Danıştay 8. Daire 2021/6210 Esas 2021/4575 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/6210
Karar No : 2021/4575


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : .. Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: …'un staj listesine yazılmasına dair Bursa Barosu Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının uygun bulunmasına ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın Adalet Bakanlığı'nca bir daha görüşülmek üzere geri gönderilmesi üzerine, anılan kararda ısrar edilmesine ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun … tarih ve E:…,K:… sayılı kararının iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte, staj listesine yazılma talebinde bulunan … hakkında "FETÖ/PDY Silahlı Terör Örgütüne Üye Olma" suçundan derdest bir ceza davasının bulunduğundan bahisle Avukatlık Kanunu'nun 5.maddesinin 1.fıkrasının (a) bendi uyarınca staj listesine yazılmaması gerektiğinin Adalet Bakanlığı tarafından iddia edildiği, işbu yargılamanın devamı sırasında … hakkında ...Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla "Silahlı Terör Örgütüne Üye Olma" suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, ancak söz konusu mahkeme kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğundan henüz kesinleşmediğinin görüldüğü, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 5. maddesiyle birinci fıkrasının (a) bendinde yazılı cezalardan birini gerektiren bir suçtan mahkum olmanın staja engel haller arasında sayıldığı, ancak davacı hakkında henüz kesinleşmiş bir mahkumiyet kararının bulunmadığı anlaşıldığından, …'un staj listesine yazılmasına ilişkin, T.C. Anayasası ile düzenlenen ve korunan masumiyet karinesi ile çalışma hakkı bir bütün olarak değerlendirilmek suretiyle tesis edilen, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun … tarih ve E:…,K:… sayılı ısrar kararının hukuka ve mevzuata uygun olduğu, adı geçenin stajını başarıyla tamamlayıp baro levhasına yazılmaya hak kazandıktan sonraki avukatlık mesleğine kabul sürecinde avukatlığa engel yeni bir durumun ortaya çıkması halinde (kesinleşmiş mahkumiyet hali gibi) 1136 sayılı Kanun'un 5., 135. ve 74. maddeleri uyarınca davalı idarece yeniden bir karar verileceğinin de açık olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; 1136 sayılı Kanunun 5/3. maddesinde, aynı maddenin (a) bendinde yazılı cezalardan birini gerektiren suçlardan kovuşturma altında bulunulması halinde adayın avukatlığa alınması isteği hakkındaki kararın kovuşturma sonuna kadar bekletilmesine karar verileceği yolundaki hükümle idareye takdir hakkı verilmiş ise de idareye tanınan takdir yetkisi kullanımının kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olduğu, idarenin takdir yetkisinin bu açıdan yargı denetimine tabi bulunduğu, …'a isnat edilen fiilin niteliği ile baro levhasına yazılması akabinde yürütülecek hizmetin önemi ve özelliği de dikkate alındığında, ceza kovuşturmasının sonucunun beklenmesi gerektiği kuşkusuz olduğundan adı geçenin bu aşamada staj listesine yazılmasına ilişkin dava konusu ısrar kararında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davacı Adalet Bakanlığının istinaf isteminin kabulü ile istinaf istemine konu İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline, temyiz yolu açık olmak üzere karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İşlemin tesis edildiği tarihte ilgili hakkında henüz mahkumiyet kararının verilmediği, ilgilinin avukatlığa alınma isteği hakkındaki kararın kovuşturmanın sonuna kadar bekletilmesi konusunda idareye takdir hakkının tanındığı, takdir hakkının yalnızca ceza davasının açılması nedeniyle çalışma hakkını ve masumiyet karinesini ortadan kaldıracak biçimde yargılama sonunda ceza alabileceği varsayımıyla ilgili aleyhine kullanılmaması gerektiği, olayda ilgili hakkında ceza kovuşturması devam ettiğinden ve kesinleşmiş bir mahkumiyet hükmü bulunmadığından dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından davalının temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.

6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmü yer almış; aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinde ise; "Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir: (...) c) Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları, d) Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları" (...) hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.
Uyuşmazlık, ilgilinin, Bursa Barosu staj listesine yazılması yolundaki başvurusunun kabulüne ilişkin Bursa Barosu Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararına karşı … Cumhuriyet Başsavcılığı'nın itirazı üzerine Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile itirazın reddine karar verilmesi üzerine, Adalet Bakanlığı'nın … tarihli ve … sayılı Olur'u ile adı geçen hakkında FETÖ/PDY Silahlı Terör Örgütüne üye olmak suçundan …. Ağır Ceza Mahkemesi'nin … esasına kayıtlı açılan davanın derdest olduğu, bu nedenle Kanunun 5/1-a maddesinde belirtilen suçtan kovuşturma yürütüldüğünden staj listesine yazılmasına karar verilmesinin uygun olmadığı gerekçesiyle kararın tekrar görüşülmek üzere iade edilmesi üzerine Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun… tarih ve … sayılı kararı ile verilen ısrar kararının iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
Davaya konu edilen işlemin, ilgilinin meslekten çıkarılması sonucunu doğuran bir yönü bulunmadığı gibi uyuşmazlığın henüz staj listesine yazılma aşamasında doğduğu da dikkate alındığında temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu sonucuna varılmakta olup temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, istemin temyiz isteminin incelenmeksizin reddine, temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 14/10/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğu ile karar verildi.



KARŞI OY :

(X)- 2577 sayılı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46'ncı maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde; belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında bölge idare mahkemelerince verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.
Uyuşmazlık, mesleğin icrası için yapılan zorunlu staj başvurusuna ilişkin aşamada ortaya çıkmış ise de; ilgilinin meslek icra edebilmesi, mevzuat gereği meslek odasına kayıtlı olmasını zorunlu kıldığından, dava konusu işlemin mahiyeti nedeniyle belli bir meslekten çıkarılma sonucunu doğuran işlemlerden olduğunun kabulü ile dava konusu işleme karşı açılan dava hakkında bölge idare mahkemelerince verilen kararın Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, işin esası incelenerek bir karar verilmesi gerekirken Bölge İdare Mahkemesi kararının kesin olduğu gerekçesiyle davacının temyiz isteminin incelenmeksizin reddi yönünde oluşan çoğunluk kararına katılmıyoruz.