17. Hukuk Dairesi 2019/3689 E. , 2020/7933 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hüküm davalı ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hayv. Gıda San ve Tic. A.Ş. ve davalı ... A.Ş vekillerince temyiz edilmiş davalı ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hayv. Gıda San ve Tic. A.Ş. vekilince de duruşma talep edilmiş duruşma için tayin edilen 25.11.2020 Çarşamba günü davacı ... ...Ulus. Taş. İnş. Tur. Pet. Gıda San ve Tic. Ltd. Şti. vekili Av. ... ile davalı ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hayv. Gıda San ve Tic. A.Ş. vekili Av. ... geldiler. Diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; davalıların sürücüsü, işleteni ve trafik sigortacısı olduğu aracın, davacıya ait tıra çarpması neticesinde meydana gelen trafik kazasında tırın ve içindeki yüklü araçların hasara uğradığını, kaza sonucu yüklü araçlarda meydana gelen hasar için mal sahibi ... şirketine 27.750 USD ödendiğini, ve 3.4.2014 tarihli ibraname ve temlikname alındığını, davacının adı geçen şirketin halefi olduğunu, kaza ile ilgili belgelerden davalı vasıta sürücüsünün % 100 kusurlu olduğunu belirterek şimdilik 27.750 USD nin 22.7.2013 tarihinden itibaren en yüksek faizi ile müştereken ve müteselsilen kusur oranına göre tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hay. Gıda. San. ve Tic. AŞ. vekili, davalı ... vekili ve davalı ... davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama, iddia, savunma ve toplanan delillere göre; davanın kabulü ile 25.650 USD"ye davalı ... yönünden 15/11/2013 tarihinden, diğer davalılar yönünden hasar tarihi 22/07/2013 tarihinden itibaren USD ye kamu bankalarının 1 yıllık mevduata uyguladığı en yüksek faiz işletilmek sureti ile fiili ödeme tarihindeki Türk Lirası karşılığının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, davalı ... şirketinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlandırılmasına karar verilmiş; hüküm, davalı ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hay. Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekili ile davalı ... A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hay. Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekili ile davalı ... A.Ş. vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası kaynaklanan araç hasarı nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili, Irak’ta bulunan şirkete satışı yapılmış ve teslimat için davacıya ait tıra yüklenmiş olan araçlardan 6 tanesinin gerçekleşen kaza neticesinde hasara uğradığı, yüklü araçlarda oluşan hasar nedeniyle Iraklı şirkete 27.750 USD ödeme yapıldığından bahisle ödenen bedelin davalılardan tahsili talep edilmiştir. Mahkemece, bozma ilamı öncesinde dava kısmen kabul edilerek davacı lehine 25.650 USD maddi tazminat hükmedilmiştir. Hükmün davalı ... vekili ve davalı ... Lojistik şirketi vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin ... ilamıyla hükme esas alınan bilirkişi raporunda hasarlanan 6 adet sıfır araçtan, ağır hasarlandığı için Irak"a girişine izin verilmeyen bir aracın tamirinin ekonomik olmadığı ve tam hasarlı olduğu belirtilmiş ise de araçta meydana gelen hasara ilişkin tamir ve sovtaj bedeli denetime elverişli, ayrıntılı ve gerekçeli olarak açıklanmadığı, Irak"a girişine izin verilmeyen aracın Türkiye"de kaldığı belirtilmiş ise de; mahkemece aracın kimin uhdesinde bırakıldığı araştırılmadığı, Buna göre; aracın sovtajının kimde bırakıldığı davacıdan sorulup, tüm dosya münderecatı birlikte değerlendirilerek, aracın tamirinin ekonomik olmadığı ve perte ayrılmasının uygun olduğu belirlenmesi durumunda, aracın değerinden sovtaj bedelinin mahsup edilip edilmeyeceği