21. Hukuk Dairesi 2018/765 E. , 2018/4362 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Mahkemesi
Asıl ve birl...en davaların davacısı, ... aylığının kesilmesine ilişkin ...... işleminin ve icra takibinin ipt......ne ve ... olmadığının tespitine, biriken aylıkların tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, asıl ve birl...en davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, asıl ve birl...en davaların davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
KARAR
Dava; 5510 sayılı Yasa"nın 56/2.fıkrası uyarınca davacının ... ...i ile birlikte yaşadığının tespit edilmesi nedeni ile ... aylığının kesilmesine ilişkin davalı ...... işleminin ipt...... ve ... olmadığının tespiti ile biriken maaşlarının ödenmesine karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece asıl davanın ve birl...en davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm, davalı ...... vekilince temyiz edilmiştir.
Davanın, yasal dayanağı 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı............ Kanunu’nun 56. maddesinin ikinci fıkrasıdır. Fıkrada: “...inden ... halde, ... ...iyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen ... ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96. madde hükümlerine göre geri alınır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Düzenleme ile ölen sigortalının...... veya dul ...i yönünden, boşanılan ...le ... sonrasında fiilen birlikte olma durumunda, ... aylığının kesilmesi ve ödenmiş aylıkların geri alınması öngörülmektedir. Buna göre, daha önce ......... kanunlarında yer almayan, boşanılan ...le fiilen birlikte yaşama olgusu, gelir veya aylık kesme nedeni ve bağlama engeli olarak benimsenmiştir.
Anılan maddenin gerekçesinde de açıklandığı üzere, düzenleme ile hakkın kötüye kullanımının olası uygulamaları engellenmek istenmiş ve bu amacın gerçekl...tirilebilmesi için kötüye kullanımın varlığı belirlendiği takdirde ilgiliyi haktan yararlandırmama; hakkın kötüye kullanılması durumunda haksahipliğinin ortadan kalkması ve dolayısıyla gelir veya aylıktan yararlandırılmama yöntemi benimsenmiştir.
5510 sayılı Yasa"nın 56. maddesinde oldukça yalın olarak; "...inden ... halde, ... ...iyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen" ibareleri yer almakta olup kanun koyucu tarafından örneğin; "......... kanunları kapsamında ... aylığına hak kazanmak amacıyla ...inden boşanan", " hak sahibi sıfatını haksız yere elde etme amacıyla ...inden boşanan", "gerçek ... iradesi söz konusu olmaksızın (muvazaalı olarak) ...inden boşanan" veya bunlara benzer ifadelere yer verilmemiş, sade olarak kaleme alınan metinle uygulama alanı genişletilmiştir. Maddede, ... amacına/saikine yönelik herhangi bir düzenlemeye yer verilmediğinden, gerek ......"ca, gerekse yargı organlarınca uygulama yapılırken, ...lerin ... iradelerinin gerçekliğinin/samimiliğinin araştırılıp ortaya konulması söz konusu olmamalı, ...nın muvazaalı olup olmadığına ilişkin herhangi bir araştırma/irdeleme ve ... yönündeki kesinl...miş yargı kararının geçerliliğinin sorgulaması yapılmamalı, özellikle kesinl...miş yargı organının verdiği karara dayanan "..." hukuki durum ve sonucunun, ...lerin gerçek iradelerine dayanıp dayanmadığının araştırılmasının bir başka organın yetki ve görevi içerisinde yer almadığı, kaldı ki, 4721 sayılı ......... Kanununda "anlaşmalı ..." adı altında hukuki bir düzenlemenin de bulunduğu dikkate alınmalıdır. Şu durumda sonuç olarak vurgulanmalıdır ki, ... tarihi itibariyle gerçek/samimi ... iradelerine sahip olan (... birliği temelinden sarsılan) veya olmayan tüm ...lerin, maddenin yürürlük tarihi olan 01.10.2008 tarihinden itibaren her ne sebeple olursa olsun eylemli olarak birlikte yaşadıklarının saptanması durumunda gelirin/aylığın kesilmesi zorunluluğu bulunmaktadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; davacının 17.08.2007 tarihinde ...i İsmail Ballanlı’tan ..., 17.06.2007 tarihinde vefat eden babasından dolayı yetim aylığı aldığı, ......... Denetmeni tarafından tanzim edilen 10/11/2011 tarih ve 03 sayılı rapora göre davacı ve ... ...inin birlikte yaşadıklarının tespit edildiği, bu rapora dayanılarak davacının aylığının kesilerek, ......ca 01/11/2008-31/01/2012 tarihleri arasında ödenen 27.564,18 TL aylık tutarı ve 3.684,88 TL işleyen faizinin borç çıkarıldığı, davacının ...... 8. İş Mahkemesinin 2013/763 esas sayılı dosyası ile açmış olduğu, ...... 28. İcra Müdürlüğünün 23012/1033 esas sayılı dosyasıyla ödenen sağlık giderlerinin tahsili için açılan icra takibinden dolayı ...... "na ... olmadığının tespitine karar verilmesi istemli menfi tespit davasının 27.10.2014 tarihinde bu dosya ile birl...tirilmesine karar verildiği, anlaşılmıştır.
10/11/2011 tarih ve 03 sayılı denetmen raporunda; 03.11.2011 tarihinde ...... Cad. No:15/14 ....../...... adrcsinde ikamet eden davacı ile yapılan görüşmede; yaklasik 20 yıldır bu adreste ikamet ettigini ve oğlu ...... Balanli ile birlikte yaşadığını, ...inden yaklaşık olarak altı sene once geçimsizlik yüzünden ayrıldıklarını, ikamet ettikleri evin ...ine ait olduğunu, ............ aboneliklerinin esi ...... Balanlı"ya ait olduğunu bevan ettiği, ......... Defterinde 07.08.2007 tarihinde alınan kararda yöneticinin ... Tanrıverdi yönetici yardımcısının davacının ...i ...... Balanlı olduğu, 20.04.2010 tarihli kararda ... yöneticisinin ...... Balanlı olduğu , mahalle muhtarının; "14 nolu dairede ev sahibi ...... Balanlı, ......... Balanlı ve ...... Balanli"nın 1999 tarihinden itibaren kayıtlı olduklarını ve ikamet ettiklerini" ifade ettiği, ......... defterinden 29.01.2005 ila 20.04.2010 ( en son karar ) tarihleri arasinda alınan kararlarda ...... Balanlı"nın imzalarının olduğu ve yönetici ve yönetici yardımcısı olarak secildiği, görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı, denetmen raporunun içeriği, davacının ...inin 2007-2013 yılları arası ortak ikamet adreslerinde yönetici yardımcısı olması, bu adresin ve adresteki aboneliklerin ...ine ait olması, 2013 yılına kadar mernis adreslerinin aynı olması , bu tarihten sonra da davacının, ...na ait “ ............ Caddesi No:375/7 ....../......" adresini beyan etmesi hususları birlikte değerlendirildiğinde davacı ve ...inin, boşandıkları süreçte de birlikte yaşamaya devam ettikleri sabit olup 5510 sayılı yasanın 59/2. maddesi gereğince ......un denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurları tarafından düzenlenen tutanak içeriğinin de aksi ispat edilemediğinden, asıl davanın ve birl...en davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ...... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26/04/2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.