16. Hukuk Dairesi 2018/985 E. , 2019/2639 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "dayanak tapu kaydı miktarından lehine tescil kararı verilen davacı ... mirasçılarının hissesine düşen miktarın belirlenmesi, bu miktara ek olarak 100 dönüm taşınmaz için de zilyetlikle kazanım şartlarının oluştuğu gözetilerek bu miktar taşınmazın da ... mirasçıları adına tesciline, kalan bölümlerin ise davalı Hazine adına tesciline karar verilmesi" gereğine değinilerek bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda temyize konu çekişmeli 23 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki davanın kısmen kabulüne, 22 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki davanın reddine; çekişmeli 23 parsel sayılı taşınmazın 23.08.2017 tarihli bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 459,50 metrekarelik ve (B) harfi ile gösterilen 100,000 metrekarelik alanların ayrı ayrı ifraz edilerek aynı adanın son parsel numarası verilmek suretiyle payları oranında davacı ... mirasçıları adına tesciline, bu parselden geriye kalan kısmın aynı vasıf ve nitelikte aynı parsel numarası ile tespit gibi tesciline, çekişmeli 22 parsel sayılı taşınmazın tespit gibi tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, uyulmasına karar verilen bozma ilamı gereğince, çekişmeli taşınmazların davacı ...’nin payının bulunduğu Şubat 1951 tarih ve 37 numaralı tapu kaydı kapsamında kaldığı, ancak değişir sınırlı bu tapunun miktarıyla geçerli olduğu, ayrıca davacı ...’nin 1962 yılında yapılan toprak tevzi çalışmalarından 20 yıl öncesine dayanan zilyetliğinin bulunduğu belirtilerek, 23.08.2017 tarihli bilirkişi raporunda 23 parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen 459.50 metrekarelik kısmı dayanak tapu kaydı miktarından ... hissesine düşen miktar olarak, (B) harfi ile gösterilen 100000 metrekarelik kısmı ise zilyetlikten edinilebilecek miktar olarak kabul edilerek, bu kısımların davacı ... mirasçıları adına tesciline karar verilmiş ise de, verilen karar usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. Dairemizce, önceki tarihli kararın temyiz incelemesi sonucu verilen bozma ilamında maddi hata sonucu, davanın aktarılan dava olduğu ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 30/2. maddesi gereğince çekişmeli taşınmazlar üzerindeki hak sahiplerinin re"sen belirlenmesi gerektiği hususu gözetilmemiş, bunun sonucu olarak; "dayanak tapu kaydı miktarından davacı ... mirasçılarının hissesine düşen miktarın belirlenmesi, bu miktara ek olarak 100 dönüm taşınmazın da zilyetlikle kazanım şartlarının oluştuğu gözetilerek ... mirasçılarına verilmesi, kalan bölümlerin ise davalı Hazine adına tesciline karar verilmesi" gerektiği belirtilmiştir. Halbuki, davacı dayanağı Şubat 1951 tarih ve 37 numaralı tapu kaydı tesisinden itibaren tedavülleriyle birlikte değerlendirildiğinde, bu kaydın ilk geldisi olan Eylül 1290 tarih ve 201 numaralı tapu kaydının gittilerinden Haziran 324 tarih ve 65 numarada 1/4 Azize payı, Eylül 928 tarih ve 31 numarada 1/4 Hüsnü payı, Şubat 951 tarih ve 37 numarada 1/4 davacı ... payı ve 1/4 Abdulaziz Halis Böke payı bulunduğu anlaşılmaktadır. Maddi hataya dayalı bozma ilamına uyulması taraflar lehine usulü müktesep hak doğurmaz.
Hal böyle olunca, mahkemece yapılması gereken, değişebilir sınırları ihtiva etmesi nedeniyle miktarı ile geçerli olan davacı dayanağı 919 metrekare yüzölçümündeki tapu kaydının, 3402 sayılı Kanun’un 20. ve 21. maddeleri gereğince kapsamı kadar bölümü belirlenerek, bu bölümde tüm tapu maliklerinin zilyetlik durumu araştırılmak ve intikal görmemiş olan Haziran 324 tarih 65 numarada 1/4 pay sahibi Azize ile Eylül 928 tarih, 31 numarada 1/4 pay sahibi Hüsnü’nün ölüm tarihleri de tespit edilmek suretiyle, diğer tapu malikleri lehine 3402 sayılı Yasa’nın 13/B-c koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmeli; Azize ve Hüsnü payının hukuki değerini koruduğunun belirlenmesi halinde payları oranında tüm tapu malikleri adına, hukuki değerini yitirmiş ise onlar dışındaki diğer tapu malikleri ... ve Abdulaziz Halis Böke’nin mirasçıları adına tescile karar verilmesi gerektiğinin düşünülmeli; bunun dışında kalan bölümde Toprak Tevzi çalışmaları sonucu oluşan tapu kayıt tarihine kadar zilyetlikle edinme şartlarının oluşması halinde müşterek maliklerin her birinin ayrı ayrı 100 dönüm yer edinebilecekleri göz önüne alınarak bu miktar taşınmazın zilyetleri adına, geriye kalan kısmın da Hazine adına tesciline karar verilmelidir.
Mahkemece belirtilen hususlar dikkate alınmaksının yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olduğu gibi, mahkemenin ret kararına göre de; çekişmeli taşınmazların tutanaklarında malik haneleri açık olduğu halde tespit gibi tescil kararı verilmesi de isabetsiz olup, davacı ... vekili ve davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.