Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2018/1677 Esas 2018/5207 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Asıl dava ve birleşen dava kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptâl ve tescil istemine ilişkin olup mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm davalı ... Belediyesi vekili tarafından yasal süresi içerisinde temyiz olunmuştur.
Asıl ve birleşen davada davacılar vekili dava dilekçeleri ve 02.06.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile dava konusu 20.03.2010 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca müvekkillerine düşen 3, 6, 8 ve 11 numaralı bağımsız bölümlerin davalı ... Belediyesi adına olan tapu kaydının iptâli ile 3 numaralı bağımsız bölümün asıl davacılar ..., ... ile birleşen davanın davacısı ... adına payları oranında tapuya kayıt ve tesciline, 6 numaralı bağımsız bölümün davacılardan ... adına, 8 numaralı bağımsız bölümün davacılardan ... adına, 11 numaları bağımsız bölümün de davacılardan ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: "Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nev"i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30"uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). (1) sayılı tarifede yazılı nispi karar ve ilam harcının 1/4"ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesinde gösterilen
süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Harçlar Kanunu ile ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, emredici nitelikte bulunduğundan mahkemece ve Yargıtay"ca re"sen nazara alınır.
Taraflar Harçlar Kanunu"na göre harçtan muaf olan kişi ve kurumlardan değillerdir. Nispi karar ve ilam harcına tabi davalarda, dava değeri üzerinden peşin karar ve ilam harcı alınması zorunludur. Uyarıya rağmen yatırılmaması halinde Harçlar Kanunu"nun 32. maddesine göre müteakip işlemler yapılamayacağından dava dosyasının işlemden kaldırılması gerekir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 04.12.2013 gün 2013/21-445 Esas, 2013/1625 Karar sayılı ilamı ve Dairemizin yerleşik uygulamaları bu yöndedir.
Yukarıda yapılan bu açıklamalar ve sözü edilen kurallar doğrultusunda somut olay değerlendirildiğinde; harca esas değer 10.000,00 TL gösterilmek suretiyle peşin harç yatırılmış, mahkemece alınan 16.05.2014 tarihli bilirkişi raporunda davacı veklince tapu iptâl ve tescili talep edilen 4 bağımsız bölümün her birinin harca esas değerinin 100.000,00"er TL olduğu tespit edilmiştir. Buna göre mahkemece yapılması gereken bilirkişi tarafından yapılan tespite göre belirlenen harca esas değer üzerinden, tapu iptâl ve tescili talep edilen bağımsız bölümler bakımdan asıl ve birleşen davada yatırılan peşin harçlar ve ıslah harcı mahsup edilmek suretiyle eksik kalan bakiye peşin karar ve ilam harcını yukarıda belirtilen usul uyarınca davacı vekiline süre verilmek suretiyle ikmal ettirmek ve harca ilişkin eksiklik giderildikten sonra yargılamaya devam edilerek esas hakkında karar vermek, eksikliğin verilen kesin sürede giderilmemesi halinde Harçlar Kanunu"nun 32. maddesi gereğince dosyanın işlemden kaldırılmasına karar vermekten ibarettir. Anılan sebeplerle harç ikmal edilmeden davanın esasına ilişkin yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup kararın bozulması uygun görülmüştür. Bozma sebebine göre davalı vekilinin temyiz itirazları bu aşamada incelenmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın kamu düzeninden olan harç yönünden BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin ve Yargıtay başvurma harçlarının istek halinde temyiz eden davalı ..."na geri verilmesine,
karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 20.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.