9. Hukuk Dairesi 2011/21000 E. , 2013/19738 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ile hafta tatili ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, şöför olarak davalı işyerinde çalıştığını, yazın ayın 25 günü, kışın 20 günü 24 saat araçta bulunduğunu, tüm ulusal bayram genel tatillerde çalıştığını, ve hiç hafta tatili iznini kullanmadığını ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, işyerinde fazla çalışma uygulaması olduğunu ve davacının yaptığı fazla çalışmaların karşılıklarının ödendiğini, resmi tatillerin kullandırıldığını belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının emeklilik nedeni ile sona eren ilk dönem karşılığı kıdem tazminatına hak kazandığı, dini ve milli bayramlarda çalıştığını ispatladığı, yıllık ücretli izin alacağı bulunduğu, bunlara ilişkin davalı tarafça herhangi bir delil sunulmadığı, davacının fazla mesai yaptığını ve hafta tatillerinde çalıştığını somut olarak ispat edemediği, ayrıca dava dilekçesinde ayda 20-25 gün çalıştığına ilişkin beyanı olduğu gerekçesi ile bilirkişi raporuna dayanılarak, bakiye kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti ile ulusal bayram genel tatil ücretlerinin kabulüne fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti ile fazlaya ilişkin ulusal bayram- genel tatil ücreti taleplerinin reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Somut olayda davacı davalı otobüs firmasında şehirlerarası şöför olarak çalışmıştır.
Davacı fazla çalışma yaptığını ispat yönünde takometre kayıtlarını sunmuş, işyerinde çalışmış olan bir kişiyi tanık olarak dinletmiştir.
Davalı işveren davacının fazla çalışma yaptığını kabul etmiş ancak ücretini ödediği savunmasına ilişkin herhangi bir bordro, hesap pusulası v.s davacı tarafından imzalı bir belge sunmamıştır.
Davalı işyerinde davacı gibi şöför olarak çalışan tanık ... ..., ..., ... ve ...’ ya seferler yaptıklarını, ayda ortalama 35-40 kez sefere çıktıklarını, bir günde ortalama 9-10 saat araç kullandıklarını, bazen 15 saate ulaştığını, davalı işyerinde uluslararası sürüş kurallarının uygulanmadığını , ceza kesildiğinde kendilerinin verdiğini, takometre sisteminin iyi işlemediğini, bu nedenle fazla yol yapabildiklerini, dini ve milli bayramlarda çalıştıklarını, bazen 2,5-3 ay arabadan inmediklerinin olduğunu, haftada bir gün tatillerinin olmadığını 24 saat çalıştıklarını , fazla mesai ücreti almadıklarını beyan etmiştir.
Bilirkişi raporunda takometre kayıtlarının fazla çalışma yapıldığı konusunda kanaat uyandıracak nitelikte olmadığı belirtilerek davacı tanık beyanına itibarla haftada ortalama 6 saat fazla çalışma yaptığı kabul edilerek hesaplama yapılmıştır.
Davalının, davacının fazla çalışma yaptığını kabul etmesi ancak ücretini ödeme olgusunu ispat edememesi karşısında mahkemece davacının fazla çalışma yaptığını somut olarak ispatlayamadığı gerekçesiyle isteğin reddedilmesi hatalıdır.Davacının fazla çalışma yaptığı kabul edilerek bilirkişi raporunda yapılan hesaplama doğrultusunda isteğin hüküm altına alınması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 27.6.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.