Danıştay 13. Daire 2021/3634 Esas 2021/3329 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/3634
Karar No:2021/3329

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Yönetim Birliği
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : ...İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, Orta Edirne Katı Atık Yönetim Birliği'nce 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 35/a maddesi uyarınca kapalı teklif usulüyle 04/03/2021 tarihinde gerçekleştirilen "Katı Atık Düzenli Depolama Sahasının İşletilmesi ve Oluşan Metan Gazından Elektrik Enerjisi Üretilmesi 25 Yıllığına Sınırlı Ayni Hak Tesis Edilmesi ile Kiraya Verilmesi İşi" ihalesinde değerlendirme dışı bırakılan davacı tarafından anılan ihalenin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; anılan ihaleye iki isteklinin (...Enerji A.Ş. ve davacı Arslan Kara'nın) teklif dosyası sunduğu, birinci istekli olan ...Enerji A.Ş.'nin teklifinin cironun %10'u oranında olduğu, ikinci istekli olan davacının teklifinin ise cironun %30'u oranında olduğunun görüldüğü, ihalenin 15/02/2021 tarihinde ilana çıkarıldığı, davacı tarafından 24/02/2021 tarihinde ihale dokümanının satın alındığı, 25/02/2021 tarihinde Pendik Vergi Dairesi'nden vergi mükellefiyeti oluşturarak vergi levhasının alındığı, 26/02/2021 tarihinde Pendik Esnaf ve Sanatkarlar Odası ile İstanbul Esnaf ve Sanatkarlar Odası'na oda kaydının yapıldığı, istekli davacının ihale ilan tarihi ve ihale dokümanı satın aldığı tarih itibarıyla vergi mükellefiyetinin olmadığı ve ticari faaliyeti bulunmadığı gerekçeleriyle ihaleye katılma yeterliliğine sahip olmadığının değerlendirildiği, Edirne ilinde bulunan ve toplam nüfusu 210.000 kişi olan Edirne Katı Atık Yönetim Birliği'ne (EDİKAB) ait tesisin, cironun %10'u karşılığında sözleşmeye bağlanarak işletildiği, Edirne ili, Keşan ilçesinde toplam nüfusu 130.000 kişi olan Güney Edirne Katı Atık Birliği'ne (GÜNEKAB) ait tesisin, cironun %8,25'i karşılığında sözleşmeye bağlanarak işletildiği dikkate alındığında, yapısal ve sosyo ekonomik olarak davalı birliğe emsal olan bu iki tesiste işlenecek atık miktarı ve elde edilecek ciro davalı birlikten (OREKAB) elde edilmesi beklenen cirodan çok daha fazla olduğu hâlde, işletmecilerin ödeyeceği payların %10 ve %8,25 olduğu, davacının %30'luk teklifinin 25 yıllık işletme süresi ve ilk yatırım maliyeti göz önünde bulundurulduğunda sağlıklı ve sürdürülebilir bir oran olmadığına karar verildiği, bu gerekçelerle davacının teklifinin değerlendirilme dışı bırakılması üzerine, 04/03/2021 tarihli ihalenin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı;
Dava konusu ihale için 15/02/2021 tarihinde ilana çıkıldığı, davacının 24/02/2021 tarihinde ücretini ödeyerek ihale dokümanı satın aldığı, 25/02/2021 tarihinde Pendik Vergi Dairesi'nden vergi mükellefiyeti oluşturarak vergi levhası aldığı, 26/02/2021 tarihinde Pendik Esnaf ve Sanatkarlar Odası ile İstanbul Esnaf ve Sanatkarlar Odası'na kayıt yaptırdığı, davacının geçmişte hiçbir vergi mükellefiyetinin ve oda kaydının bulunmadığı, ayrıca davacı tarafından sunulan teklifin, emsalleri ve işin niteliği değerlendirildiğinde sağlıklı, sürdürülebilir ve ekonomik anlamda avantajlı bir teklif mahiyetinde olmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ihaleye katılım şartlarını ihlâl etmeksizin katıldığı, buna rağmen 15/03/2021 tarih ve 13 sayılı ihale komisyon kararında ihaleye katılma yeterliliğine sahip olmadığına karar verildiği, söz konusu kararın hukukîlikten uzak, soyut gerekçelere dayandığı, sunulan daha yüksek teklif reddedilmekle kamu zararına sebebiyet verildiği, kararda yerindelik denetimi yapıldığı, adil yargılanma hakkının ihlâl edildiği, gerçek kişi sıfatıyla ihaleye katıldığı, ihale dokümanı alınması aşamasında vergi mükellefi olma şartı bulunmadığı, ihaleye katılım yeterliliğinin ihale oturumunda ihale yeterlilik zarfının içerisinde sunulan belgelerde arandığı, teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ile 5346 sayılı Kanun kapsamında Elektrik Piyasası Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması'ndan (YEKDEM) faydalanma imkânının kaybedildiği ve bu yönüyle de kamu zararına sebebiyet verildiği, ihale dışı bırakılmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, usûle ilişkin olarak, temyiz başvurusunun süresinde yapılmadığı; esasa ilişkin olarak ise; her ne kadar davacı tarafından ihaleye katılım şartları sağlanmış olsa da, ilan tarihi itibarıyla yeterlik kriterlerinin sağlanmadığı, vergi levhası ile oda kaydının ihale dokümanı satın alındıktan sonra tamamlandığı, davacının herhangi bir meslekî geçmişi ve yeterliliği bulunmadığı yönündeki tespitlerden hareketle, teklifin sağlıklı, sürdürülebilir ve uygulanabilir nitelikte olmadığı yönünde değerlendirmeye ulaşılarak, davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, değerlendirmede fiyat dışı unsurların da göz önüne alınması gerektiği, Edirne ilinde bulunan ve toplam nüfusu 210.000 kişi olan Edirne Katı Atık Yönetim Birliği'ne (EDİKAB) ait tesisin, cironun %10'u karşılığında sözleşmeye bağlanarak işletildiği, Edirne ili, Keşan ilçesindeki toplam nüfusu 130.000 kişi olan Güney Edirne Katı Atık Birliği'ne (GÜNEKAB) ait tesisin, cironun %8,25'i karşılığında sözleşmeye bağlanarak işletildiği, yapısal ve sosyo ekonomik olarak davalı birliğe emsal olan bu iki tesiste işlenecek atık miktarı ve elde edilecek ciro davalı birlikten (OREKAB) elde edilmesi beklenen cirodan çok daha fazla olduğu hâlde, işletmecilerin ödeyeceği payların %10 ve %8,25 olduğu, davacının %30'luk teklifinin 25 yıllık işletme süresi ve ilk yatırım maliyeti göz önünde bulundurulduğunda sağlıklı ve sürdürülebilir bir oran olmadığının değerlendirildiği, verilecek hizmet kesintisiz olarak sunulması icap eden bir kamusal hizmete müteallik olduğundan, sürdürülebilirliğinin önem arz ettiği, öte yandan, davacının YEKDEM'den faydalanma imkânlarına ilişkin iddialarının mesnetsiz ve varsayımlara dayalı olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki ...İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan ...-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 14/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.