kayıtlarının silinmesi talebinin reddine dair Sarıyer Kaymakamlığı İlçe Emniyet Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işleme dayanak gösterilen İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi'nin 16'ncı maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır.
2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu'nun Ek 7. maddesinde; "Polis, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Anayasa düzenine ve genel güvenliğe dair önleyici ve koruyucu tedbirleri almak, emniyet ve asayişi sağlamak üzere, ülke seviyesinde istihbarat faaliyetlerinde bulunur, bu amaçla bilgi toplar, değerlendirir, yetkili mercilere veya kullanma alanına ulaştırır. Devletin diğer istihbarat kuruluşlarıyla işbirliği yapar" hükmü yer almaktadır.
3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 13. maddesinde; "Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı"nın görevleri düzenlenmiş ve bunlar arasında "suç işleyip ele geçmeyen kişilerin, çalınan veya kaybedilen motorlu taşıtların, ateşli silahların, kimliği ispata yarayan her türlü belgelerin kayıtlarını tutarak güvenlik kuvvetlerine bildirmek" sayılmıştır.
Yine aynı Kanunun 33. maddesinde, İçişleri Bakanlığının Kanunla yerine getirmekle yükümlü olduğu hizmetleri tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve diğer idari metinlerle düzenlemekle görevli ve yetkili olduğu belirtilmiştir.
Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği'nin 42. maddesininde, Jandarmanın genel görevlerinden birisinin de, eski hükümlülerin, sabıkalı ya da şüpheli ve serserilerin, iş ve ilişkilerini araştırmak, belirli zaman aralıklarıyla çevrelerinde gizlice soruşturma yapmak, elde ettiği bilgileri kayıtlara geçirerek toplumun emniyet ve asayişi yönünden gerekli önlemleri almak şeklinde öngörülmüş ve Jandarmanın bu konuya ilişkin görevlerinin bir yönergede gösterileceği kuralı yer almıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat çerçevesinde, İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi hazırlanmıştır.
Dava konusu Yönergenin 9/b maddesinde sanığı yakalanmış olsa dahi hakkında bilgi formu açılacak suç türleri arasında 13'üncü sırada 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkındaki Kanuna muhalefet suçu gösterilmiş olup, 16/c-1 maddesinde, "Bu Yönergenin 9/b maddesi kapsamına giren suçların iptalinde; af, şartlı tahliye, adli sicil kaydının silinmesi, cezanın paraya çevrilmesi, tecil edilmesi veya zamanaşımı dikkate alınmaz" hükmüne yer verilmiştir.
Yönergenin amacının devletin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüne, anayasa düzenine ve genel güvenliğe dair önleyici ve koruyucu tedbirleri almak üzere; suç işlemesi sebebiyle aranmasına karar verilen, kaybolan, yakalansalar dahi bazı suçları işlemiş olan, kamu haklarından yararlanmaları konusunda sınırlama getirilen kişiler ile çalınan, kaybolan, gasp edilen veya bir olaya karışmaktan dolayı aranan ve müsaderesine karar verilip de ele geçirilemeyen motorlu taşıtların, ateşli silahların ve kimliği ispata yarayan her türlü belgelerin, güvenlik kuvvetleri ile görevli kuruluşlar arasında koordinasyon sağlamak suretiyle kayıtlarının tutulması ve bu kuruluşlar arasında iletişimin sağlanmasının esas ve usullerini düzenlemek olduğu belirtilmiştir.
Ayrıca dava konusu İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi'nin 16. maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasının iptali istemiyle daha önce açılan bir başka davada, Danıştay Onuncu Dairesinin 21/04/2015 tarih ve E:2011/9713, K:2015/1545 sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiş olup, anılan karar Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 01/03/2017 tarih ve E:2015/4611, K:2017/899 sayılı kararı ile onanmıştır.
Bu durumda, güvenlik kuvvetleri ile görevli kuruluşlar arasında koordinasyon sağlamak suretiyle kayıtlarının tutulması ve bu kuruluşlar arasında iletişimin sağlanması amacıyla emniyet makamlarının istihbari nitelikte bilgi toplamaları, adli soruşturma sonuçlarını kaydetmeleri ve bu bilgileri arşivleyip bilgi fişi düzenlemelerine ilişkin usul ve esasları belirleyen dava konusu Bilgi Toplama Yönergesi'nin 16. maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasında ve dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Dava; davacı tarafından, İçişleri Bakanlığınca kayıt altına alınan GBT Bilgi fişi kayıtlarının silinmesi talebinin reddine dair Sarıyer Kaymakamlığı İlçe Emniyet Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işleme dayanak gösterilen İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi'nin 16'ncı maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı hakkında … Asliye Ceza Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkındaki Kanun'a muhalefet suçundan verilen mahkumiyet kararının … Asliye Ceza Mahkemesinin … tarih ve … D. İş sayılı kararı ile adli sicil kaydından silinmesine karar verildiği; karar üzerine arşiv kayıtlarında gerekli işlemin yapıldığı ancak GBT kayıtlarının silinmediği iddiasıyla davacı tarafından yapılan hakkında düzenlenen GBT bilgi toplama fişi kayıtlarının silinmesi yönündeki başvurunun reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu'nun Ek 7. maddesinde; "Polis, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Anayasa düzenine ve genel güvenliğe dair önleyici ve koruyucu tedbirleri almak, emniyet ve asayişi sağlamak üzere, ülke seviyesinde istihbarat faaliyetlerinde bulunur, bu amaçla bilgi toplar, değerlendirir, yetkili mercilere veya kullanma alanına ulaştırır. Devletin diğer istihbarat kuruluşlarıyla işbirliği yapar" hükmü yer almaktadır.