hususunda ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılamada hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacı tarafından sunulan araç hasarına yönelik eksper raporundaki tespitlere katılarak 1 aracın tamiri ekonomik sayılmayacak seviyede ağır hasar gördüğünden pert olmuş haliyle Türkiye sınırları dışında "Kuzey Irak-...Gümrüğü"nün uhdesinde" kaldığı belirlendiğini transit emtia olarak çekilmesi karşılığında katlanılması gereken ağır brokratik işlemler ve masraflar olacağı davacının da aracın sahibi olmadığı taşıyıcı sıfatıyla gümrükten çekme veya sorgulama yetkilerinin bulunmadığı, 13.000 USD bedelindeki aracın 9.000 dolar üzerinde ve ekonomik olmayacak şekilde onarımı gerektiği özellikle motor bloğu ve radyatör grubundaki hasar nedeniyle tam randıman alınamayacağı, davacıya ait çekiciye bağlı taşıyıcının alt ve üst katında bulunan toplam 8 adet, Kia marka 2014 model sıfır kilometre vasıtalardan hasarlanan 6 tanesinden 5 adedinin onarımı için sarf edilmesi gereken bedel ile 1 tanesinin tamiri ekonomik sayılmayacak seviyede ağır hasar gördüğünden pert olmuş haliyle Türkiye sınırları dışında "..."nün uhdesinde" kaldığı belirlendiğini dolayısıyla uğranılan zararın, değer kayıpları da dahil toplam 25.650,00 USD olabileceği ve bu bedelin tamamından davalıların sorumlu olduğu tespit edilmiş, mahkemece bilirkişi raporu doğrultusunda bozma öncesi verilen ilk kararla aynı karar verilerek davalılar alehinde 25.650,00 USD hükmedilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uygun yargılama yapılmış ise de zararın tespiti doğru yapılmamıştır. Dosyanın incelemesinde davacı tarafından dosyaya sunulan belgelerden; davacıya ait araçta yüklü olan hasarlı 6 adet araçtan 5 tanesinin Irak’a girişi yapıldığı 1 tanesinin ise ağır hasarlı olması nedeniyle Irak’a girişi yapılamadığı anlaşılmaktadır. Davacı vekilinin 27.02.2018 tarihli beyanlarında ve ekinde ilgili belgeler de sunularak; Irak’taki alıcı şirketin önce ...Gümrük Müdürlüğü’ne 26.07.2013 tarihinde dilekçe ile arabanın akıbeti için heyet oluşturulup arabanın akıbetinin belirlenmesi için dilekçe verdiğini, daha sonra ağır hasarlı olduğu için arabayı içeri sokmasının mümkün olmadığı ve müsadere edileceğini öğrenince geç kalma cezası 350 Bin Dinar ve 35 gün gümrükte bekleme/otopark ücreti olarak da ek ücret ödememek için arabanın pertini almaktan feragat ettini ve hakkını Irak hükümetine bıraktığını bu nedenle aracın pert bedeli alıcı tarafından alınmadığını belirtmiştir.
Davacı şirketin ağır hasarlı olan söz konusu 1 adet aracın bedelinin tamamını Irak’taki alıcı şirkete ödemesi nedeniyle aracı ...Gümrük Müdürlüğü’den teslim alma hakkı olmasına göre, mahkemece, Irak’a girişi yapılamayan 1 adet aracın hasar bedelinin tespiti yönünden; aracın değerinden sovtaj değerinin düşülerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken mahkemece, sovtaj bedelinin neden düşülmediği de gerekçede tartışılmadan bozma öncesi verilen kararla aynı kararın verilmesi isabetli olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hay. Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekili ile davalı ... A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hay. Gıda San. ve Tic. A.Ş. vekili ile davalı ... A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 2.540,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hay. Gıda San. ve Tic. A.Ş."ye verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davalı ... A.Ş yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Loj. Taş. Pet. İnş. Tar. Hay. Gıda San. ve Tic. A.Ş. ile... Sigorta A.Ş."ye geri verilmesine 01/12/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.