Mahkemesi :Çüngüş Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Tarihi :06.03.2014
No :2011/47-2014/159

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Kanunun 79/10 ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddeleridir. Anılan Kanunlarda ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki somut olayda; davacı, muris eşinin, 20.07.2006-20.10.2006, 01.03.2007-30.10.2007 ve 01.03.2008-30.10.2008 tarihleri arasındaki çalışmalarının tespitini istemiş, Mahkemece; tanık anlatımlarına itibar edilerek istem gibi kabul kararı verilmiştir. Dava konusu dönemde, Kuruma bildirimi bulunup bulunmadığı araştırılmayan davacı tanıkları ile diğer kamu tanıklarının yetersiz beyanlarına itibar edildiği, davacı murisi Ö. A."nın şahsi dosyasının Kurumdan celbedilmediği, işverenin kim olduğunun ve davalı işverene ait işyerinin kabul edilen dönemde faal olup olmadığının yeterince araştırılmadığı, bu yönüyle, mahkeme kararının eksik inceleme ve araştırma sonucu verildiği anlaşılmıştır.
Bu halde, Mahkemece yapılacak iş; davaya konu dönemde, murisin çalışmaları ile işyerinin kapsam ve kapasitesi ve niteliğinin belirlenebilmesi bakımından, öncelikle davacı isticvap edilerek, murisin hangi işveren nezdinde ve nerelerde çalıştığı hususu açıklattırılmalı, davalının M. Köyü"nde inşaat yaptığı anlaşılmakla, bu inşaatlara ilişkin ruhsat ve diğer belgeler ilgili belediyeden, vergi mükellefi olduğu tarihler ile buna ilişkin yoklama fişleri ve muhtasar beyannameleri bağlı bulunulan vergi dairesinden istenilmeli, ayrıca davalı D.. K.."ın var ise ortak olduğu şirket araştırılmalı, çalışmaların geçtiği iddia edilen inşaat işyerlerinin davalı ya da şirket adına kayıtlı olup olmadığı hususu belirlenmeli, böyle bir şirketin varlığı halinde, işyeri dosyası ile dava konusu döneme ilişkin dönem bordroları Kurumdan istenilmeli, kapsam durumu saptanmalı, böylelikle davalı işveren net olarak belirlenmeli, davacı murisinin çalıştığı iddia edilen inşaat işyerinin şirket nezdinde kayıtlı olduğunun tespiti halinde, HMK 124. maddesi gereğinde davaya dahil edilmesi sağlanmalı, muris sigortalının hizmet dökümünü içeren şahsi dosyası Kurumdan celp edilmeli, talep konusu dönemde çalışmaları bulunan bordro tanıkları, komşu işyeri sahip ve kayıtlı çalışanları ile inşaat yapıldığı belirtilen köyün muhtar, aza ve davalıya inşaat yaptıran diğer kişiler resen araştırılarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı ve diğer tanık anlatımları karşılaştırılmalı, varsa çelişki giderilmeli, işyerinde Kurum tarafından yapılmış tespit ve müfettiş saptaması bulunup bulunmadığı araştırılmalı, işyerinin varlığı, yapılan işin niteliği ile murisin kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının, hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği, ya da, bildirim dışı kaldığı hususu ve yine çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı yöntemince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı biçimde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılardan Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.