MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ



TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi"nce verilen 25/06/2015 gün ve 2014/991 - 2015/486 sayılı kararı onayan Daire"nin 03/11/2016 gün ve 2016/1938 - 2016/8699 sayılı kararı aleyhinde davalı ...vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:

Davacı vekili, müvekkilinin İnşaat Bütün Riskler Sigorta Poliçesi ile dava dışı Zorlu Yapı Yatırım A.Ş"ye ait Zorlu Center Projesi kapsamındaki sigorta konusu değerleri %76 oranda sigorta örtüsü altına aldığını, Zorlu Center Projesi kapsamındaki kültür ve sanat merkezi bloğunun çelik konstrüksiyon yapım işinin davalı taşeron ...tarafından üstlenildiğini, davalı Temsan A.Ş"nin çatı çelik konstrüksiyon kirişlerinin montajı işi için gerekli olan hareketli boomlu kule vinci 19/02/2011 tarihli "Ağır Yük Kaldırma Ekipmanları Kiralama Sözleşmesi" ile davalı Sarılar Ulus. Nak. Ltd. Şti."den kiralandığını, 19/08/2011 tarihinde kule vinç ile çelik konstürksiyon makasları (kiriş) yerine monte edilmek üzere kaldırıldığı sırada vincin devredilmesi sonucu inşaat ve 3 adet iş makinesinde hasar meydana geldiğini, İstanbul 25. Sulh Hukuk Mahkemesi marifetiyle yapılan tespit sonucu hasar ve hasar sorumlularının tespit edildiğini, yaptırılan ekspertiz çalışması sonucu sigortalıya toplam 1.152.364,84 TL tazminat ödendiğini, davalıların müteselsilen sorumlu olduklarını ileri sürerek, toplam 1.152.364,84 TL"nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...vekili sigorta poliçesinde tüm alt müteahhit ve taşeronlar sigortalı olduğundan davacının müvekkiline rücu hakkı olmadığını, iş sahibi ile müvekkili 06/04/2012 tarihinde konuya ilişkin olarak yaptıkları sulh sözleşmesi ile birbirlerini ibra etmiş olup yüklenicinin müvekkilinden alacağı olmadığı için davacının müvekkiline yönelemeyeceğini, olayda müvekkilinin kusuru bulunmayıp davalı Sarılar Ulus. Nak. Ltd. Şti."nin sorumlu olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı Sarılar Ulus. Nak. Ltd. Şti. vekili, dava konusu poliçe de sigortalı olarak, işveren Zorlu Yatırım A.Ş ve/veya Aktürk Yapı End. ve Tic. A.Ş ve/veya bütün tali müteahhit taşeron alt taşeron ve saha faaliyetleri menfaatleri doğrultusunda dizayn firmaları, danışmalar mühendisler, tedarikçiler, üreticinin sayıldığını Poliçeye ekli (002 Çapraz sorumluluk klozu) ile müteahhitin nezdinde çalışan taşeronların birbirlerine verdikleri zararların da teminat altına alındığını, müvekkilinin poliçe kapsamında sigortalı olduğunu, daacı şirketin sigortalısının buna göre hem zarar gören hem de zarar sorumlusu olduğunu, TTK"nın 1301. maddesi gereği ancak üçüncü şahıslara karşı rücu hakkı olup müvekkilinden talepte bulunamayacağını, Vinç Kiralama Sözleşmesi hükümleri uyarınca müvekkilinin sorumluluğu bulunmayıp diğer davalının sorumlu olduğunu savunmuştur.
Mahkemece davalı Sarılar Ulus. Nak. İth. İhr. Ltd. Şti. aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı Temsan Yapı ve Mak. End. A.Ş aleyhine açılan davanın kabulüne dair verilen karar davacı vekili ve davalı Temsan Yapı ve Mak. End. A.Ş. vekilinin temyizi üzerine Dairemizce onanmıştır.
Bu kez davalı Temsan Yapı ve Mak. End. A.Ş. vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
Dava, sigorta rücu davasıdır. Davalı, Temsan Yapı ve Makina End. A.Ş."nin yapımını üstlendiği, çatı çelik konstrüksiyon kirişlerinin montajı işi için kiraladığı kule vinçin, çelik kontrüksiyon kirişlerini kaldırdığı sırada devrilmesi sonucu, iş makinaları başka bir vincin bomu, çelik kontrüksiyon makasları ve hidrolik beton dağıtıcı hasara uğramış ve bu hasar sonucu davacı ... şirketince dava dışı sigortalıya ödeme yapılmış, bu sigortalıda fatura karşılığı davalı Temsan"a bir kısım ödemeler yapmıştır. Ayrıca davacı sigortacının düzenlemiş olduğu sigorta poliçesine göre, iş sahibi, ana müteahhit ve bütün tali müteahhitlerin sigortalı olduğu poliçede belirtilmiştir. Yine sigorta poliçesi ile Munich Re Klozları özellikle çapraz sorumluluk klozuda poliçeye dahil edilmiştir.