3152 sayılı dava tarihindeki ismi ve şekliyle İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 13. maddesinde; "Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı"nın görevleri düzenlenmiş ve bunlar arasında "suç işleyip ele geçmeyen kişilerin, çalınan veya kaybedilen motorlu taşıtların, ateşli silahların, kimliği ispata yarayan her türlü belgelerin kayıtlarını tutarak güvenlik kuvvetlerine bildirmek" sayılmıştır.
Yine aynı Kanunun dava tarihinde yürürlükte olan 33. maddesinde, İçişleri Bakanlığının Kanunla yerine getirmekle yükümlü olduğu hizmetleri tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve diğer idari metinlerle düzenlemekle görevli ve yetkili olduğu belirtilmiştir.
Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği'nin 42. maddesininde, Jandarmanın genel görevlerinden birisinin de, eski hükümlülerin, sabıkalı ya da şüpheli ve serserilerin, iş ve ilişkilerini araştırmak, belirli zaman aralıklarıyla çevrelerinde gizlice soruşturma yapmak, elde ettiği bilgileri kayıtlara geçirerek toplumun emniyet ve asayişi yönünden gerekli önlemleri almak şeklinde öngörülmüş ve Jandarmanın bu konuya ilişkin görevlerinin bir yönergede gösterileceği kuralı yer almıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat çerçevesinde, İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi hazırlanmıştır.
Dava konusu Yönergenin 9/b maddesinde sanığı yakalanmış olsa dahi hakkında bilgi formu açılacak suç türleri arasında 13'üncü sırada 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkındaki Kanuna muhalefet suçu gösterilmiş olup, 16/c-1 maddesinde, "Bu Yönergenin 9/b maddesi kapsamına giren suçların iptalinde; af, şartlı tahliye, adli sicil kaydının silinmesi, cezanın paraya çevrilmesi, tecil edilmesi veya zamanaşımı dikkate alınmaz" hükmüne yer verilmiştir.
Yönergenin amacının devletin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüne, anayasal düzene ve genel güvenliğe dair önleyici ve koruyucu tedbirleri almak üzere; suç işlemesi sebebiyle aranmasına karar verilen, kaybolan, yakalansalar dahi bazı suçları işlemiş olan, kamu haklarından yararlanmaları konusunda sınırlama getirilen kişiler ile çalınan, kaybolan, gasp edilen veya bir olaya karışmaktan dolayı aranan ve müsaderesine karar verilip de ele geçirilemeyen motorlu taşıtların, ateşli silahların ve kimliği ispata yarayan her türlü belgelerin, güvenlik kuvvetleri ile görevli kuruluşlar arasında koordinasyon sağlamak suretiyle kayıtlarının tutulması ve bu kuruluşlar arasında iletişimin sağlanmasının esas ve usullerini düzenlemek olduğu belirtilmiştir.
Dava Konusu Yönerge Maddesinin Ve İşlemin İncelenmesi:
Davacı tarafından dava dilekçesinin iptali istenen idari işlem kısmında, Sarıyer Kaymakamlığı İlçe Emniyet Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işleme dayanak gösterilen İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi'nin 16. maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasının iptalinin istendiği, sonuç ve istem kısmında ise işlem ile birlikte Yönerge'nin 16. ve ilgili maddelerinin iptali şeklinde talepte bulunulduğu görülmüş olmakla birlikte; dava konusu işlemde, davacının adli sicil arşiv kayıtlarının silinmesine karar verilmesi üzerine GBT Bilgi fişi kayıtlarının da silinmesi talebinin İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi'nin 16. maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasında yer alan "9/b maddesi kapsamına giren suçların iptalinde; af, şartlı tahliye, adli sicil kaydının silinmesi, cezaların paraya çevrilmesi, tecil edilmesi ve ceza zamanaşımı dikkate alınmaz." hükmü gerekçe gösterilerek reddedildiği anlaşıldığından; düzenleyici tasarruf yönünden hukuki inceleme, dava konusu işlemde de dayanak olarak gösterilen Yönerge'nin 16. maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasına yönelik olarak yapılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden, güvenlik kuvvetleri ile görevli kuruluşlar arasında koordinasyon sağlamak suretiyle kayıtlarının tutulması ve bu kuruluşlar arasında iletişimin sağlanması amacıyla emniyet makamlarının istihbari nitelikte bilgi toplamaları, adli soruşturma sonuçlarını kaydetmeleri ve bu bilgileri arşivleyip bilgi fişi düzenlemelerine ilişkin usul ve esasları belirleyen dava konusu Bilgi Toplama Yönergesi'nin 16. maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasında yer verilen düzenlemenin davalı idareye verilmiş düzenleme yapma yetkisi kapsamında, önleyici ve koruyucu tedbir amacıyla getirildiği, düzenlemede kamu yararına ve üst hukuk normlarına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu nedenle, davacının 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkındaki Kanuna muhalefet suçu nedeniyle almış olduğu cezanın Adli Sicil Kanunu hükümleri uyarınca adli sicil kayıtlarından silinmiş olmasının, yukarıda belirtilen mevzuat çerçevesinde çıkarılan Yönergede yer alan düzenlemeler karşısında bilgi formunun iptali sebebi olmayacağından dava konusu işlemde de hukuka aykırılık görülmemiştir.
Ayrıca dava konusu İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Daire Başkanlığı Bilgi Toplama Yönergesi'nin 16. maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasının iptali istemiyle daha önce açılan bir başka davada, Danıştay Onuncu Dairesinin 21/04/2015 tarih ve E:2011/9713, K:2015/1545 sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiş olup, anılan karar Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 01/03/2017 tarih ve E:2015/4611, K:2017/899 sayılı kararı ile onanmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 14/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.