18. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/442 Karar No: 2016/4202 Karar Tarihi: 10.03.2016
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2016/442 Esas 2016/4202 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davanın konusu, bir taşınmazın kamulaştırmasız el koyma nedenine dayalı olarak bedelinin faiz ve masraflarıyla birlikte davalıdan tahsiline ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde kabul edilen davaya yapılan temyiz başvurusunda, gerçekçi ve doğru sonuçlar elde etmek için uygun emsal araştırması yapılarak değerlendirme yapılması gerektiği ve emlak vergi değerlerinin dava konusu taşınmaz ile emsalin karşılaştırılmasında göz önünde tutulması gerektiği belirtilmiştir. Kanun maddeleri olarak Kamulaştırma Yasası'nın 11. maddesinin (g) ve (d) bentleri gösterilmiştir. Mahkeme, esaslar göz önünde bulundurulmadan verilen hükümlerin isabetsiz olduğuna karar vererek kararı bozmuştur. Uygun emsal tespit edilerek tapu kaydı, satış akit tablosu ve emlak vergisi fiyatları gibi açıklamaların yapıldığı ayrıntılı bir bilirkişi raporu hazırlanması istenmiştir.
18. Hukuk Dairesi 2016/442 E. , 2016/4202 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, ... İli ... İlçesi ... Mahallesi 269 ada 6 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırmasız el koyma nedenine dayalı olarak bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; 1-Kamulaştırma Yasası"nın bedelin tespiti esaslarını düzenleyen 11. maddenin (g) bendi hükmüne göre; kamulaştırılacak taşınmazın arsa olarak kabulü halinde değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsallerin satış değeri esas alınarak değerinin tespit edilmesi gerekir. Bu esaslara göre gerçekçi ve doğru sonuçlara ulaşılabilmesi için; emsal alınan taşınmazın satış tarihinin değerlendirme tarihinden önce ve değerlendirme tarihine yakın bulunması, dava konusu taşınmaza örnek teşkil edebilecek nitelikte, dava konusu taşınmaz ile aynı veya yakın semtlerde bulunması, topografik yapısı, manzarası, konumu, üzerinde yapılabilecek inşaat ve katlar için izin ve ruhsat sınırları, yüzölçümleri, imar uygulamasına konu edilmiş olup olmadıkları, sokak, cadde veya şehir alanlarına cepheleri ve mesafeleri gibi yönlerden benzer ya da yakın özelliklere sahip bulunması gereklidir. ... gibi büyük şehirlerde yukarıda açıklanan bu özellikler itibarıyla dava konusu taşınmaza daha yakın konumda ve değerlendirme tarihine yakın satış tarihli taşınmaz satışlarının bulunması mümkün olduğu halde hükme esas alınan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmaz ile yukarıda açıklanan özellikler itibarıyla benzer özellikler taşımayan ve satış tarihinin 1993 olması nedeniyle aradan geçen uzun sürenin yanıltıcı sonuçlara götürebileceği de dikkate alınmadan ... Mahallesi 1527 ada 17 parselin satışının somut emsal alınmış olması,
Kabule göre de; 2-2942 sayılı Yasanın 11. maddesinin (d) bendi gereğince emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmaz ile emsalin karşılaştırılmasında göz önünde tutulması gerekir. Somut emsal olarak alınan taşınmaz ile dava konusu taşınmazın 2012 yılı emlak vergi değerleri karşılaştırıldığında emsal alınan taşınmaz dava konusu taşınmaza göre daha değerli olduğu halde bilirkişi raporuna göre ters orantı oluşacak şekilde dava konusu taşınmazın emsale göre daha değerli olduğunun kabul edilmesi karşısında emsalin dava konusu taşınmaza uygun emsal olmadığı izlenimini uyandırmaktadır. Mahkemece, dava konusu taşınmazın yer aldığı ilde emsal olabilecek özel amacı olmayan arsa satışlarının bulunmadığı düşünülemeyeceğinden uygun emsal araştırması yapılarak emsal kayıtları getirtilip yukarıda açıklandığı şekilde değerlendirme yapan ek rapor alınarak karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, Doğru görülmemiştir. Mahkemece yeniden uygun emsal tespit edilerek bu emsalin değerlendirmeye esas alınan satışını gösteren tapu kaydı ile satışa esas alıcı, satıcı ve satış bedelini gösterir resmi satış akit tablosunun tapu müdürlüğünden, emsalin ve dava konusu taşınmazın 2012 yılında bağlı bulundukları cadde veya sokak için belediyelerce emlak vergisine esas olmak üzere belirlenen asgari m² fiyatlarının, ayrıca dava konusu taşınmazın dava tarihi ve emsalin satış tarihi itibarıyla imar uygulaması sonucu meydana gelmiş imar parselleri olup olmadıklarının, imar parseli iseler düzenleme ortaklık payının düşülüp düşülmediğinin, düşülmüşse ne oranda düşüldüğünün ilgili belediye başkanlıklarından ve tapu müdürlüğünden sorularak Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinin (g) ve (d) bendindeki esaslara uygun değerlendirme yapılmak üzere ayrıntılı bilirkişi raporu alınmalı ve oluşacak sonuç doğrultusunda karar verilmelidir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 10.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.