İnşaat sigortalarıyla her bir müteahhidin kendi inşaat edimini himaye kapsamına alınmakla birlikte, bunların bir birinin edimine veya diğer şahıslara verdikleri zararlar inşaat sigortası himayesinin dışında kalır. Dolayısıyla her bir müteahhidin kendi sorumluluk sigortasına sahip olması gerekir. Zira asıl müteahhidin kendisi için ek primle elde ettiği üçüncü şahıs zararlarından dolayı sorumluluk teminatı, alt müteahhidin faaliyetleri esnasında üçüncü kişilerin uğradıkları zararları temin etmez. Ayrıca çözümlenmesi gereken sorunlardan biri de asıl müteahhit ile alt yüklenicilerin bir birine varmış oldukları zararlarda, zarar görenin üçüncü kişi sayılıp sayılmayacağı meselesidir. Sorumluluk sigortalarında sigortacı ile sigorta ettiren/sigortalı dışında kalan kimse üçüncü şahıs kabul edilmektedir. Öncelikle sigortalıya bir hizmet veya vekalet münasebetiyle bağlı kimseler ve sigortalının aile efradı tarafından vaki talepler teminat dışında tutulmuştur. Bunun yanında, alt müteahhitler arasında umumiyetle bir ilişki olmaz. Buna karşılık asıl müteahhitle alt müteahhit arasında bir ilişki mevcuttur fakat bu ilişki bir hizmet veya vekalet ilişkisi olmayıp, istisna akdinden doğan bir ilişkidir. Bu nedenle asıl müteahhidin inşaat faaliyetleri ile alt müteahhite verdiği zararlar üçüncü şahıs mali mesuliyet teminatı kapsamında yer alır. Aynı şekilde alt müteahhitlerin bir birlerine veya asıl müteahhide vermiş oldukları zararlarda bu teminatın kapsamında değerlendirilir. Aynı inşaatın farklı kısımlarının yapımını üstlenmiş birden fazla müteahhidin bir birine verdikleri zararlar için genellikle inşaat sigortası özel şartlarında yer alan çapraz sorumluluk teminatı kabul edilmektedir. Böylece asıl müteahhit sözleşmeye konulan bu özel şarta binaen ek prim ödemek suretiyle, diğer müteahhitlerin üçüncü şahıs zararları sorumluluğunu da teminata dahi etmektedir. Başka bir anlatımla, çapraz sorumluluk teminatı, müteahhidin, sözleşmeye konulan bu özel şartla ve ek prim ödemek suretiyle, diğer (alt) müteahhitlerin üçüncü şahıs zararları sorumluluğunu da teminata dahil eder. Çapraz sorumluluk olarak adlandırılan bu teminat ile inşaat faaliyetlerinde yer alan müteahhitlerin, taşeronların gerek bir birlerine gerek üçüncü şahıslara vermiş oldukları zararlardan kaynaklı sorumlulukları sigorta güvencesine alınmaktadır. Bu teminattan yararlanacak müteahhitlerin isimlerinin poliçedeki sigortalı hanesinde mutlaka yazılmış olması gerekir (MR002/1). Poliçede isimleri yazılı olan şahıs firma ve/veya kuruluşlardan her biri ayrı şahsiyet ve kuruluş olarak kabul edildiğinden ve verilen üçüncü şahıs mali mesuliyet ek teminatının her biri adına ayrı düzenlenmiş addedildiğinden (MR 002/1), birbirlerine verdikleri zararlar da üçüncü şahıs zararı sayılarak teminat kapsamından karşılanır. Dolayısıyla sigortacı karşıladığı zararlar için himaye kapsamındaki müteahhit veya alt müteahhitlere (taşeronlara) rücu edemez. Zira çapraz sorumluluk klozunu kabul etmekle rücu hakkından vazgeçmiş sayılır. (Ayli, Ali, Yard. Doç. Dr. İnşaat Bütün Riskler Sigortasında Riziko, Ankara 2012, Sayfa 61)
Yukarıda yapılan açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, davalı ...nin diğer müteahhit ve tali müteahhitlere verdiği makine hasarları yanında çatı çelik konstrüksiyonunun uğramış olduğu hasarlar tek tek ele alınarak, zarara uğrayan kişilerin konumu ve kimin zarara uğradığı belirlenerek, davalı Temsan A.Ş ile dava dışı Aktürk Yapı End. ve Tic. A.Ş arasındaki Sulh Sözleşmesi ve davalı Temsan"a düzenlediği fatura karşılığı yapılan ödeme de gözönüne alınarak, davacının sigorta poliçesine göre davalı Temsan A.Ş"ye karşılığı rücu olanağının bulunup bulunmadığının tespiti için, bilirkişi raporuna yönelik itirazları da değerlendirmek üzere ek veya yeni bir bilirkişi kuruldan rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu karar verilmesi nedeniyle hükmün bozulması gerekirken onandığı anlaşıldığından Dairemizin 03/11/2016 Gün ve 2016/1938-2016/8699 sayılı kararı kaldırılarak mahkemece kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Temsan Yapı ve Makina End. A.Ş vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile Dairemizin 03/11/2016 gün ve 2016/1938-2016/8699 sayılı onama kararının kaldırılarak mahkeme kararının yukarıda açıklanna şekilde BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harçlarının isteği halinde karar düzeltme isteyen davalı ...ye iadesine, 09/10/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.